İş ekipmanlarının periyodik kontrollerini gerçekleştiren mühendislere yönelik uygulanan haksız İSG-Katip cezalarının kaldırılması ile ilgili dün (10 Ocak) basın toplantısı düzenledi.

Mühendislerin Sendikası Girişimi, (MÜHENDİSSEN) 200’e yakın mühendisin görüşlerini alarak oluşturduğu çalışma kapsamında, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından iş ekipmanları periyodik kontrolü alanında çalışan mühendislere verilen 6 ay meslekten men cezalarına tepki gösterdi. Yapılan açıklamada, cezaların hakkaniyetten uzak olduğu vurgulanırken, sürecin adil ve şeffaf yürütülmediği de ifade edildi.

Basın metninin tamamı şöyle:

Periyodik Kontrol Yapmaya yetkili mühendisler ülkemizde iş ekipmanından kaynaklı iş cinayetlerinin önlenmesi noktasında çalışma yapan, iş ekipmanının güvenli kullanımının sağlanması için periyodik kontrol raporu oluşturarak işyerinin daha güvenli olması için emek veren teknik insanlardır.

İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları yönetmeliğinde son dönemde yapılan değişiklikler periyodik kontrol faaliyetlerini olumsuz etkileyecek niteliktedir. Yönetmeliğin 4.2.2024 tarih ve 32450 sayılı Resmi Gazete’de değiştirilerek 7. maddesine 6. fıkra ve 14/A maddesine 8. fıkra eklenmiştir. Bu maddeler ile periyodik kontrol hizmeti gerçekleştirilmeden en geç 1 gün önce İSG-KATİP sisteminden işyeri ile yetkili kişi arasında sözleşme yapılması gerekliliği belirtilmiş ve sözleşme yapmadan periyodik kontrol hizmeti verenlerin/mühendislerin yetkisinin 6 ay askıya alınacağı belirtilmiştir.

MÜHENDİSSEN Mühendislerin Sendikası Girişimi olarak;

Periyodik Kontrol faaliyetlerinde çalışan mühendislere, T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından İSG-Katip Sözleşmesi ile ilgili verilen 6 ay meslekten men cezaları hakkında yapılan çalışmalar ve değerlendirmeler kapsamında aşağıdaki sonuçlara varılmıştır;

