Temmuz 2015’te başlayan erişim engellerine karşı Anayasa Mahkemesi’ne başvuran ancak ilk başvurunun üzerinden 5 yıl geçmesine rağmen hala yanıt alamayan Sendika.Org, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne başvurdu
5 yıla yakın süredir erişime engelli bulunan Sendika.Org, Anayasa Mahkemesi’ne 9 Ekim 2015’te yaptığı ilk başvurunun yıllardır yanıtsız bırakılması üzerine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’ne (AİHM) başvurdu.
İlk kez 25 Temmuz 2015’te, Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı (TİB) tarafından erişime engellenen Sendika.Org, yayınını farklı alan adları kullanarak kesintisiz sürdürürken toplamda 62 kez erişime engellenmişti.
Şu anda sendika63.org adresinden yayınını sürdüren Sendika.Org, her erişim engelinde hukuki süreci işleterek itirazlarda bulundu ancak kopyala-yapıştır yanıtlarla bu başvurular reddedildi. Bunun üzerine ilki 9 Ekim 2015’te olmak üzere bireysel başvuru hakkı kullanılarak Anayasa Mahkemesi’ne toplam 17 başvuru yapıldı. Ne var ki bu başvurular da yanıtsız bırakıldı.
10 Şubat 2020 tarihinde AİHM’ye gönderilen başvuruda yaklaşık beş yıldır bireysel başvuru dosyasını incelemeyen Anayasa Mahkemesi’nin ve erişim engelleri kararlarına itirazları soyut ve kopyala-yapıştır gerekçelerle reddeden Sulh Ceza Hakimliklerinin etkili bir iç hukuk yolu olarak değerlendirilemeyeceği belirtilirken Sendika.Org’a yönelik erişim engellerinin özellikle Anayasa Değişikliği Referandumu döneminde yoğunlaştığına dikkat çekildi.
Sendika.Org’a yönelik engelleme kararlarına dair istatistiklere yer verilen başvuruda 25 ay boyunca Sendika.Org’a yönelik toplam 62 erişim engeli kararının yüzde 37’sine tekabül eden 23 tanesinin sadece Şubat-Nisan 2017 tarihleri arasında verilmesine dikkat çekilirken bunun amacının referandum döneminde “Hayır”ı savunan görüşlerin yurttaşlarla buluşmasını engellemek olduğu belirtildi. Bu nedenlerle beş sene boyunca hiçbir somut gerekçeye yer vermeden tesis edilen sistematik erişim engellerinin genel olarak muhalif medyanın susturulması, özel olarak da referandum döneminde iktidar karşıtı görüşlerin bastırılması amacını taşıdığı ve Anayasa Mahkemesi’nin de sessiz kalarak sansürün parçası olduğu ifade edilirken, Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin ifade özgürlüğünü koruma altına alan 10. maddesi ile birlikte sınırlamalara sözleşmede öngörülen amaçlara aykırı olarak başvurulamayacağını düzenleyen 18. maddesinin ihlal edildiği yönünde karar verilmesi talep edildi.
Sendika.Org’un avukatlarından Av. Tonguç Cankurt, AİHM’ye başvuru hakkında şunları söyledi:
Sendika.Org’un 2015 yılında ilk kez engellenmesi üzerine Anayasa Mahkemesi’ne yaptığımız başvurunun öncelikli olarak incelenmesi için defalarca dilekçe verdik ve diğer erişim engellerine dair süreci de mahkemeye bildirdik. Buna rağmen başvuruda hiçbir aşama kaydedilememiştir. Muhalif bir internet sitesinin beş yıl boyunca hiçbir somut gerekçeye yer vermeden, tamamı kelimesi kelimesine aynı olan kopyala yapıştır kararlar ile defalarca kez engellenmesine Anayasa Mahkemesi tarafından göz yumulmuştur. Bugünkü haliyle Anayasa Mahkemesi, ifade özgürlüğüne yönelik yargı tacizinin bir parçasıdır ve tek fonksiyonu Türkiye’deki yaygın ihlallerin AİHM’de mahkûm edilmesi sürecini uzatmaktır. Böylece Sendika.Org, Anayasa Mahkemesi aracılığıyla beş yıl boyunca engellenmiş durumdadır.
Anayasa Mahkemesi (AYM), Nisan 2017’de Türkiye’de erişime engellenen Wikipedia’nın başvurusunu ancak Wikipedia AİHM’ye başvurduktan sonra gündeme almıştı.
Şaibelerle tarihe geçen 16 Nisan 2017 Anayasa Değişikliği Referandumu’nun ardından BTK, sansürde eşit atlayarak dünyanın en büyük açık internet ansiklopedisi Wikipedia’yı Türkiye’de erişime engellemişti. Erişim engeliyle birlikte Wikipedia’nın tüm dillerdeki versiyonları ile bağlı sayfalarına erişim de kapanmıştı.
Wikipedia da hukuki süreci işleterek AYM’ye kadar gitti ancak başvuru bekletildi. Erişim engeli 2 yılı aşınca Wikimedia Vakfı bunun üzerine AİHM’ye gitti.
AYM bunun üzerine başvuru sürecini hızlandırdı.
Wikipedia’nın erişim engeli kararı ile ifade özgürlüğünün ihlal edildiğini belirterek yaptığı başvuruyu değerlendiren Anayasa Mahkemesi, Anayasa’nın 26. maddesinde güvence altına alınan ifade özgürlüğünün ihlal edildiğine hükmetti. Karar 26 Aralık 2019’da AYM’nin internet sitesinde duyuruldu.
İlki 25 Temmuz 2015’te olmak üzere 62 kez erişime engellenen Sendika.Org da her erişim engeli için ayrı ayrı dava süreçleri başlatmış, Anayasa Mahkemesi’ne de 17 ayrı başvuruda bulunmuş durumda.
9 Ekim 2015’te yapılan ilk başvuru dosyası, 5 yıla yakın süre geçmesine rağmen hala bölümler önünde incelemede bekliyor.
Sendika.Org özellikle 16 Nisan Anayasa Değişikliği Referandumu sürecinde günlük hale gelen erişim engelleriyle karşı karşıya kalmış, engelleme sayıları bir rekora ulaşınca Guinness Rekorlar Kitabı’na başvurmuştu.
Aralık 2017’de CHP’li milletvekillerinin Wikipedia ve Sendika.Org’a yönelik sansürleri TBMM gündemine taşıması üzerine, dönemin Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Ahmet Aslan, Sendika.Org’a yönelik sansürü “çocuk pornosuna karşı mücadele” ile gerekçelendirmeye çalışmış, tepkiler üzerine Sendika.Org’dan özür dilemişti.
href=”/2017/12/sendika-orgun-engelli-kosusu-417067/
Sendika.Org