Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi yayımladığı bültende asgari ücretin enflasyon ve gıda enflasyonu karşısındaki durumunu, Avrupa ülkeleri ile karşılaştırması ve asgari ücretin güncellenmesiyle ilgili durumları ele aldı
Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu Araştırma Merkezi (DİSK-AR) Asgari ücret neden güncellenmeli başlığı altında bir bülten yayımladı. Bültende asgari ücretin enflasyon ve gıda enflasyonu karşısındaki durumunu, Avrupa ülkeleri ile karşılaştırması ve asgari ücretin güncellenmesiyle ilgili durumlar ele alındı.
Hükümet yetkililerinin “Asgari ücret enflasyona karşı korundu, 2022 yılında tarihin en büyük artışı yapıldı” gibi gerekçelerle asgari ücretin yeniden belirlenmesine karşı çıktıkları belirtilen açıklamada bu durumun gerçeği yansıtmadığı ifade edildi.
“Asgari ücret enflasyon artışı altında”
DİSK-AR asgari ücretin enflasyon artışı karşısında korunmadığını vurgularken şu açıklamayı yaptı:
2022 yılında asgari ücrete yapılan yüzde 50,4’lük ücret artışının ise yılın daha üçüncü ayında enflasyonun yaklaşık 10 puan altında kaldığı görülmektedir (Grafik 1). TÜFE’den yüksek seyreden gıda fiyatları artışına göre ise asgari ücret artışı çok daha düşük kaldı. 2018 Ocak ayını baz alarak yaptığımız hesaplamaya göre asgari ücret artışı birkaç ay hariç enflasyonun altında seyretti. 2018 Ocak ve 2022 Mart arasında geçen sürede asgari ücret endeksi genellikle gıda enflasyonu endeksinin altında kaldı
Yüksek enflasyon dönemlerinde yıllık asgari ücret artışı işçilerin alım gücünü düşürüyor. Yıl içinde asgari ücret eriyor. Bu nedenle yüksek enflasyon dönemlerinde asgari ücretin yıl içinde birkaç kez yenilenmesi alım gücünün korunması için gereklidir.
“Tarihin en yüksek asgari ücret artışı değil”
Hükümet çevrelerinde 2022 yılı asgari ücret zammının ” tarihin en büyük asgari ücret artışı” olarak sunulmasının doğru olmadığını söyleyen DİSK-AR devamında şunlara yer verdi:
2022 yılı için net asgari ücrete yüzde 50,4’lük ve brüt asgari ücrete ise yüzde 39,9’luk bir zam yapıldı. Bu oranlar tarihin en yüksek oranı değildir. 1976’dan bu yana özellikle enflasyonun ve pahalılığın olduğu dönemlerde, brüt asgari ücrete 20 kez yüzde 40 ve üzerinde zam yapıldı. Net asgari ücrete ise 15 kez yüzde 50’nin üzerinde zam yapıldı. 1996, 1997 ve 1998 yıllarında ise brüt asgari ücret yüzde 100’ün üzerinde zamlandı. Dolayısıyla 2022 zammının tarihin en yüksek zam oranı olduğunu söylemek gerçeklerle bağdaşmayan bir iddiadan ibarettir.
Türkiye Asgari ücret sıralamasında sondan ikinci
Eurostat 2022 Ocak verilerine göre Türkiye’nin Arnavutluk’tan sonra 328 Euro ile Avrupa’nın en düşük asgari ücretli ikinci ülkesi olduğu kaydedilirken, 2012 ve 2022 arasında yıllık ortalama asgari ücret artışında Türkiye’nin asgari ücretinin Euro bazında yılda ortalama yüzde 1 oranında azaldığı açıklandı.
Asgari ücretin güncellenmesinin önünde yasal bir engel yok
Raporda Asgari ücretin yıl içinde yeniden belirlenmesi için yasal değişikliğe ihtiyaç olduğu iddialarının doğru olmadığını ifade eden DİSK-AR, “4857 sayılı İş Kanunu’nun 39. maddesinde “iş sözleşmesi ile çalışan ve bu Kanun kapsamında olan ve olmayan her türlü işçinin ekonomik ve sosyal durumlarının düzenlenmesi için Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca Asgari Ücret Tespit Komisyonu aracılığı ile ücretlerin asgari sınırları en geç iki yılda bir belirlenebileceği” belirtiliyor” dedi.
Asgari ücretin daha önce yılda birden fazla kez belirlendiği hatırlatılırken devamında şunlar söylendi:
1990’lardan bu yana özellikle enflasyonun ve pahalılığın yüksek olduğu yıllarda asgari ücret yılda birden fazla belirlendi. 2015 öncesinde bazı yıllarda asgari ücret altışar aylık olarak saptanırken bazı yılarda ise Komisyon yılda 2 kez toplandı. Dolayısıyla 2015 öncesinde yılda birkaç kez asgari ücret saptanması yaygın bir uygulamadır.
Sendika.Org