• Sözleşme yapma zorunluluğu ile bir işyerinde hangi mühendisin kaç adet kontrol yaptığı ile ilgili Bakanlık veritabanı oluşmaktadır. Esasen bu prosedürel bir süreçtir. Tamamıyla insani nedenlerle, idari işlem eksikliğiyle bu prosedürü atlayan yetkili kişilerin/mühendislerin 6 ay meslekten men cezası alması çok ağırdır ve hakkaniyetli değildir.
• Meslekten men cezasının yazıldığı süreç mühendisin katılımı ile gerçekleşmemektedir. 6331 sayılı kanunun 24. maddesi kapsamında İş Müfettişi ile periyodik kontrol yapılan işyeri arasında gerçekleşen denetimde tespit gerçekleştirilmekte ve işyeri yetkilisinin verdiği bilgilere dayanarak 6 ay meslekten men cezası uygulanmaktadır. Yapılan denetimin sonucunda hazırlanan tutanakta belirtilen konulara işverenin bile itiraz hakkı bulunmakta iken, bu denetimin bir parçası olmayan ve denetim sırasında orada bulunamayan periyodik kontrol yapan mühendise itiraz ve savunma hakkı verilmeden ceza uygulanmaktadır.
• Periyodik kontrol yapmaya yetkili mühendislerin savunmaları alınmadan işyerinin verdiği bilgiye istinaden cezai işlem uygulanması adil değildir. Mühendis adına sahte rapor düzenlendiğinde, işyeri mühendisi yanlış bilgilendirdiğinde veya işyeri iş müfettişine yanıltıcı bir bilgi verdiğinde, bu süreç ile hiçbir ilgisi ve bilgisi olmamasına rağmen yine yetkili mühendise ceza verilmektedir. Bakanlığın yetki verdiği mühendislerin işyerinde gerçekleştirdiği periyodik kontroller esasen bir denetimdir ve bu denetim sonucu işyeri ile mühendis arasında bazı gerginlikler oluşabileceği unutulmamalıdır.
• Hiçbir etik problem olmadan bu şekilde kendini teknik olarak yetiştirmiş teknik insanların mesleğinden men edilmesi ileri ki süreçte bu alanda çalışacak kişi sayısını azaltacak ve dolayısıyla işçi sağlığı ve iş güvenliği alanının zayıflamasına sebep olacaktır.
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı, yürürlüğe koyduğu İSG-Katip sözleşme sistemi ile periyodik kontrollerin daha nitelikli yapılması için harcanması gereken enerjiyi prosedürel süreçlerde harcatarak işçi sağlığı ve iş güvenliği adına hiçbir olumlu katkı oluşturmamaktadır. Bu nedenle getirilen sistemin faydalarının ve zararlarının demokratik kitle örgütleri, kamu kuruluşları ve periyodik kontrol sürecine emek veren tüm taraflarla görüşülüp yeniden tasarlanması gerekmektedir.
• Ülkemizde periyodik kontrollerin kapsamı, yapılış şekli, niteliği, yetki verilen mühendislerin eğitimleri, genel olarak düşünüldüğünde hala başlangıç safhasındadır. Periyodik kontrolleri yapmaya yetkili mühendisler, bir işyerinde işçi sağlığı ve iş güvenliğinin sağlanması adına kendilerini yetiştirebilmek için ciddi çaba ve emek sarf etmektedir. Bu çabalarının ve emeklerinin karşılıklarını alamamakta ve düşük ücretlere çalışmaktadır. Bunun yanında işyerinin denetiminde işverenin ceza almamak için yanlış yönlendirmesi sonucunda dahi periyodik kontrol yapmaya mühendis günah keçisi ilan edilip ceza verilebilmektedir.
• Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı getirmiş olduğu sistemi, bir hafta sonu Resmi Gazete’de yayımlayarak ve herhangi bir alt yapı hazırlığı olmadan yayım tarihinde yürürlüğe koymuştur. Getirilen sistem en başta basit bir bildirim olarak belirtilmiş fakat ardından sahada bakanlık tarafından herhangi bir ayrıntısı açıklanmadan uygulamaya konulmuş ve iş müfettişleri tarafından cezalar uygulanmaya başlanmıştır. İş müfettişlerinin yazmış oldukları cezalara göre ayrıntıları Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından internet sitesinde duyurulmuştur. Özetle, önce cezalar verilmiş sonra sistemle ilgili ayrıntılar açıklanmıştır.
• Periyodik kontrol yapmaya yetkili mühendislere verilen bu cezalar neticesinde; 4857 sayılı İş Kanunun düzenlenen ”İşçiyi işyerinde bir haftadan fazla süre ile çalışmaktan alıkoyan zorlayıcı bir sebebin ortaya çıkması” 25/3 maddesine dayanılarak periyodik kontrol yapmaya yetkili mühendisler işten çıkarılmakta ve işsiz kalmaktadırlar. Verilen bu cezaların Anayasanın 36.maddesi “Herkes, meşru vasıta ve yollardan faydalanmak suretiyle yargı mercileri önünde davacı veya davalı olarak iddia ve savunma ile adil yargılanma hakkına sahiptir.” Ve Anayasanın 49.maddesi “Çalışma, herkesin hakkı ve ödevidir. Devlet, çalışanların hayat seviyesini yükseltmek, çalışma hayatını geliştirmek için çalışanları ve işsizleri korumak, çalışmayı desteklemek, işsizliği önlemeye elverişli ekonomik bir ortam yaratmak ve çalışma barışını sağlamak için gerekli tedbirleri alır.” hükümlerine de aykırıdır.

Yukarıdaki belirtilenlerle ile ilgili olarak; MÜHENDİSSEN Mühendislerin Sendika Girişimi olarak; İş Ekipmanları Periyodik Kontrolünde çalışan mühendislerin sorunlarına yönelik kamuoyu oluşturulması, hukuki girişimlerin başlatılması, ilgili kurum veya kuruluşlarla görüşülmesi hedeflenmektedir.

Sonuç itibariyle; iş ekipmanlarının periyodik kontrolünü yapan mühendislerin cezaları iptal edilmelidir, yaşanan bu haksız durum ve mağduriyet ortadan kaldırılmalıdır.

Sendika.Org