Dünya çapında bir krize dönüşen COVID-19 salgının piyasalar üzerindeki etkisi hemen kendini gösterirken sektörlere olan etkileri ay sonunun gelmesi ile birlikte netleşmeye başladı. salgın sonrası finans piyasaları olağanüstü kayıplar yaşarken sektörlerde bu durumdan olumsuz etkilendi. Türkiye özelinde döviz kuru fırlarken, ihracat yüzde 18 düştü. Turizm ve otomotiv sektörleri alarm vermeye başladı
COVID-19 salgını dünyada ve Türkiye’de ekonomiyi olumsuz yönde etkiliyor. Ekonomik faaliyetlerdeki ve talep yönlü düşüş nedeniyle dünya çapında 2020 yılı ilk iki çeyreğinde ekonomik küçülme gerçekleşeceği kesinleşti. Piyasalar 2009 ekonomik krizi sonrası en büyük tepkiyi salgın sonrası gösterirken, dünya sermayesi faiz indirimleri ve merkez bankalarınca alınan tedbirlerle sektörleri yaşatmaya çalışıyor.
Türkiye’de de benzer bir senaryo söz konusu. COVID-19 salgını sonrası açıklanan ilk veriler de bu senaryoyu destekler bir durumda. Salgın sonrası ilk gelen makro ekonomik verilere göre ihracat martta yüzde 18 düştü.
Öte yandan salgının başından beri yükselen döviz kuru en yüksek seviyeye ulaştı. Global risk iştahının düşüşü ile yatırımcılar güvenli liman dolara yöneldi. Bu durum, gelişmekte olan ülke para birimleri tamamında değer kayıpları yaşanmasına neden olurken, dolar/TL kuru 6,70 seviyesinin üzerine çıktı.
Otomotiv ve turizm sektörleri de alarm vermeye başladı.
Dolar/TL kuru koronavirüs kaynaklı güçlenen satış baskısıyla 6,70’in üzerine çıkarak Eylül 2018’den beri yeni zirvelerini gördü. Satış baskısı, ABD kaynaklı endişelerle yeniden yükselmiş durumda.
ABD’de hayatını kaybedenlerin sayısının artabileceği uyarılarının ardından yatırımcılar güvenli liman dolara ve tahvillere yöneldi. Doların başlıca altı para birimi karşısındaki seyrini izleyen dolar endeksi dün %0,53 yükseldikten sonra bugün 99,58 seviyesinde yatay seyretti.
Dolara yönelik kuvvetli eğilim gelişmekte olan ülkele para birimleri geneline de belirgin satış baskısı getirdi.
İhracat mart ayında yüzde 17,81 düşüşle 13,43 milyar dolar oldu. 2020 yılının ocak-mart döneminde ihracat yüzde 3,93 azalışla 42,8 milyar dolar olarak gerçekleşti.
İthalat ise mart ayında yüzde 3,13 artarak 18 milyar 821 milyon dolar oldu.
Ticaret Bakanlığı’nın açıkladığı verilere göre Mart ayında dış ticaret açığı 5 milyar 395 milyon dolar olarak gerçekleşirken dış ticaret hacmi ise bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 6,76 azalarak 32 milyar 247 milyon dolar oldu.
Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, turizm sezonuna ilişkin, “Bizim öngörümüz mayıs sonuna ertelenecek, şu anki gidişat onu gösteriyor. İnşallah Ramazan bayramında tekrar turizm hareketlerinin başlayacağını görürüz. Tabii ilk hareketler iç turizmde başlayacak” dedi.
Bakan Ersoy askıdaki personelin kısa çalışma programına dahil edilebildiğini belirterek, “İşletmeler personelini çağırsın ve programdan yararlandırsın” diye konuştu.
Ersoy, turizm sezonuna ilişkin, “Bizim öngörümüz mayıs sonuna ertelenecek, şu anki gidişat onu gösteriyor” dedi.
Dünya’da yer alan habere göre, Otomotiv Distribütörleri Derneği (ODD), Mart 2020 otomobil ve hafif ticari araç satış rakamlarını açıkladı. Mart ayı otomobil ve hafif ticari araç pazarı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 1,6 artarak 50 bin adet oldu.
Bu yılın ocak ve şubat aylarında yaklaşık yüzde 90 artış gösteren otomobil ve hafif ticari araç pazarı, mart ayında hız keserek sadece yüzde 1,6 arttı. Ticari araç pazarı ise yüzde 4,46 daraldı. Sektör temsilcileri asıl kaybın nisanda yaşanacağını öngörüyor.
