ODTÜ Mimarlık Fakültesi “Olağanüstü hal kapsamında yerleşme ve yapılaşmaya ilişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”nin planlama, mimarlık ve tasarım disiplinlerinin ve demokratik ortamın gereklerine aykırı pek çok hüküm taşıdığı konusunda fikir bildirdi. Fakülte görüşünde dirençli yaşam alanlarının yeniden üretimi konusunda atılacak adımlarda gereken her türlü katkıyı sunmaya hazır oldukları ifade edildi
24 Şubat 2023 tarihinde Resmi Gazete’de yayımlanan “Olağanüstü hal kapsamında yerleşme ve yapılaşmaya ilişkin Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi” kapsamında belirli faaliyetlerde Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tek yetkili kurum olarak ilan edildi. ODTÜ Mimarlık Fakültesi ise kararnamenin planlama, mimarlık ve tasarım disiplinlerinin ve demokratik ortamın gereklerine aykırı pek çok hüküm taşıdığı konusunda fikir bildirdi.
Kararname kapsamında belirtilen faaliyet ve işlemler aşağıdaki konuları kapsamaktadır:
Öğrencilerin ve akademisyenlerin atılacak adımlarda gereken her türlü katkıyı sunmaya hazır olduğunun ifade edildiği fakülte görüşünde şunlar söylendi:
ODTÜ Mimarlık Fakültesi, söz konusu kararnamenin ve bunu izleyen uygulamaların planlama, mimarlık ve tasarım disiplinlerinin, bu disiplinlere özel bilimsel alanların ve demokratik ortamın gereklerine aykırı pek çok hüküm taşıdığı konusunda hemfikirdir. Fakültemiz bileşenleri kararnamenin toplumsal, iktisadi ve kültürel açıdan gerekli şartları sağlayacak sağlıklı bir kentleşme ve yaşam çevresi üretemeyeceği konusunda da kaygılar taşımaktadır. İmar plan süreçlerini devre dışı bırakarak sorunu hızlı konut üretimine indirgeyen bu yaklaşımın, sosyal donatılar ve kentsel altyapı açısından yetersiz gelişim alanları üreteceği, yıkım sonrası yaşanan sorunlara yeterli çözüm sağlayamayacağı, orta ve uzun vadede yeni sorunlara neden olacağı açıktır. Mekân üretim süreci, plan denetimi dışına çıkartıldığı gibi kişi ve kurumların sürece katılımına da kapatılmaktadır.
Her ölçekte plansızlığın ve denetimsizliğin hâkim olduğu bir sürecin yıkıcı sonuçlarını yaşadığımız bu dönemde mekân üretiminde izlenmekte olan politikaların ve uygulamaların ivedilikle yeniden değerlendirilmesi gerekmektedir. Depremlerde yıkıma uğrayan kentlerin ve kırsal yerleşimlerin yenilenmesi ve canlandırılması son derece önemlidir. Ancak bu süreç, sadece hızlı bir şekilde yeni konut üretimi olarak ele alınmamalıdır. Kaldı ki konut üretim sürecinin yer, iklim, yerel ve kültürel özellikler gözetilmeksizin tip ve hazır projelerle hızlı bir şekilde gerçekleştirilmesi ciddi yeni sorunlara sebep olacaktır. Ayrıca, kültürel miras alanlarının planlanması, korunması ve sağlıklaştırılması ilgili özel kanunlarla belirlenmiş süreçlerin yürütülmesini ve yetkilendirilmiş kurum, kuruluş ve uzmanların katılımını gerektirir.
Dirençli kentsel ve kırsal yaşam alanlarının yeniden üretimi akıl ve bilimin ışığında çok boyutlu biçimde ele alınması gereken bir olgudur. Gerekli ön hazırlık yapılmadan gerçekleştirilecek aceleci çalışmaların yaşam alanlarımıza yarardan çok zarar getirme olasılığı yüksektir. Bunun yanında yeniden yapılanma etkinliklerinin başta iklim krizi olmak üzere günümüz yerleşimlerinin karşı karşıya olduğu pek çok sorunu da eşzamanlı olarak ele alması ve bunlara yönelik bütüncül çözümler üretmesi beklenmektedir.
ODTÜ Mimarlık Fakültesi’nin Şehir ve Bölge Planlama, Mimarlık ve Endüstriyel Tasarım Bölümleri olarak yaşananlardan ders alma, mekân üretiminde akıl ve bilim yolunu benimseme sorumluluğumuzun bilincinde olarak, bu doğrultuda atılacak adımlarda gereken her türlü katkıyı sunmaya hazır olduğumuzu yetkili kurumlara ve kamuoyuna saygıyla duyururuz.
Sendika.Org