AKP, pandemi fırsatçılığıyla birlikte alkol satışına yasak getirmiş durumda. Zincir marketlerin alkol satışı yapan kısımları hafta sonu şeritlerle çevrildi. Sokak kısıtlaması uygulanan hafta sonlarında, marketlerde alkol satışı yapılmayacak. Cumartesi ve pazar günleri açık olan market ve bakkallardan alkollü içki alınamayacak. Alkol satışının yapıldığı tekel bayiler ise yasak boyunca kapalı olmak zorunda bırakıldı. Sendika.Org olarak İstanbul Sarıyer ilçesinde Büyükdere ve Tarabyaüstü mahallelerinde tekel esnafıyla alkol satışlarına getirilen yasağı konuştuk. Esnaf, polislerin herhangi bir belge göstermeden kapanmaları yönünde ısrar etmesine tepkili
Pandemi nedeniyle sokağa çıkma yasakları sürerken, tekel esnafı alkol satışı yasaklarına tepki gösteriyor. AKP, pandemi fırsatçılığıyla birlikte alkol satışına yasak getirmiş durumda. Zincir marketlerin alkol satışı yapan kısımları hafta sonu şeritlerle çevrildi. Sokak kısıtlaması uygulanan hafta sonlarında, marketlerde alkol satışı yapılmayacak. Cumartesi ve pazar günleri açık olan market ve bakkallardan alkollü içki alınamayacak. Alkol satışının yapıldığı tekel bayiler ise yasak boyunca kapalı olmak zorunda bırakıldı.
Sendika.Org olarak İstanbul Sarıyer ilçesinde Büyükdere ve Tarabyaüstü mahallelerinde tekel esnafıyla alkol satışlarına getirilen yasağı konuştuk. Esnaf, polislerin herhangi bir belge göstermeden kapanmaları yönünde ısrar etmesine tepkili.
Sokağa çıkma kısıtlaması olan haftalarda, alkol satışlarına izin verilmemesi işlerinizi nasıl etkiliyor? Müşterilerinizin bu konudaki tepkileri nasıl?
İbrahim Aslan: Etkiliyor çünkü zaten insanlar genelde saat 8’den sonra bana geliyorlar. İşten çıkıp gelmeleri o saati buluyor yani. O saatten sonra da zaten yasak başladığı için bana gelemiyorlar. Ve satışlar bayağı düşük, dükkanı çevirmekte zorlanıyoruz çünkü sabit giderlerimiz var, sigortalarımız, muhasebemiz bir sürü kalem masraf var. Ancak masraflarla baş edemiyoruz. Yani sıkıntıdayız biz. Müşterilerimiz de bu durumdan çok şikayetçi. Zaten böyle bir uygulama mantıksız, insanlar sekize kadar her şeyi yapabiliyor zaten, dokuzdan sonra insan popülasyonu dışarıda fazla olmuyor.
İlyas Özbek: Bizi tabiî kötü etkiliyor, yani saatler kısıtlı normalde geç saatlere kadar çalışıyorduk şimdi saat sekizde kapatıyoruz. Hafta sonuna da yasak diyorlar, tabi ki müşterileri de etkiliyor iş çıkışı insanlar daha evlerine gelemeden trafiğe falan kaldıkları için alışverişini yapamıyor. Tam kapatacağız kapatalım mı kapatmayalım mı diye düşünüyoruz, seyyar satıcı durumuna düştük. Polisler geliyor cezalar ağır yani durum iyi değil.
Hasan Küçükpirinçci: Etkiliyor tabi etkilemez olur mu. Zaten saat 8’den sonra iş yapıyoruz normalde, 8’den sonra sokağa çıkma yasağı olunca biz kime ne satacağız? Yani evimize ekmek götüremiyoruz o derece durumumuz. Bir de hafta sonu var bunun. Bak bu çalışan bir eleman nerden baksan her ay 2 bin lira benim bütçeme zararı oluyor bunun. Müşteriler bu konuda biraz duyarsız yasak olduğu zaman mal almaya çalışıyor vermeyince de ihbar ediyor.
