Kültür ve Turizm Bakanlığının destek paketinden yararlanamayan özel tiyatrolardan biri olan Yeni Sahne, salgın günlerinde tiyatro emekçilerinin gayretiyle ayakta duruyor. Yeni Sahne’de oyuncu olan Erdal Kaya, tiyatronun ve tiyatro emekçilerinin yok sayıldığı bugünlerde büyük-küçük kent demeden bütün tiyatroların desteklenmesi gerektiğini söylüyor
Koronavirüs nedeniyle sezonun ortasında perdelerini erken kapatmak zorunda kalan tiyatro emekçilerinin sancılı günleri sürüyor. Geçtiğimiz hafta Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın tiyatrolara verilmesi gereken maddi desteğinin akaryakıt, gıda, kuyumculuk, inşaat gibi şirketlere yararlandırdığı ortaya çıkmıştı. Öte yandan Tiyatro Kooperatifi, Kültür ve Turizm Bakanlığı’na özel tiyatrolara sunduğu destek paketinin hangi kriterlere göre verildiğini sorarak, değerlendirmenin objektif yapılmasını, sonuçların şeffaf bir şekilde açıklanmasını talep etti.
Batman Belediyesi tarafından 2000’li yıllarda inşa edilen Yılmaz Güney Sineması, 2016 yılında kayyum eliyle kapatılmıştı, sonrasında şaibeli bir yangın ile kullanılamaz hale geldi. 2017 yılının mart ayında ise tamamen yıkıldı. Yılmaz Güney Sineması’nda çalışma yürüten bazı tiyatro emekçileri 2018 yılında bir araya gelerek “Yeni Sahne” isimli bir sanat atölyesi kurdu. Kentte kültürel çalışmaları güçlendiren sahnede tiyatronun yanı sıra bir dizi etkinlik düzenleniyor. Salgın günlerinde sahnenin giderlerini kendi imkânlarıyla karşılayan tiyatro emekçileri, kentin sanat durağı olan Yeni Sahne’nin ayakta kalması için mücadele ediyor.
Yılmaz Güney Sineması’nın faaliyeti sonlandırıldıktan sonra sanatsal alanda doğan yoksunluk üzerine Yeni Sahne’nin kurulduğunu söyleyen oyuncu Erdal Kaya, sahneyi kredi çekerek inşa ettiklerini, pandemi sürecinde salonun şu anki giderleriyle birlikte borç ödediklerini ifade etti. Kaya, “Yılmaz Güney Sineması kültürel bir yapıydı. Batmanlı çoğu genç oradaki etkinliklerden yararlanıyordu. Kayyum ile birlikte sinema yakılıp, yıkıldıktan sonra bir daha inşa edilmedi. Biz öğretmen, avukat, bankacı, sağlıkçı gibi çeşitli meslek gruplarından aynı zamanda tiyatronun içinde olan arkadaşlar ile bir araya gelerek sahneyi kurduk. O dönem kredi çektik, borçlandık. Şu anda borçlarla birlikte sahnenin kirasını, faturalarını ödüyoruz” dedi.
Salgın sürecinde tiyatrodan uzak kalmamak adına gerçekleştirdikleri çalışmaları anlatan Erdal Kaya, dijital ortamda bir araya gelerek okumalar yaptıklarını bunun yanı sıra “Şıldım Bıldım” isimli bir program ile gündemi ve Kürt halkına has konuları mizahi bir dille anlattıkları belirtti. Kaya, şu ifadeleri kullandı:
Pandeminin yoğun olduğu dönemde tiyatrodan uzak kalmamak için yeni projeler geliştirdik. Zoom üzerinden toplantılar yaptık, oyuncular okumalar yaptılar. ‘Şıldım Bıldım’ programını, 5-6 dakikayı geçmeyecek şekilde, haftada bir defa yapmaya başladık. Bugüne kadar 12 bölüm çektik. O haftanın gündemini ve Kürt halkına has konuları mizah yoluyla anlatıyoruz.
Tiyatromuz Yaşasın İnisiyatifi bileşenleri, destek toplamak amacıyla 11 Temmuz tarihinde açılamayan tiyatro sahneleri önünde bildiri okumuştu. Yeni Sahne’nin de katıldığı hareket, Kaya’nın aktardığına göre sosyal mesafe kuralı ihlal edilmediği halde polisin iki kişiye ceza yazması ile sonuçlandı. Erdal Kaya, “Ülke genelinde tiyatroların kapıları önünde taleplerimiz okumak istedik. Biz sahnenin önüne gittiğimizde polisler bizden önce gelmiş, orada bekliyorlardı. Bildiri okuyamazsınız dendi. Bununla birlikte sosyal mesafe kuralına uymama cezası yazacaklarını söylediler. Bildiriyi Kürtçe ve Türkçe okuduk. İki arkadaşımız ceza aldı” şeklinde konuştu.
Kültür ve Turizm Bakanlığının destek paketinden Yeni Sahne’de yararlanamadı. Yıllardır bilinen tiyatroların destek paketinden yararlanamadığına dikkat çeken Erdal Kaya, “En son bir destek paketi açıklandı. Yıllardır bu işin içinde olanlar ve bilinen tiyatrolar destek paketten yararlanamadı. Tiyatro sevilen bir alan değil, tiyatrocuları muhalif gördükleri için bu konuyla ilgili bir şeyler yapılsın istemiyorlar. Dertleri değil. Onlar için tiyatroda olsa da olur, olmasa da” diye devam etti.
Son dönemde artan tiyatro sahnelerinin kapanma haberlerine ilişkin kaygılarını dile getiren Erdal Kaya şunları kaydetti:
Bu süreçte bazen sahneye gidiyorduk, o boş sandalyeleri gördükçe orası bize terk edilmiş bir mekân gibi hissettiriyordu. Sahnemizin kapanma ihtimali dahi bizi çok üzüyor. Bugünler daha devam edebilir ama tiyatro bu şekilde devam edemez, sahneyi bir süre ayakta tutabiliriz.
Büyükşehirlerde tiyatrolara verilen desteğin, her bölgeye sağlanması gerektiğinin altını çizen Erdal Kaya, “İstanbul’da sahneler kuruldu, özel tiyatrolara ‘gelin burada oynayın, size destek olalım’ denildi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi bu sene şehir tiyatrolarına pek çok özel tiyatroyu dâhil etti. Tiyatronun yapıldığı bir sürü şehir var. Buralarda da benzeri uygulamalar yapılmalı. Tiyatro sadece büyükşehirlere verilen destekle yaşayamaz, taşra tiyatroları da desteklenmeli” ifadeleriyle sözlerini sonlandırdı.
Türkiye’nin dört bir yanından 427 tiyatronun katılımıyla oluşan Tiyatromuz Yaşasın İnisiyatifi mayıs ayında ‘bu defa alkışlarınızı değil, imzalarınızı istiyoruz’ şiarıyla yola çıkan yedi maddelik taleplerin sıralandığı bir imza kampanyası başlattı. İki binin üzerinde tiyatro emekçisinin imzaladığı kampanya, kamuoyu desteğine açılmasıyla birlikte otuz bini aştı. İmzaya açık olan kampanya destek bekliyor.
Batman Yeni Sahne oyuncuları
Dizideki diğer içerikler:
Sendika.Org (Nur Kaplan)
