Hükümet, ekonomiyi canlandırmak ve batık sektörleri kurtarmak için kamu bankalarını yeniden devreye soktu. Sermayeye yönelik teşvikler işsizliğe kalıcı bir çare üretemezken yeni paket kapsamında verilecek kredilerin kamu bankaları tarafından mı, yoksa Hazine tarafından mı finanse edileceği ise netleşmeyen bir gündem olarak önümüzde duruyor
Hükümet, ekonomiyi canlandırmak ve batık sektörleri kurtarmak için kamu bankalarını yeniden devreye soktu. Türkiye Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak’ın “işsizlikle mücadele adımı” diye duyurduğu İstihdam Kredi Paketi, üç kamu bankasının, Ziraat Bankası, Halkbank ve Vakıfbank’ın, istihdamı artırmak koşuluyla, imalat, hizmet, devam eden konut projeleri ve yurtdışı müteahhitlik sektörüne kredi vermesini öngörüyor. Bankalar, en az 5 kişilik istihdam artırmak karşılığında, 5 bin TL ile 200 bin TL arasında kredi verecek. Yurtdışı müteahhitlik sektörü hariç, diğer sektörlere enflasyonun (TÜFE) iki puan üstünde veya yüzde 12 faiz oranıyla kredi verilecek.
Yeni teşvikler “İstihdam odaklı kredi paketi” olarak servis edilse de istihdama katkısı çok sınırlı olacak. Hatırlanacağı üzere başkanlık sistemine geçiş sonrası ekonomi yönetimi “İstihdam Seferberliği” ilan etmişti. Seferberlik kapsamında 1 milyon kişinin istihdam edileceği öne sürülürken, sermayeye İşsizlik Fonu’ndan para aktarılmıştı. Kısıtlı istihdamı işçilerin maaşlarından kesilen İşsizlik Fonu’ndan sağlanmıştı.
İşsizlik “İstihdam Seferberliği”nden bugüne artarak devam ediyor. Son olarak açıklanan temmuz ayı işgücü istatistiklerine göre, Türkiye’de işsizlik yüzde 14 seviyesinde gerçekleşti. İşsiz sayısı 2019 yılı temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 65 bin kişi artarak 4 milyon 596 bin kişi oldu.
Hükümetin bu ve daha önceki istihdam odaklı teşviklerde görüldüğü üzere işsizliğe kalıcı bir çare üretemiyor. Teşvikler yalnızca kamu kaynaklarının sermayeye kullandırılması ve batık şirketleri kurtarma operasyonu olarak işlev görüyor. İstihdam Kredi Paketi, kapsamında verilecek kredilerin kamu bankaları tarafından mı, yoksa Hazine tarafından mı finanse edileceği ise netleşmeyen bir gündem olarak önümüzde duruyor.
Farklı sektörlerini hedefleyen 4 paketin ayrıntıları şöyle:
I-İstihdam Odaklı İşletme Kredisi – İmalat Sanayi Sektörü
Seçilmiş emek yoğun imalat sanayi sektörlerinde faaliyet gösteren, en az 10 çalışanı olan ve 3 ay içinde en az 5 kişi ilave istihdam artışını taahhüt eden müşteriler yararlanabilecek olup, istihdam artışının kredi vadesi boyunca korunması gerekecek. İlave istihdam başına kredi tutarı tekstil ve konfeksiyon için 100 Bin TL, diğer imalat sanayi sektörleri için 200 Bin TL oldu.
II-İstihdam Odaklı İşletme Kredisi – Hizmet Sektörü
Seçilmiş emek yoğun hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren, en az 10 çalışanı olan ve 3 ay içinde en az 5 kişi ilave istihdam artışını taahhüt eden müşteriler yararlanabilecek olup, istihdam artışının kredi vadesi boyunca korunması gerekecek. İlave istihdam başına kredi tutarı 5 Bin TL-100 Bin TL arasında değişecek.
III- Devam Eden Konut İnşaat Projeleri İstihdam Odaklı İşletme Kredisi
Hasılat Paylaşım Yönteminin uygulandığı, piyasa koşullarının bozulması veya müteahhit firmanın finansmana erişim sorunları yaşaması nedeniyle tamamlanamayan projelerde, inşaatların tamamlanması için gereken tutar kadar kredi kullandırılabilecek. Sağlanacak finansman kaynağı ile yaşanması muhtemel istihdam kaybının önüne geçilecek ya da kaybedilen istihdamın tekrar kazanılması sağlanmış olacak.
İstihdam Odaklı söz konusu kredi de azami 2 yıla kadar anapara ödemesiz ve 5 yıla kadar vadeli olarak kullandırılabilecek.
IV-Yurt Dışı Müteahhitlik Sektörü İstihdam Odaklı İşletme Kredisi
Yurt dışında İnşaat-taahhüt projesi ihalesi kazanan müteahhit firmalardan, personel istihdamının en az %75’inin Türkiye’den götürülecek iş gücü ile sağlanacağını taahhüt eden firmalar, bu kapsamda kredi kullanabilecek. Bu firmalar ihtiyaç duydukları kesin ve avans teminat mektuplarını azami binde 5 komisyonla, nakit kredileri ise üstlendikleri işle ilgili avans alamayan firmalara yurt dışında aldıkları ihalenin %5’ine kadar kullanabilecek.
Sendika.Org