Turgay Bey: Hafta sonu bizim kapatmamız bizi çok aşırı etkiliyor. Yaptığımız işin yüzde 30’unu düşürüyor, ciromuzu düşürüyor bizim belli kiralarımız var, beli kredilerimiz var, vergilerimiz geliyor, stopajlarımız geliyor biz bunları ödemekte zorlanıyoruz. Bakkalların açık olup bizim kapalı olmamız çok saçma bir uygulama diye düşünüyorum. Yani bakkala gelen müşteriyle bana gelen müşteri arasında pek bir fark yok aslında. Şimdi hafta sonu biz müşteriye hitap edemiyoruz siparişimiz yok zaten sipariş yasak zaten bize alkol satışı yasak, müşteri kaçak bulduğu yerlere yöneliyor ve ben müşterilerimi kaybediyorum.
İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun “Alkol sosyal mesafeyi azaltıyor” ondan dolayı izin vermiyoruz dediği açıklamasıyla ilgili ne düşünüyorsunuz?
İbrahim Aslan: Ya bunların hepsi saçmalık çünkü zaten içecek adam yine alır bir şekilde toplaşacaksa da yine toplaşır yani engel değil bunlar bahane yani. Zaten bizle yıllardır uğraşıyorlar, biz burada vergi kazandırıyoruz devlete, benim sattığım her şey vergi yani parası vergisi ödenmiş rafımda 200 liralık mal varsa bunun vergisi ödenmiş şekilde alınıp buraya koyuluyor, devletin kasasına girmiş oluyor zaten mağdur olan da biz oluyoruz.
İlyas Özbek: Bence doğru bir şey söylemiyor, yani şimdi bir kısıtlama normal genelgede yok ama polisler buraya geliyor, ellerinde herhangi bir yazı yok bir belge yok, hangi maddeye göre neye göre biz kapatıyoruz öyle bir şey yok sadece “Kapatın” diyor ama normal kapatmayla ilgili İçişlerinin bir genelgesini de göstermiyorlar, öyle bir şey yok.
Hasan Küçükpirinçci: Şimdi şöyle bir şey var bilinçli içen vardır, masasına koyar içer bunu yapan var yapmayan da vardır tabi ki Bakan Soylu haklı olabilir bu konuda ama bizi etkiliyor o var.
Turgay Bey: Alkol sosyal mesafeyi bozuyor da, markete giden sosyal mesafeyi bozmuyor mu? Büyük marketlerde alışveriş merkezlerinde yasak olmayan yerlerde oradaki sosyal mesafe sorun olmuyor da bu alkolü içince mi sosyal mesafe etkileniyor, katılmıyorum.
Yılbaşı haftası sokağa çıkma yasağı olacağı açıklandı. Sizce doğru bir uygulama mı bu? İşleriniz bu durumdan etkilenir mi?
İbrahim Aslan: Yani yılbaşı yasağına çok karşı değilim ben. Yılbaşındaki mantıklı ama genel olarak zaten böyle kısa süreli sokağa çıkma yasağı pek de etkili olmuyor. Çünkü iki hafta içerisinde üreyen bir şey onun için kesintisiz bir kapanış olması lazım, bunlar şov yani şov amaçlı yapılıyor, amaç biz bir şey yaptık işte zaten sonuçlardan da belli düşmüyor, mantıken düşmez yani.
İlyas Özbek: Hayır tabiî ki değil. Bizim işleri kesinlikle etkiler biz bir yıl boyunca bu günü bekliyoruz, yılbaşı özel bir gündür en azından iş yapıyoruz o gün dükkanın dönmesi için bir ciro belirlemek için ama bu sene o da yok. Saatler kısıtlı mesela insanlar o saate kadar ne kadar alışveriş yapabilir biz nasıl satış yapacağız?
Hasan Küçükpirinçci: Şimdi Perşembe akşamı son diyorlar, o akşam herhalde bir yığılma olur diye düşünüyorum, o zaman bir anlamı olacak mı sokağa çıkma yasağının hiç anlamı kalmayacak sosyal mesafe falan kalmaz. Bir de şöyle olacak büyük bir ihtimal büyük marketler var, onlar indirimini yapacaklar, zaten adam bunu görünce gidip alacak evlerde yine toplanma olacak, kısacası olan yine bize olacak.
Turgay Bey: Yılbaşında 4 gün yasak olacak, bu 4 günde alışveriş yapmak isteyenler de yine yapacak ama büyük alışveriş merkezlerine gidecek. Bizim gibi küçük esnaflar yine zor duruma düşecek. Bu 4 gün kapalı kalması bizi mağdur edecek. Ödemelerimizi zaten yapamıyoruz zorlanıyoruz, sürekli mağdur oluyoruz, küçük esnafın hali ne olacak diye devlet hiç düşünmüyor. Kira ödemesi dediler bizi etkilemiyor, kiralar berberlere kırtasiyelere falan veriliyor, ama bize verilmiyor kapalıyız. Diyeceğim çok büyük mağduruz ne olacağımız Allah kerim artık.
