Halkevleri “COVID-19 Salgınının 1 Aylık Bilançosu” başlığıyla bir rapor yayımladı. Rapor, 11 Mart – 11 Nisan tarihleri arasında yaşananları emek, kadın mücadelesi, gıda-tarım ve ekoloji olmak üzere 4 ana başlıkta işliyor
Halkevleri “COVID-19 Salgınının 1 Aylık Bilançosu” başlığıyla bir rapor yayımladı. Rapor, 11 Mart – 11 Nisan tarihleri arasında yaşananları kapsıyor; emek, kadın mücadelesi, gıda-tarım ve ekoloji olmak üzere 4 ana başlık üzerine eğiliyor. Ayrıca raporda Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın COVID-19 salgını süresince yaptığı açıklamalara da yer verildi.
Rapor “Üretim ve dolaşım sisteminden başlayarak emek sömürü sürecine kadar kapitalizmin çürümesinin, virüsün dünyadaki yayılım hızını artırdığı bir gerçektir. Kapitalizmin kendi içinde üreteceği çözümlerin sorunu çözemeyeceği aşikardır” ifadeleriyle kapitalizm ve dünya sağlığı arasındaki çelişkiyi işaret ederek başlıyor.
Halkevleri raporunda ilk olarak Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın 24 Ocak’ta yaptığı ilk açıklamadan 10 Nisan günü yaptığı açıklamaya kadar bütün açıklamalarına yer verildi. Raporda, Sağlık Bakanı Koca’nın başarı hikayesi yazmaya çalıştığına, sözleri ile alınan önlemler arasında açı olduğuna, alınan önlemlerin gereken zamanda alınmadığına dikkat çekildi.
Raporun emek başlığı altında 1 aylık süreçte yaşanan işçi eylemleri, emek alanındaki gelişmeler, işçi konfederasyonlarının açıklamaları, öne çıkan işçi eylemleri, iş cinayetlerinde ve salgında hayatını kaybeden işçiler ve iktidarın işçilere dönük attığı/atmadığı adımlar yer aldı. Salgının en çok etkilediği kesimin işçiler olduğunu işaret eden raporda, iktidarın patronları korumaya odaklandığına ve buna karşılık irili ufaklı başlayan işyeri eylemlerinin geliştiğine yer verildi.
Raporda ayrıca ücretli izin ve güvenceli çalışma talepleriyle gerçekleşen işçi eylemleri gün gün sıralandı. Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu (DİSK), Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) ve Hak İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Hak-İş) gibi işçi konfederasyonlarının açıklamalarına yer verilen raporda, konfederasyonların merkezi açıklamaları dışında yapılan çağrı ve eylemlere şu ifadelerle yer verildi:
Konfederasyon dışında İnsaat-İş sendikası iş yerlerinde sağlıksız çalışma koşullarının teşhir, fiili mücadele ve emekçilerin taleplerinin duyurulması noktasında etkin ve yaygın bir mücadele yürüttü. PTT-Sen, PTT’nin Topkapı yerleşkesinde gerçekleştirdiği iş bırakma eylemi ve KESK/Haber-Sen’in PTT önlerinde gerçekleştirdiği açıklamalarla PTT çalışanlarının sorunlarının dile getirilmesi noktasında etkili oldular. İşçi sendikaları dışında, KESK’e bağlı Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) da hastanelerde çalışanların seslerinin duyurulması için mücadelede öne çıkan sendikalardan biri oldu.
Raporda iş cinayetlerinde yaşamını yitiren işçilerin isimleri de yer aldı. Raporun emek bölümün son kısmında alınan tedbirlerin işçileri salgın günlerinde hayatları pahasına çalışmaya mahkum ettiğine ve bu tedbirlerin patronlar için alındığına dikkat çekildi.
“Kadına yönelik ev içi şiddet ve ekonomik şiddet arttı” başlığıyla verilen kadın mücadelesi bölümünde ise kadınların taleplerine 6 başlık altında yer verildi. 1 aylık süreçte öldürülen kadınlar da raporda yer aldı. Evde kal çağrıları ve sokağa çıkma yasaklarının kadınların toplumsal cinsiyet eşitsizliğinden kaynaklı birçok sorunla karşı karşıya kalmasına dikkat çekilen raporda şu ifadelere yer verildi:
Ev işlerinin eşit bölüşülmemesi sebebiyle başta ev içinde bulunan kadınlar olmak üzere evden çalışma düzeneğine geçen sektörlerdeki kadınlar da gün içerisinde mesleki işlerini yerine getirirken ev işleri ile uğraşmak zorunda kalıyor. Karşılıksız emek artıyor. Özellikle tekstil fabrikaları başta olmak üzere birçok atölyede üretim devam ediyor ve kadınlar sağlıksız ortamlarda çalışmak zorunda kalıyor. Sağlık çalışanı kadınlar büyük riskler altında mücadele ederken, bir yandan da cinsiyetçi işbölümüyle karşılaşıyor.
Raporda kadınların bir ay boyunca yaptıkları talep ve özsavunma eylemleri de yer aldı.
Raporun gıda, tarım ve hayvancılık başlığında ise “Gıda krizi kapıda mı?” sorusu işlendi. Salgınla mücadele konusunda Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından atılan adımlara ve bunlara yönelik gelen tepkilere yer verilen bölümde tarımsal alandaki gelişmelere de dikkat çekildi. Mevsimlik işçilerin koşullarının da yer aldığı bölümde ürün fiyatlarına yapılan zamların da altı çizildi.
Raporun son bölümünde ise “virüs bahane, rant ve yıkım şahane” başlığıyla ekoloji alanındaki gelişmelere odaklanıldı. Salgınla mücadele tartışmalarına rağmen doğanın talanı ve yağmasının devam ettirildiğine dikkat çekildi. Raporda il il girişilen talan hareketlerine de yer verildi.
Halkevleri salgın günlerinde yayımlanacak raporlara bundan sonra haftalık e-bülten şeklinde devam edileceğini duyurdu.
Halkevleri’nin hazırladığı raporun tamamına ulaşmak için tıklayınız.
Sendika.Org