İktidarın depremlerin ardından ortaya çıkan beceriksizliğini gizlemek için sarıldığı sansür uygulamalarından nasibini alan ekşisözlük doğrudan Saray’ın talebi ile engellendi. Uzun süredir zaten mahkeme kararlarını uygulamakta olan ekşisözlük’te tek tek başlıkları engellemek iktidara neden yetmedi?
Depremlerin ardından bölgeye müdahalede geciken iktidar, ihmal ve beceriksizliklerinin kamuoyunca öğrenilmesini engellemek, halkın iktidara yönelik eleştirilerinin önüne geçmek için Twitter’a bant daraltması uygulamıştı. Bir süre sonra bununla yetinmeyen iktidar televizyonlara ceza yağdırdı, bir dizi haber sitesini ve onlarla birlikte ekşisözlük’ü de tamamen kapattı.
İsmail Saymaz bugünkü köşesinde sözlüğün doğrudan Saray’ın talebi ile engellendiğini yazdı. Saymaz, Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun başvurusu ile alınan karar başvurusunda, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Güvenlik İşleri Genel Müdürlüğü’nün aynı günkü yazısının dayanak gösterildiğini ve erişim engeli kararının bizzat Cumhurbaşkanlığı’nın talebi ile alındığını belirtti.
Saymaz’ın “Ekşi Sözlük’ün kapatılmasını Beştepe istemiş” başlıklı yazısındaki ilgili kısım şöyle:
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu, Ekşi Sözlük’e erişimin engellenmesi için 21 Şubat’ta Ankara 4. Sulh Ceza Mahkemesi’ne başvurdu.
Başvuruda, Cumhurbaşkanlığı İdari İşler Başkanlığı Güvenlik İşleri Genel Müdürlüğü’nün aynı günkü yazısı dayanak gösteriliyor. Buradan anlıyoruz ki, erişimin engellenmesini bizzat Beştepe talep etmiş. Cumhurbaşkanlığı yazısının içeriğine girilmiyor ancak ‘Cumhurbaşkanlığı talebinin usule uygun olduğu’ yazılıyor.
Yasal gerekçe olarak 5651 sayılı İnternet Ortamındaki Yayınların Denetlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’un 8/A maddesi işaret ediliyor.
Madde şu şekilde:
‘Yaşam hakkı ile can ve mal güvenliğinin, milli güvenlik ve kamu düzeninin korunması, suç işlenmesinin önlenmesi…’
Gecikmesinde sakınca bulunan haller kapsamında Ekşi Sözlük’e erişimin engellenmesine yönelik idari tedbir kararı verildiği vurgulanıyor.
Aynı maddenin ikinci fıkrasına göre “Cumhurbaşkanlığı veya bakanlıkların talebi üzerine içeriğin çıkarılması ve/veya erişimin engellenmesi kararı 24 saat için sulh ceza hakiminin onayına sunulur. Hakim kararını 48 içinde açıklar” hükmü hatırlatılıyor ve tedbirin onaylanması isteniyor.
Ekşi Sözlük’te standart bir sosyal medya platformu gibi hesap açıp “fikir” beyan etmek mümkün değil. Öncelikle hesap açıp 10 adet entry (konu başlıklarının altına yazarlar tarafından yazılan her bir içerik) girmeniz ve sözlük yönetiminin hesabınızı bir sıraya göre onaylamasını beklemeniz gerekiyor. Bu bekleme yıllar sürebiliyor.
Sözlük’ün bu kullanıcı sisteminden dolayı, iktidarın trolleri tarafından manipüle edilmesi zor oldu. Türkiye’nin en büyük içerik üretim platformlarından olan sözlük’ün onaylanmış yazar hesaplarını piyasadan çok kolaylıkla satın almak da mümkün. İktidar trolleri de böyle yaptı. Onaylanmış eski hesapları satın alarak sözlükte iktidar lehine içerikler oluşturmaya, iktidar karşıtı içerikleri hedef almaya başladılar.
Ekşi Sözlük’ün gerçek yazarları ise trollerin hesapları için listeler oluşturarak, sözlük içi filtre yöntemleri ile trollerin entrylerinin kendi önlerine düşmesini engelleme, bu konu başlıklarını yanıtsız bırakıp yükselmelerine mahal vermeme gibi kampanyalar yürüttü.
Trollerin manipülasyon çabalarının yetersiz olduğu durumlarda ise BTK’nin kılıcı mahkemeler sahaya sürüldü. Sözlük’teki çok sayıda başlık tekil olarak engellendi. “Türkiye Cumhuriyeti yasalarına tâbi” bir sermaye olan Ekşi Sözlük de, ifade özgürlüğünü koruma sınırlarını buraya kadar geriletti. Reklam gelirlerini kaybetmemek için iktidarın suyuna giden ve bu durumu da “yasalara uymayalım mı?” noktasında savunan Sözlük yönetimi mahkemelerin yazar bilgileri taleplerini hiçbir zaman yanıtsız bırakmadı. Ancak gelinen noktada sözlük yazarlarının trollere karşı mücadelesi ve her ne kadar iktidarın talepleri doğrultusunda hareket eden bir yönetimi olsada sözlüğün genel çalışma yapısının iktidarın istediği manipülasyona kısmen de olsa izin vermemesi sözlüğün tamamen kapatılmasına neden oldu.
— ekşi sözlük (@sozluk) February 23, 2023
Sendika.Org