“Türkiye’de toplamda 100 bin hayvanı barındırabilecek kadar bakımevi mevcut şu an, yani 2-4 milyon arası olduğu tahmin edilen sokakta yaşayan hayvan için çok yetersiz. Barınakların hiçbir şekilde doğru bir başlangıç noktası olduğunu düşünmüyorum. Çözüm, düzenli kısırlaştırmadan geçiyor”
“Katliam yasası ile ne hedefleniyor? Mücadele nasıl ilerleyecek?” dosyamız kapsamında sıradaki söyleşimiz veteriner hekim Kaan Gencel ile. Gencel, yeni yasayla birlikte “yerinde yaşat” ilkesinin “barınakta tut”la değiştirildiğine dikkat çekiyor. Barınakların hem yetersiz hem de hayvanlar için uygun olmadığına dikkat çeken Gencel, çözümün yolunda barınakların doğru bir başlangıç noktası sunmadığını, çözümün düzenli kısırlaştırmaktan geçtiğini belirtti.
Sokak köpekleri neden iktidarın hedefi oldu, iktidar bu kanunla ne hedefliyor?
Hayvanlar hep hedefindeydi iktidarın. Hayvanları bir sorun olarak gördüler hep. 20 yıllık süreçte, düzenli şekilde yapılması gereken kısırlaştırma yapılmadı, popülasyon artışına göz yumuldu, hayvanlara şiddet uygulayana, öldürene caydırıcı cezalar verilmedi ve katliamlara göz yumuldu, desteklendi. Bugün de, iktidar ile ilişkisi olan hayvan karşıtı dernek ve kişilerin yıllar süren lobileri sonucu iktidar aradığı ortamı ve fırsatı buldu, hayvanların yasal olarak öldürülmesine ön ayak olacak maddeler ile dolu yasayı geçirdi. Bu kanunla beraber sözde güvenlik endişesi ile sokakta köpek kalmamasını hatta köpeklerin öldürülmesi hedefleniyor ve bu katliama veteriner hekimler de dahil edilmek isteniyor.
Bu süreçte en çok tartışılan gündemlerden biri de barınaklar oldu. Barınakların durumu hakkında ne söyleyebilirsiniz? Barınaklar bu konuda doğru bir başlangıç noktası mı? İşlevli olabilir mi, olabilmesi için ne yapılmalı?
Barınak denilen yerlerin asıl adı geçici bakımevidir aslında. Yaralı, hasta, kısırlaştırılacak hayvanların iyileşene, işlemleri bitene kadar tutulduğu yerlerdir. Bu değiştirildi maalesef. İktidar, “yerinde yaşat” ilkesini kaldırarak “barınakta tut”u getirdi yeni yasa ile.
Türkiye’de toplamda 100 bin hayvanı barındırabilecek kadar bakımevi mevcut şu an, yani 2-4 milyon arası olduğu tahmin edilen sokakta yaşayan hayvan için çok yetersiz. Birçoğu da berbat durumda. Hayvanlar girdiği gibi hastalanıyor, pislik içindeler ve sürekli ölüyorlar.
Barınakların hiçbir şekilde doğru bir başlangıç noktası olduğunu düşünmüyorum. Çözüm, düzenli kısırlaştırmadan geçiyor.
Barınaklar işlevli olmayacak. Hayvanlar sürekli hastalanacak, kavga edecek ve ölecekler.
Düzenli kısırlaştırma ile popülasyon kontrolü, eski yasada olduğu gibi geçici bakımevlerinin yerinde yaşat ilkesine uygun olarak geliştirilmesi ve aktif kullanımı gerekiyor.
Veteriner hekimlerin bu konuda sunduğu çözüm ne? İktidar ve belediyeler bu konuda veteriner hekimlerle nasıl bir ilişki kurmalı, nasıl bir istihdam ve yatırım politikası izlemeli?
Kısırlaştırma köpek sayısını azaltmakta, öldürmek ise etkisiz kalmaktadır. Toplanan hayvanlar genellikle uysal, aşılı, kısır hayvanlar olacaktır, yerlerine, aşısız, kısır olmayan, yakalaması zor hayvanlar gelecektir. Bundan dolayı kısırlaştırma yapılmalı ve yerinde yaşat metodu uygulanmalıdır.
Hayvanlar hakkında bir karar alınmadan önce mutlaka veteriner hekimlerin uzmanlığına danışılmalıdır, bu konuda görüş alınması gereken en önemli mercii veteriner hekimlerdir.
Yeni yasa sokakta yaşatma yerine topla ve hapset metoduna geçti, en ivedi şekilde bundan vazgeçilmeli, kısırlaştırma merkezleri kurulmalı ve veteriner hekimler istihdam edilmelidir.
Türk Veteriner Hekimleri Birliği ve Veteriner Hekim Odaları sokak hayvanlarının veteriner hekimlerce öldürülmesinin etik, insani ve vicdani bulmadığını ve hayvanları öldürmeyeceklerini açıkladı. Bundan sonraki mücadele sürecinde bizi nasıl gündemler bekliyor. Veteriner hekimler ve meslek odaları bu konuda ne yapmalı, nasıl yapmalı?
Veteriner hekimler yasaya uymaya zorlanacak maalesef. Belediyelerde çalışan hekimler istifa etmek zorunda kalabilir, hekimlere yasayı uygulatmak için baskı uygulanabilir. Sürekli toplama, öldürme haberleri duyacağız çünkü iktidar bunun önünü tamamen açtı ve manipüle etti halkı.
Veteriner hekimler çözümün bu olmadığını, bilimsel olmadığını, bilimsel olarak doğrusunun ne olduğunu sürekli anlatmalı. Özellikle barolar ile birlikte çalışarak yasal olarak da çözüm aranmalıdır.
