Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Farkındalık ayı dolayısıyla Kadınlar Burada, rahim ağzı kanserinin önlenebilen bir hastalık olduğuna dikkat çekerek sosyal medya kampanyası yaptı
Ocak ayı Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri Farkındalık ayı dolayısıyla Kadınlar Burada kampanya grubu, rahim ağzı kanserinin önlenebilen bir hastalık olduğuna dikkat çekti. Rahim ağzı kanseri kadınlarda en sık görülen dördüncü kanser türü. 2020 yılında dünya genelinde tahminen 604 bin kadına rahim ağzı kanseri teşhisi kondu ve yaklaşık 342 bin kadın bu hastalıktan hayatını kaybetti. Bu ölümlerin yaklaşık yüzde 90’ı düşük ve orta gelirli ülkelerde meydana geldi.
Aşı ise, rahim ağzı kanserine neden olma olasılığı en yüksek olan HPV türlerine karşı korunmaya yardımcı olabilir. Rahim ağzı kanserine karşı koruma sağlayan ilacın fiyatı ise neredeyse asgari ücrete yaklaştı. İlaçlara yapılan son zam ile birlikte Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın ücretsiz olacak sözünü verdiği HPV aşısının tek dozu yaklaşık 3 bin 219 TL, üç dozu ise 9 bin 657 TL olacak.
Kadınlar Burada, “HPV aşısı rutin aşı programına alınsın”, “Rahim ağzı kanseri önlenebilir”, “Herkes için ücretsiz HPV aşısı”, “Seçim vaadi olmak değil yaşamak istiyoruz”, “1 yıl geçti HPV aşısı takvime geçmedi”, “Parayı değil yaşamı savun”, “HPV aşısı asgari ücretle yarışıyor”, “42 milyon kadının yaşamı için seçimleri bekleme”, “HPV aşısı 130 ülkede ücretsiz yapılıyor. Türkiye bunlardan biri değil” yazılı görsellerle sosyal medya kampanyası yaptı.
Sosyal medya kampanyasındaki açıklamada şu ifadeler yer aldı:
Ocak ayı, rahim ağzı (serviks) kanseri farkındalığı ayıdır. Rahim ağzı kanseri, dünyada kadınlar arasında en sık görülen beş kanser türünden biridir. Resmi rakamlara göre Türkiye’de, sadece 2020 yılında, 2532 kadın rahim ağzı kanseri tanısı almış ve 1245 kadın kansere bağlı sebeplerle hayatını kaybetmiştir. Özellikle düşük gelirli ülkelerde rahim ağzı kanseri ve bu kansere bağlı ölüm sıklığı artmaktadır. Bu durum, koruyucu aşılama programlarının, servikal tarama ve tedavinin erişilebilir olmamasıyla açıklanmaktadır.
Rahim ağzı kanserine dair en önemli hususlardan biri ‘önlenebilir’ olmasıdır. Serviks kanserinin gelişmesinde HPV (Human Papilloma Virus) enfeksiyonu temel etkendir. HPV pek çok alt türe sahip bir virüstür, bazı türleri ise rahim ağzı kanseri gelişimine sebep olabilir. En sık rastlanan ve rahim ağzı kanserine en sık yol açan HPV türlerine karşı aşı geliştirilmiştir. Dünya Sağlık Örgütü’nün 2022 verilerine göre HPV aşısı 125 ülkede rutin aşı takvimine alınmıştır. Türkiye ise bu ülkelerden biri değildir.
Sağlık Bakanlığı ‘Ocak Ayı Rahim Ağzı Kanseri Farkındalık Ayı’ başlıklı yazısında düşük sosyoekonomik düzeye sahip olmayı bir risk faktörü olarak belirtmiştir. Yoksulluğun, kadınların aşı ve tarama programlarına erişmesinin önünde bir engel olması sebebiyle bu tespit doğrudur. Fakat, ilgili yazıda erken teşhis ve tarama programlarının öneminden bahseden bakanlığın ‘koruyucu’ ve ‘önleyici’ olan HPV aşısını rutin aşı programına almaması eksik ve çelişkilidir.
2022 Kasım ayında, sağlık bakanı HPV aşısının ücretsiz uygulanacağını ‘HPV aşısının uygulanması konusunda bir çekincemiz asla yok. Ancak ülkemizin sosyal gerçekliklerinden kopuk kararlar alınmasının kimseye bir faydası yok. Yaptığımız planlamaya göre, yaş gruplarını ve medeni hal durumlarını dikkate alan bir plan hazırlığındayız.’ şeklinde ifade etmişti. Bakanın cümlesindeki ‘medeni hal’ ifadesine karşın vurgulanması gereken; HPV aşısının kişilerin medeni halinden, cinsel yaşamından bağımsız olarak, rutin aşı programına alınmasının, HPV aşısının herkes için ücretsiz ve ulaşılabilir olmasının gerekliliğidir.
Sağlık Bakanı’nın Kasım 2022’de yaptığı açıklamadan bu yana binlerce kadın esasen ‘önlenebilir’ olan rahim ağzı kanseriyle yaşamak zorunda bırakılmış, bu kadınların bir kısmı kansere bağlı sebeplerle hayatını kaybetmiştir. Bu süreçte, aşının ücretsiz olarak uygulanması şöyle dursun, yapılan son zamlarla birlikte üç doz aşının ücret tutarı yaklaşık 10.000 liraya ulaşmıştır. HPV aşısını rutin aşılama programına almayan bakanlık, bu yönüyle, kadınların sağlık hakkını gasp etmiş ve toplum sağlığını hiçe saymıştır.
Rahim ağzı kanseri ve HPV aşısına dair farkındalık ve hak talebi artarken, medya ve sosyal medya yoluyla toplumda HPV aşısı hakkında dezenformasyon yaratılmaktadır. Yaratılmak istenen algının aksine; HPV aşısı güvenlidir, herkes için ücretsiz ve erişilebilir olmalıdır. Aşının rahim ağzı kanserine karşı koruyucu olduğu göz önünde bulundurularak rutin aşılama programına alınması, toplum sağlığı ve kadın sağlığı açısından elzemdir.
Sendika.Org