Hazine ve Maliye Bakanlığının yayımladığı açıklamanın ardından Hazine ve Maliye Bakanlığı, Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulu (BDDK), Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Merkez Bankasının açıkladığı yeni düzenlemelerle faiz artırımına gidilmeden parasal sıkılaşma adımları atıldı. Yaşamak için tüketici kredileri ya da kredi kartlarıyla borçlanmak zorunda kalan geniş kesimler zararlı çıkacağı bu düzenlemeler ne getiriyor, kimi nasıl etkileyecek?
Hazine ve Maliye Bakanlığının dün (9 Haziran) yayımladığı açıklamanın ardından çeşitli düzenleyici kurumlardan ‘silsile’ halinde gelen açıklamalarla bir dizi düzenleme yapıldı. Hazine ve Maliye Bakanlığı, Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulu (BDDK), Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Merkez Bankası yaptığı bir dizi düzenlemeyle faiz artırımı yapmadan parasal sıkılaşma adımları attı.
20 Aralık’ta açıklanan Kur Korumalı Mevduat uygulamasıyla kamu bütçesinden mevduat sahiplerine yapılan servet transferinin ardından döviz kurunda düşüş sağlandı ancak altı ay sonra başlanılan yere tekrar gelindi. Dolar kurunun 20 Aralık’taki seviyeye yeniden ulaşmasının ardından açıklanan yeni düzenlemeler, KKM kadar büyük bir etki yaratmadı. Piyasayı hareketlendirmeden ziyade yavaşlatma amacı taşıyan hamlelerden yaşamak için tüketici kredileri ya da kredi kartlarıyla borçlanmak zorunda kalan geniş kesimler zararlı çıkacak.
Son kabine toplantısı sonrasında yaptığı açıklamada enflasyona değinen Tayyip Erdoğan, Türkiye’deki enflasyonun talep eksenli olmadığını söyledi ve faiz artırımına gitmek yoluyla para arzında kısıtlamaya gidilmesinin doğru olmadığını ifade etti. Ancak faiz artırımı olmasa da dün atılan adımlar parasal sıkılaşmayı getirecek ve enflasyonun ‘talep endeksli’ olduğunu varsaymanın adımlarıydı.
Düzenlemelere ilişkin sermaye örgütlerinden henüz bir açıklama gelmedi. Sermaye yetersizliğinin kronik bir sorun olduğu ve ucuz kredilere ulaşmanın ‘hayati’ önem taşıdığı ihracatçı, küçük ve orta ölçekli sermaye gruplarının temsilcisi konumundaki TİM, MÜSİAD ve TOBB’dan da ithalat ve yüksek katma değerli sanayi üretimine dayanan, bankaları olan, küresel finans ağından döviz üzerinden borçlanan tekelci sermayenin örgütü TÜSİAD da henüz bir yorum yapmadı.
Hazine ve Maliye Bakanlığının çeşitli düzenlemeler yapılacağına dair bir açıklama yapmasıyla birlikte dolarda ani bir düşüş yaşandı. 17,25 seviyesindeki dolar, 16,74’e kadar geriledi. 20 Aralık’ta açıklanan Kur Korumalı Mevduat’tan sonra dolardaki hızlı düşüşün yarattığı beklentiyle dolarların bozdurulması kısmi bir düşüş getirdiyse de açıklanan araçların beklentiyi karşılamaması sonrası bir saat bile geçmeden yükseliş başladı. Dolar kuru bugün yine aynı seviyeye geldi.
İlk düzenleme yine Hazine ve Maliye Bakanlığından geldi. Gelir Endeksli Senet adlı bir enstrüman çıkardığını ilan eden Bakanlık, TPAO gibi çeşitli KİT’lerin gelirine endeksli olmak üzere devlet iç borçlanma senediyle tasarrufların Türk Lirası’nda tutulmasını hedeflediğini açıkladı. Bu araçtan ise sadece gerçek kişilerin yararlanabileceği duyuruldu.
İkinci açıklama ise Bankacılık Denetleme ve Düzenleme Kurulundan (BDDK) geldi. BDDK, tüketici kredileri ve kredi kartları ödemeleriyle ilgili düzenleme açıkladı. 36 ay olan 50 bin liranın altındaki tüketici kredilerinin vadesi 24 aya indirildi. Kredi kartlarında ise 25 bin ve üzeri limitli kartlarda asgari ödeme borcun yüzde 40’ı seviyesine çekildi.
Bu adımla özellikle gündelik yaşamını sürdürürken geliri yeterli gelmediği için borçlanmak durumunda kalan, çoğunlukla kredi kartı ödemesi için çekilen tüketici kredilerinin alımı, ödemeleri zorlaştırılarak azaltılmış olacak. Kredi kartları asgari ödeme limitinin yüzde 40 seviyesine çekilmesinin de önümüzdeki günlerde takibe düşen kredi kartı borcu miktarını artıracağı düşünülüyor.
Sınırlanan sadece tüketici krediler olmadı. Merkez Bankası da yaptığı açıklamada TL cinsinden ticari kredilere yüzde 10 düzeyinde uygulanan zorunlu karşılık oranının yüzde 20’ye yükseltildiğini ifade etti. Bu da bankaların ticari kredilerini de
SPK ise yabancı yatırımcıları teşvik etmek için halka arzlardaki SPK’ye ödenecek tutarı azalttı.
Sendika.Org