Cumartesi Anneleri, 1016. haftada 12 Eylül sürecinde gözaltında ilk kaybedilen Cemil Kırbayır’ın akıbetini sordu
Cumartesi Anneleri, 1016. haftada 12 Eylül sürecinde gözaltında ilk kaybedilen Cemil Kırbayır’ın akıbetini sordu. Cemil Kırbayır’ın gözaltında işkencede öldürüldüğü tescillense de sorumluları yargı önüne çıkmadı. Bu süreçte anne Berfo Kırbayır ve Cemil Kırbayır’ın kardeşi Fatma Kırbayır da adalet tecelli etmeden yaşamını yitirdi.
Cumartesi Anneleri Galatasaray Meydanı’nda yapılan açıklamada Berfo ve Fatma Kırbayır’ın mücadelesini devraldıklarını, aynı ısrar ve inatla Cemil Kırbayır’ı aramaya, akıbetini sormaya ve adalet mücadelesini sürdürmeye devam edeceklerini ifade etti.
Açıklamanın ardından Galatasaray Meydanı’na karanfiller atıldı.
12 Eylül Askeri Darbesi’nin ilk gözaltında kaybedilme vakası, Kars’ta yaşandı. 26 yaşındaki Kars Eğitim Enstitüsü öğrencisi Cemil Kırbayır, 13 Eylül 1980 tarihinde Ardahan’ın Okçu köyündeki evinden güvenlik güçleri tarafından gözaltına alındı. Kırbayır, önce Göle’de bulunan 247. Piyade Alayı’na götürüldü. Burada yaklaşık bir hafta kaldıktan sonra, Kars Emniyet Müdürlüğü’ne ve ardından gözetimevi olarak kullanılan Kars Eğitim Enstitüsü’ne sevk edildi.
Cemil Kırbayır’ın ailesi, gözaltı süresince düzenli olarak gözaltı merkezlerine giderek onun ihtiyaçlarını karşıladı ve Cemil’den “İyiyim, gönderdikleriniz bana ulaştı” şeklinde yazılı mesajlar aldı. Ancak 8 Ekim tarihinden sonra, aile gözaltı merkezine gittiğinde, onlara “Oğlunuz firar etti, bir daha onu sormaya gelmeyin” denildi.
Baba İsmail Kırbayır ve Türkiye Barolar Birliği tarafından yapılan suç duyuruları sonuçsuz kaldı. Cemil’den bir daha haber alınamadı.
5 Şubat 2011 tarihinde dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ile Dolmabahçe Sarayı’nda görüşen Cumartesi Anneleri’nden 103 yaşındaki Berfo Kırbayır, Erdoğan’a yaşadıklarını anlattı ve “Ben ölmeden oğlumu bul” dedi.
Erdoğan’ın talimatı üzerine, Mersin Milletvekili Zafer Üskül başkanlığında bir Meclis Araştırma Komisyonu kuruldu. Komisyon, döneme ait belgelere ulaştı ve Cemil Kırbayır’ı sorguda gören çok sayıda tanıkla, sorgulamayı gerçekleştiren emniyet ve MİT mensuplarıyla görüştü. Titiz bir çalışma sonucunda, 350 sayfalık bir rapor hazırladı.
Bu raporda, Cemil Kırbayır’ın gözaltındayken işkenceye maruz kalarak hayatını kaybettiği ve bedeninin, ölümüne sebebiyet veren kamu görevlilerince ortadan kaldırıldığı belgelendi ve Cemil Kırbayır’ın gözaltında kaybedildiği resmi olarak tescillendi. Komisyon, ayrıca düzenlediği raporla birlikte Kars Cumhuriyet Başsavcılığı’na suç duyurusunda bulundu.
Ancak on yıl süren belirsizlik döneminin ardından dosya, zamanaşımı gerekçesiyle kapatıldı. İnsan Hakları Derneği avukatlarının kararın kaldırılması ve şüpheliler hakkında kamu davası açılması başvurusu reddedildi. Suçun fail ve sorumluları yargı süreçlerine tabi tutulmadı ve cezalandırılmadı.
Sendika.Org