Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaş ikinci gününde devam ederken çeşitli sermaye grupları enerji, turizm ve tarımsal ihracat alanlarındaki krizlerin derinleşebileceğinden endişeli
Rusya’nın Ukrayna’ya açtığı savaş ikinci gününde devam ederken hem küresel piyasaların hem Türkiye’deki çeşitli sektörlerin geleceği hakkında kaygılar dile getirilmeye başlandı. Rusya ile olan ilişkiler sebebiyle Avrupa ve Türkiye’de hali hazırda devam eden enerji krizinin derinleşebileceğine dair tartışmalar sürerken Türkiye’deki tarımsal ihracat ve turizm sektörü ve Avrupa açısından da buğday ithalatının akıbeti yine sermaye çevrelerinin gündemi.
Avrupa’da doğalgaz zaten yüksek fiyatlardan satın alınırken savaşla birlikte fiyatlar daha da yükseldi. BloombergHT’de yer alan habere göre Avrupa’da doğalgaz fiyatları, Rusya’nın Ukrayna’ya karşı başlattığı operasyon sonrasında yüzde 30’dan fazla yükselerek megavatsaat başına 118 euroya tırmandı. Doğalgaz fiyatları en son Aralık ayında megavatsaat başına 180 euroya kadar tırmanmıştı.
Savaşla birlikte Almanya, Baltık Denizi’nin altından Almanya’ya taşınan Rus gazı kapasitesini 55 milyar metreküpten 110 milyar metreküpe çıkaracak olan Kuzey Akım 2 projesini de durdurdu. Bu kararla birlikte Avrupa’da doğalgaz fiyatlarının daha da yükselmesine neden olması bekleniyor. Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı ve eski Devlet Başkanı Medvedev, Almanya’nın kararı üzerine Twitter’dan yaptığı açıklamada, “Avrupalıların doğal gaza 2000 Euro ödeyeceği yeni dünyaya hoş geldiniz” dedi.
Gelişmeleri Sözcü’ye değerlendiren eski BOTAŞ Gaz Alımı Daire Başkanı Ali Arif Aktürk, Kuzey Akım 2 şu an zaten devrede olmadığı için son kararın arz-talepte yeni bir durum yaratmaması gerektiğini ancak psikolojik etkiyle doğalgaz fiyatlarını yukarı çekebileceğini söyledi. GazDay Genel Müdürü Mehmet Doğan ise Kuzey Akım 2’nin devreye alınmasının gecikmesinin bu kış gaz fiyatlarının yüksek seyretmesinde etkili olduğunu, eğer onay çıkmazsa gelecek sene de fiyatlarda yüksek seyrin devam edeceğini, yaptırımlarla birlikte gerilimin artması durumunda Medvedev’in dediği 2 bin Euro seviyelerinin görülebileceğini söyledi.
Dünya Gazetesi’nde yer alan habere göre Buğdayın Chicago borsasında işlem gören vadeli kontratları, Rusya’nın Ukrayna’yı işgal etmesinin ardından Karadeniz bölgesinden yapılan hububat ihracatında aksama yaşanacağı endişeleriyle yaklaşık 14 yılın en yüksek seviyesini gördü. Mısır sekiz ayın zirvesine yükselirken, soya fasulyesi fiyatları ise toparlandı.
Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Saffet Kalyoncu, AA’ya yaptığı açıklamada, bölge dış satımında ilk sırada yer alan Rusya’da rublenin dolar ve avro karşısında aşırı değer kaybetmesi nedeniyle ihracatçıların alacaklarında sorun yaşadığını söyledi. Rus piyasasında korkunç bir kaos olduğunu belirten Kalyoncu, “Rus alıcılar siparişlerini erteliyor. Büyük müşteriler rubledeki volatilite sebebiyle para ödeme konusunda çekimser davranıyor” diye konuştu.
Akdeniz Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Nejdat Sin de ihracatın büyük bölümünü Rusya’ya yaptıklarını belirterek şu değerlendirmede bulundu:
Ukrayna ve Belarus girişinde bekleyen araçlarımız var. Şu anda durum belirsiz. Savaşın en kısa sürede sonuçlanması hepimizin menfaatine. Pazar araştırmalarımız da devam ediyor. Uluslararası fuarlara da katılıyoruz. Devlet de bizleri destekliyor ancak bu sektörde kısa sürede yeni pazarlar bulmak kolay değil. İlgili bakanlıklarla diyalog halindeyiz.
Savaşın başlamasından saatler öncesinde Cumhuriyet’e konuşan Turizm Seyahat Acenteleri Birliği Başkanı Firuz Bağlıkaya, “İki ülke en büyük pazarlarımız. Artan gerilim turizmcileri son derece tedirgin ediyor. Olası bir savaşın turizm sektörüne olumsuz etkileri kaçınılmaz olacaktır. Türkiye olarak her iki ülke ile hem diplomatik açıdan hem de turizm bakımından son derece pozitif ilişkilerimiz bulunmakta” demişti.
En çok yabancı turistin geldiği ülkelerden biri olan Rusya ile olan gerilim, turizm sektöründeki sermayedarları da tedirgin ediyor. Dünya Gazetesi’nde yer alan habere göre Geçen yıl Türkiye’ye en çok ziyaretçi gönderen ülke sıralamasında bir önceki yıla göre yüzde 120,52 artış ile Rusya Federasyonu birinci, Ukrayna yüzde 106,49 artış ile üçüncü sırada yer aldı.
Dünya Gazetesi yazarı Alaattin Aktaş bugünkü yazısında, savaşın ekonomiye etkisinin birkaç haftayla sınırlı kalmayacağını ifade etti. Dövizdeki, petroldeki artışın yanı sıra turizm sektörünün de etkileneceğini ifade eden Aktaş, “Zamlar Mart ayı enflasyonunu zıplatacak” dedi.
Sendika.Org