İlk başta genelge de resmi bir açıklama yoktu alkol satışına dair, siz bu kısıtlamayı nasıl öğrendiniz? İlk tepkiniz nasıl oldu?
İbrahim Aslan: Bir de orası da var zaten, genelgede alkolle ilgili bir şey yazmıyor polis hemen bizim kapımıza dayanıyor. “Yok alkol satamazsın” ya genelgede öyle bir şey yok diyorum Carrefoursa da satıyor diyorum. “Mantıken tekeller kapalı olacakmış” ben diyor “Mantıken sana ceza yazarım” yani polis bana mantıken ceza yazıyor kanunen yazmıyor. Yasaklar ilk çıktığı zaman hafta sonu geldiler, ruhsatımıza falan baktılar, bakkal ruhsatlıyım ben. “Tamam açık kalabilirsin ama alkol satamazsın” dediler. Tabi ben şaşırdım “Neye göre satamam” dedim “Mantıken” diyor, yasal bir gerekçe sunmuyor yani saçmalık yasa yok bir şey yok kafalarına göre bizle uğraşıyorlar yani. Şu da var yani yapabiliyorlarsa alkolü kaldırsınlar, eğer Türkiye’nin gücü buna yetiyorsa bundan aldığı vergiyi farkı bir şekilde alıp da ülkeyi döndürebiliyorsa alkol içmeyenden de bunun parasını çıkarabilecekse yapsın bir sürü alkollü işletme var, restoranlar var barlar var yazın turistler geliyor nasıl para bırakıyor ülkeye? Nasıl vergi bırakıyor? Kapatsın tüm alkollü yerleri biz de rahatlayalım biz de işimize gücümüze bakalım. Biz üniversite mezunuyuz bak bu işi yapıyoruz niye? Allah razı olsun ülkemizden. Çünkü çok güzel bir sürü mezun var o kapasitede iş yok istihdam yok, üretim yok dışa bağlıyız. Bu uygulamalar laf olsun diye biz hükümet olarak tedbir uygulamıyoruz muhabbeti olmasın diye, amaç bir şey yapmak, ama gerçekte bir şey yapmak değil. laf olsun diye yapıyor bunlar. Bir şey olduğu zaman biz yapmadık dememek için, yoksa bunlar etkili bir çözüm değil. Yani laf olsun diye iş yapıyorlar, durum bu yani.
İlyas Özbek: Şimdi şöyle bir şey bu yasaklarla ilgili 3-4 sefer genelge yayımladılar. İlk iki genelgede tamamen hafta sonu yasak olacağı ile ilgili bir şey yok ama polisler diyor ki “Bu sonradan ilave edilmiş” ama ellerinde herhangi yazılı bir belge yok, göstermiyorlar sadece kapatın diyorlar. Hafta sonu şöyle bakkal ruhsatı olanlara alkol satışı serbest ana ruhsatı tekel bayi olanlara yasak. Şaşırdık tabi ne yapacağımızı bilmiyoruz.
Hasan Küçükpirinçci: Bekçiler gelip uyarıyor, polisler geliyor. Ne diyeceğimizi bilemedik tabiî.
Turgay Bey: Biz öğrenemedik, şöyle öğrenemedik bize gelen mesajlarda kapalı değilsiniz deniliyordu ama gelen bekçiler, gelen polisler bize kapalı olduğumuzu, kapatmamız gerektiğini söylediler. Biz kapatmak zorunda kaldık. Ama bize odalardan, gruplardan falan gelen mesajlarda yasak yoktu ama biz açtığımız gibi bekçiler geldi. Türkiye Tekel Bayi Platformu’nda yazılan paylaşımda “Biz kapalı değiliz” denildi ama açtığımız gibi bekçi ve polis müdahalesiyle kapatıldık. Ne gerekçe ile kapatıldığımızı da bilmiyoruz, tamamen kapatıyorlar. Ben burada su da satıyorum, benim normalde gece 2’ye kadar ruhsatım var ama dükkanımı açamıyorum. Şaşkınım.
Sendika.Org (Ceylan Bulut)