Zafer Aydın’ın İşçilerin Haziranı – 15 16 Haziran 1970 kitabı Ayrıntı’nın Yakın Tarih dizisi içinde yerini aldı
Zafer Aydın’ın İşçilerin Haziranı – 15 16 Haziran 1970 kitabı Ayrıntı’nın Yakın Tarih dizisi içinde yerini aldı. Bin sayfaya varan dev bir kitap. Dört yıla varan bir çalışmanın ürünü. Belgelerin izinden gidiyor ama sözlü tarihe de büyük ağırlık veriyor İşçilerin Haziranı.
Zafer titizdir, ayrıntıcıdır; çalışırken kılı kırk yarar. Meraklı olduğu kadar kuşkucudur da. Yazılı tarihi akıl süzgecinden geçirir, tanık anlatımlarını uzun uzun değerlendirir, birbiriyle karşılaştırır. Aynı olayı her tanık farklı şekilde hatırlamaktadır ve hatta faklı şekilde yaşamıştır çünkü. Öyle olunca, Zafer’in yazdıkları her zaman sağlamdır. İşçilerin Haziranı işte böyle bir emeğin ürünüdür. Bilinenin tekrarı ya da olguların, tanık anlatımlarının sistematik biçimde derlenmesinin ötesine geçen bir çalışmadır.
Üzerinden 50 yıl geçen 15-16 Haziran direnişi gerek kitleselliği ve gerekse hedefi açısından Türkiye işçi sınıfının uzun yolculuğu içindeki en önemli uğraklardan biridir. Direniş, 1968- 1970 yıllarında sendika özgürlüğü için tek tek fabrikalarda birbiri ardınca patlak veren onlarca direnişin, işyeri işgalinin tepe noktası, bütün bu süreci ülke siyasetinin gündemine taşıyan büyük ve çok etkili bir siyasi çıkıştır. Bu yanıyla bir tarihsel süreklilik içinde anlamlandırılabilir ve İşçilerin Haziranı’nda Zafer’in yaptığı da budur. Kitap, 1970 yılının öncesinden, başta metal işkolu olmak üzere bir dizi işkolunda işçilerin DİSK’e bağlı sendikalara geçmek için verdikleri ve her biri emek tarihinde birer mite dönüşmüş direnişlerden yola çıkar. Büyük direnişin örgütlenme sürecini en ince detayına kadar ele alır ve sonrasına ışık tutar.
İşçileri Haziranı, sunduğu ve değerlendirdiği belgeler açısından bakıldığında, çok önemli, çok kıymetli bir başvuru kitabıdır. Ama bir sözlü tarih çalışması olarak eşsizdir. Direnişin içinde olan yüz yirmi tanığın hafızalarındaki tarihi yok olup gitmeden yakalar ve yazıya döker. Direnişe, öncesiyle ve sonrasıyla fabrikalardan da bakar, fabrikaların da sesini duyurur. Bence kitabın yüzük taşı, bu tanık anlatımlarıdır ve İşçilerin Haziranı araştırmacılara da yön verecek bir çalışmadır. Emek tarihine gerçek bir katkıdır.
Sözün özü şudur ki, İşçilerin Haziranı – 15-16 Haziran 1970 dev bir kitap ve elbette bu “dev” nitelemesi kitabın cesametinden ileri gelmiyor.
Sendika.Org, yayın hayatına başladığından bu yana işçi sınıfı hareketinin, solun ve genel olarak toplumsal muhalefetin gündemine ilişkin, farklı politik perspektiflerden düşünsel katkılara açık bir tartışma platformu olagelmiştir. Sitemizde yayımlanan yazılar yayın kurulunun politik perspektifiyle uyumluluk göstermeyebilir. Amacımız, mücadelenin gereksinim duyduğu bilimsel ve politik bilginin üretimini zenginleştirecek tüm katkılara, yayın ilkelerimiz çerçevesinde, olabildiğince yer verebilmektir.
