Dijital teknoloji, halk isyanı gibi olağanüstü dönemlerde kullanana büyük kolaylık sağlayabildiği gibi gerekli özen gösterilmediği durumlarda sorun kaynağı haline de gelebiliyor. Okurlarımız için hazırladığımız bu dijital güvenlik rehberiyle daha etkin ve sorunsuz bir kullanım olanağı sunmaya çalışıyoruz
1) Eyleme Gitmeden Önce
1.1 Veriler:
– Telefonunuzda mümkün olduğunca az veriyle eyleme gidin. Fotoğraf, video, notlar vb. yedeğini alıp telefonunuzdan silin. Yedek aldığınız ortamın da güvenli olmasına özen gösterin.
– Telefonunuzun ıslanıp bozulabileceğini veya kaybolabileceğini öngörerek telefon rehberinizin yedeğini alın.
– Telefonunuzun kaybolabileceği, bozulabileceği veya ıslanabileceği koşulları göz önünde bulundurarak bir iletişim stratejisi belirleyin (Telefonunuza erişemezseniz e-posta adresinize nasıl erişebileceksiniz? Başkalarıyla nasıl iletişim kuracaksınız? vb.)
1.2 Ayarlar:
Ekran Kilidi:
Android: Ayarlar > Güvenlik ve gizlilik > Kilit Ekranı > Ekran Kilidi seçeneklerinden
Ayarlar > Güvenlik ve gizlilik > Biyometrik veriler’den “biyometik veri” seçeneğini kapatabilirsiniz.
iOS: Ayarlar > Face ID & Parola kısmından Face ID ile giriş yapma seçeneklerini kapatıp Parola ekleyebilirsiniz.
Kullanılmayan Bağlantılar:
– Konum, Bluetooth, NFC vb. kullanmadığınız bağlantıları kapatın. Hem güvenlik hem de batarya kullanımı açısından bu önemlidir.
1.3 Uygulamalar:
– Cep telefonunuzda yüklü olan ve kullanmadığınız tüm uygulamaları silin.
– Uygulamaların sahip olduğu izinleri gözden geçirim.
– Eylemlerde kullanmayacağınız hesaplardan (e-posta, sosyal medya vb.) geçici süreli çıkış yapabilirsiniz.
– Anlık İletişim
Anlık yazışmalar ve aramalar için Signal uygulamasını tercih edebilirsiniz:
Android: Signal
iOS: Signal
Not: Ayarlar > Gizlilik > Kaybolan İletiler özelliğini aktif ederek gönderilen mesajların silinmesi için bir süre belirleyebilirsiniz.
– Güvenli Uygulamalar
Cep telefonunuzda kurulu uygulamaları daha güvenli alternatiflerle değiştirin.
Not: Sosyal medya platformu olarak Twitter (X) yerine BlueSky veya Mastodon’u tercih edebilirsiniz.
– VPN (Sanal Özel Ağ)
Sosyal medya platformlarına yönelik bant genişliği kısıtlamalarını aşmak veya engellenen hesaplara erişmek için güvenli bir VPN uygulaması kullanabilirsiniz.
Android: Proton VPN, RiseupVPN
iOS: Proton VPN
Not: Kurduğunuz VPN uygulamasını eyleme gitmeden önce deneyin, ayarlarına hâkim olun.
2. Eylem Sırasında
– İnternetin veya özel bir uygulamanın (Twitter (X), WhatsApp, Signal vb.) bant genişliğinin daraltıldığı koşullarda belirttiğimiz VPN uygulamalarından birini kullanabilirsiniz.
– Sosyal medyada pek çok hesap yanıltıcı veya yanlış bilgi verebilir. Güvenilir kaynaklardan bilgi almaya özen gösterin.
– Teyit etmediğiniz bilgileri yaymamaya çalışın. Bizzat tanık olduğunuz çağrıları yaparken güvenliği de düşünerek yer, tarih ve saat bilgileri ekleyebilirsiniz.
– Sosyal medyada yapacağınız paylaşımların etkilerini/sonuçlarını düşünün:
Paylaşımın;
– Anlık mesajlaşmalar için kullanacağınız uygulamalarda (WhatsApp, Signal vb.) “Süreli mesajlar” özelliğini açabilirsiniz. Böylelikle belirlediğiniz süre sonrasında mesajınız otomatik olarak silinir.
– Signal gibi uygulamalarda fotoğraf paylaşırken “Yüzleri Bulanıklaştır” seçeneğini açıp yüzleri kapatabilirsiniz.
Ek: Telefon bataryalarını etkili kullanma
3) Eylem Sonrasında
– Eylem sona erdiğinde veya eylemden ayrıldığınızda güvende olduğunuza dair birkaç yakınınızla haberleşin, aynı şekilde onların güvende olduğundan da emin olun.
– Eylemler sonrasında çektiğiniz fotoğraf, video vb. görüntülerin yedeğini almaya özen gösterin.
– Yedeklediğiniz verileri telefonunuzda tutmama çalışın.
Sendika.Org
