Sarantaporo Sakinleri KBY[1] Kablosuz Örgü Ağı Aracılığıyla Kırsal Yunanistan’da Müşterekleri Yaratıyor Aşağıda okuyacağınız öykü her ne kadar eşitsiz erişimin kaynaklarından (AB) destek alarak geliştirilse de Yunanistan’da bir örgü ağı aracılığıyla kendi özerk ağını kurarak müşterekleşmeye dair bir adım atmış olan bir yerleşimden söz ediyor. Sarantaporo’nun KBY (Kendi Başına Yap) kablosuz ağının öyküsü, anlatım ve paylaşım […]
Sarantaporo Sakinleri KBY[1] Kablosuz Örgü Ağı Aracılığıyla Kırsal Yunanistan’da Müşterekleri Yaratıyor
Aşağıda okuyacağınız öykü her ne kadar eşitsiz erişimin kaynaklarından (AB) destek alarak geliştirilse de Yunanistan’da bir örgü ağı aracılığıyla kendi özerk ağını kurarak müşterekleşmeye dair bir adım atmış olan bir yerleşimden söz ediyor.
Sarantaporo’nun KBY (Kendi Başına Yap) kablosuz ağının öyküsü, anlatım ve paylaşım açısından değerlidir. Personal Cinema film yapımı kolektifi, tam da bunu yapmak için çalışıyor. Yunanistan’ın uzak kırsalındaki bir örgü ağı [mesh network] ile ilgili belgesellerini tamamlamaları için gerekli olan kitle fonlaması kampanyasını başarıyla tamamlamaları çok yakın. Film, Yunanistan’da Müşterek Toplulukları İnşa Etmek, Sarantaporo’nun ve yerel topluluğun dağlık köylerinde kurmuş oldukları özerk kablosuz örgü ağı aracılığıyla müşterekleşme kavramının öyküsünü belgelendirmeyi amaçlıyor. 2010’dan beri çalışan öz düzenlemeli ağ ile ilgili bilgi edinmek için belgeselin yönetmeni Illias Marmaras ile konuştum. Öğrendiklerim aşağıda yer almaktadır.
Sarantaporo, Atina’dan ziyade Arnavutluk ve Makedonya’ya daha yakın olan, Orta Yunanistan dağlarının yükseklerinde bulunan bir köydür. Birkaç yıl önce, bazı sakinlerin Sarantaporo ve yakındaki köylerin sakinleri için bölgeyle ilgili bir web sitesi yapma fikri oldu. Web sitesinin amacı, parçalanmış dağ toplulukları hakkında bilgi paylaşmaktı. Ancak site yayına girdiğinde, yaratıcıları kendi planlarında ufak bir kusur fark etti: birçok kişinin İnternet erişimi yoktu.
Bu kadar uzak olunca, büyük telekom şirketleri internet erişimini bölge içine kadar hiçbir zaman genişletmediler. Ancak yereller, sırasıyla AWMN (Athens Wireless Metropolitan Network) ve Avrupa Birliği’nin teknik ve mali yardımlarıyla birlikte bir kablosuz örgü ağı vasıtasıyla kendi İnternet erişimlerini yarattılar.
Ağ, geniş bir alanı kapsıyor ve sadece yerel çiftçilik bilgisi ve daha çoğunun paylaşımı için ağı kullanan başlıca tarım topluluklarının erişimini sağlamıyor, aynı zamanda şimdi ulusal sağlık hizmeti sunucularına erişebilen ve ilaç yazabilen yerel doktorlar için de erişim sağlıyor. Ek olarak, iyi İnternet ile birlikte dinlendirici bir dağ tatili yapmak için bölgeyi ziyaret edenler için tüm alan boyunca ücretsiz WiFi mevcut oluyor.
Kuzey Yunanistan’ın bu uzak bölgesinde yaşayan insanlar Bizans İmparatorluğu zamanından itibaren Akrites, “sınır sakinleri” olarak bilinir. Komşularıyla yapılan pek çok savaş sırasında, Akrites genellikle Yunanistan’ın ulusal sınırlarını korumak ve genişletmek amacıyla fedakârlıkta bulunmuştur. Şimdi, kendi özerk ağları ile birlikte, sadece kendi yerel bölgeleri için değil kuzeydeki komşularını da bağlayan tek bir topluluk yaratmak için çalışıyorlar.
Bu insanlar sadece bir İnternet ağını paylaşmıyor aynı zamanda erişimlerini de müşterekleştiriyor. İnternet bağlantınız ile ilgili bir sorununuz olduğunda, Comcast’ı hattı onarmaya gelmeleri için aramazsınız, haritaya bakarsınız ve size en yakın düğümü görürsünüz.
Ağ kurulmadan önce onları bilmiyor olabilirdiniz, ama şimdi onları biliyorsunuz. Sorunu gidermek için komşularınızla ilişki kuruyorsunuz ve diğer topluluk üyeleri ile birlikte tamirleri yapıyorsunuz. En iyi kısım ise hiçbir aylık ücretin olmamasıdır. Ağ kurulduğunda, kullanıcılar sadece ağ bakımı için ödeme yaparlar.
Ağ, BBP[2] (Başkalarıyla Birlikte Yap) davranışı içerisinde bakım yapmanın ve daha önceden yabancı olan uzaklara yayılmış topluluklar arasında bir işbirliği atmosferi yaratmanın yanı sıra Sarantaporo ağı Çiftçi Kooperatifleri ve teknik insanlar gibi farklı insan gruplarını topluluk içerisinde birleştiriyor. Aynı zamanda öğrenme için kuşaklar arası bir alan yaratıyor.
Başlatılan kitle fonlaması kampanyası, bu ağın önemini köylülerin kendisine ve de Yunanistan’ın dışındaki daha geniş topluluğa göstermek istiyor. P2P Vakfı’ndan Vassilis Niaros’a göre kampanya tarafından büyütülen fon “belgeselin tamamlanmasına ve sahneleme olayları yoluyla kullanımına ve müşterekler, topluluk ağları, eşler arası ve dayanışma tabanlı kooperatif modelleri, vb. ile ilgili farkındalık sağlayacak açık konuşmalara” olanak verecektir.
Örgü ağları sadece kırsal çevre için değildir, birçoğu araştırılmayı bekleyen çok sayıda kullanıma sahiptir. Bazı benzer uygulamalar halihazırda Shareable tarafından ele alınmıştır ancak Sarantaporo’da olan şeylerin etkileri değerlendirilmeyi beklemektedir ve bu belgeselin tamamlanışı bu fikri ileri taşıyacaktır.
Dipnot:
[1] İngilizce Do It Yourself (DIY) olarak geçen yaklaşım için Türkçe’de Kendi Başına Yap (KBY) tercih edildi.
[2] İngilizce Do It With Others (DIWO) olarak geçen yaklaşım için Türkçe’de Başkalarıyla Birlikte Yap (BBP) tercih edildi.
[Shareable’daki İngilizcesinden Diyar Saraçoğlu tarafından Sendika.Org için çevrilmiştir]
Sendika.Org, yayın hayatına başladığından bu yana işçi sınıfı hareketinin, solun ve genel olarak toplumsal muhalefetin gündemine ilişkin, farklı politik perspektiflerden düşünsel katkılara açık bir tartışma platformu olagelmiştir. Sitemizde yayımlanan yazılar yayın kurulunun politik perspektifiyle uyumluluk göstermeyebilir. Amacımız, mücadelenin gereksinim duyduğu bilimsel ve politik bilginin üretimini zenginleştirecek tüm katkılara, yayın ilkelerimiz çerçevesinde, olabildiğince yer verebilmektir.