Dünyanın bütün gelişmiş ülkelerinde 1 Mayıs’ın içeriğine ve tarihsel geçmişine sahip çıkanlar her yıl işçi sınıfının birlik dayanışma ve mücadele günü olan bu günde talepleriyle alanlara çıkıyorlar. İşçi ve emekçiler taleplerini, sorunlarını ve saldırılar karşısında sömürü ve talan düzenine tepkisini 1 Mayıs alanlarında gösteriyor. Hollanda işçi sınıfının da bundan etkilenmemesi düşünülemez
Dünyanın en zengin kıtasının en gelişmiş ülkelerinden biri olmasına ve milyonlarca proleter yurttaş barındırmasına rağmen Hollanda’da 1 Mayıs yasal olarak tatil değil. Uluslararası sınıf mücadelesi tarihinde önemli yer tutmasına rağmen bazı konularda hep geriden izlemiştir. Sendikal hareketlilik genelde liman ve elmas çalışanları üzerinden gelişmiş. Ama her defasında da mücadeleye öncülük edenler ya acımasızca katledilmiş ya kaybedilmiş ya da sistem kontrolü elinde tutamayınca da kendi işbirlikçileriyle hareketi yozlaştırmaya girişmiş. Sendikal hareketin gelişmesinde en çok Almanya ve Belçika işçi sınıfından etkilenmiştir. Bazı dönemlerde gerek içerdeki sömürüye gerekse de II. Dünya Savaşı döneminde işgalcilere karşı işçi sınıfı ciddi bir tutum almıştır.
Hollanda’da 1 Mayıs uzun yıllardır uluslararası çeşitli sol ilerici parti örgüt ve kurumlar tarafından kutlanıyordu. Bu kutlamalar genelde mesai saatlerinin dışında oluyordu. Çünkü 1 Mayıs resmi tatil değil. Bu anlamlı gün defalarca dışarıdan gerici faşist güçler ve de polis tarafından provokasyonlara maruz kaldı. 1 Mayıs kutlamalarına katılanlara acımasızca atlarıyla, köpekleriyle, coplarıyla saldırdılar. Aşırı güç kullanıldı. Her defasında da devrimci duruşla saldırılar boşa çıkarıldı ve 1 Mayıs’ın kutlanmasında ısrar edildi. Halen de bu ısrar devam ediyor.
Dünyanın bütün gelişmiş ülkelerinde 1 Mayıs’ın içeriğine ve tarihsel geçmişine sahip çıkanlar her yıl işçi sınıfının birlik dayanışma ve mücadele günü olan bu günde talepleriyle alanlara çıkıyorlar. İşçi ve emekçiler taleplerini, sorunlarını ve saldırılar karşısında sömürü ve talan düzenine tepkisini 1 Mayıs alanlarında gösteriyor. Hollanda işçi sınıfının da bundan etkilenmemesi düşünülemez.
Her TİS sürecinde ve 1 Mayıs’larda işçi sınıfı dünyada yaşanan bu tabloyu gördü ve kendini sorguladı ve 1 Mayıs talebi giderek güncelleşti. Bunu sendikalarının gündemine soktu. 2015’in ilk aylarında FNV Metal işçileri bölgeler temsilciler toplantısında önemli gündemlerden biri oldu. Uzun ve sert tartışmaların ardından FNV yönetimi tarafından 1 Mayıs’ın kutlanılması kararı alındı. Temsilciler toplantısına alınan bu karar duyuruldu ve büyük bir coşkuyla ve heyecanla karşılandı. Bu kararda biz metal işçileri temsilcilerinin büyük rolü vardır ve tarih bunu böyle yazacaktır. Amsterdam’da yapılan 1 Mayıs’a 11 binden fazla işçi ve emekçi katıldı. Ardından 1 Mayıs kutlamaları devam etti. Geçen yıl Den Haag’da (Lahey) 1 Mayıs kutlamaları yapıldı. Oldukça coşkulu ve başarılı geçti.
FNV sendikası “Birlikte sosyal bir Hollanda için!” sloganı ile web sitesinin yanı sıra bildiri ve afişlerle 1 Mayıs’a çağrı yaptı. 1 Mayıs çeşitli sektörlerde kadro toplantılarında gündem oldu, tartışıldı ve kitlesel katılım için çalışmalar sürdürüldü. FNV sendikası her yıl olduğu 1 Mayıs’a katılmak isteyen üyelerine tren kartı alarak 1 Mayıs’a ulaşıma para vermeksizin katılma imkanı sağladı. 1 Mayıs sabahı çeşitli bölgelerden işçiler ve emekçiler aldıkları tren kartlarıyla, otobüslerle, özel araçlarıyla Amsterdam’a geldi. Saat 12.00’den itibaren Amsterdam Museum Plein’de (Müze Meydanı) platform ve stantlar kuruldu. Çeşitli bölge ve sektörlerden gelen işçiler kortej halinde büyük bir coşkuyla 1 Mayıs alanına giriyordu.
FNV sendikası, katılımcılara kumanya çantaları hazırlandı ve alana bilgilendirme stantları kuruldu. İşçiler, serbest kürsüde taleplerini ve önerilerini dile getirdi. Müzik ve sanatsal etkinlikler de alanda büyük ilgi gördü. FNV sendika yöneticileri ve çeşitli sektörlerden temsilci ve işçiler yaptıkları konuşmalarla emekçilerin yaşadığı sorunlarını anlattı,talepleri dillendi. Sektörlerin muazzam kar paylarıyla her yıl rekorlar kırdığını, ne var ki bu dağılımın adil olmadığını vurguladılar. Emekçilerin giderek yoksullaştığını ve bunun kabul edilemez olduğunu dile getirdiler. Emeklilik yaşının giderek yukarı çekildiğini hatırlatan işçiler yaşanan sağlık sorunları ve mesleki hastalıklar yüzünden artık emekçilere mezarda emekliliğin dayatıldığını söylediler. Giderek artan işsizliğe, sağlık, konut, eğitim, kreş, çevre sorunlarına dikkat çekildi. “Sorunların çözümü için, sosyal bir Hollanda için birlikte mücadele edeceğiz” denildi
Başta Hollanda’nın sol partileri SP (Sosyalist Parti), PvdA (İşçi partisi) olmak üzere, Rode Morgen (Kızıl Şafak), Sosyalist Enternasyonal gibi sol örgüt ve kurumlar da 1 Mayıs’a kendi flamaları ile katıldı. Diğer uluslardan çeşitli politik parti örgüt ve kurumlar da mitinge katılım gösterdi. Yürüyüş kolu 14.30’da Muzeum Plein’den hareket etti. Kortej yol kenarındakilerce coşkuyla selamlandı. “Yaşasın 1 Mayıs”, “Özgür 1 Mayıs!”, sloganlarının yanı sıra kapitalizm, işsizlik, savaş ve ırkçılık karşıtı sloganlar da atıldı. Saat 17.00’de Dam Plein’e (Dam Meydanı) gelindi. Alandaki binlerce turist, korteji alkışlarla karşıladı. FNV temsilcilerinden biri günün anlam ve önemine yönelik kısa bir konuşma yaptı. 10 bine yakın işçi ve emekçinin mitinge katılım gösterdiğini duyurdu. Ardından “Mezarda emekliliğe hayır!” sloganı ile 29 Mayıs 2019’da yapılacak genel grevin çağrısı yapıldı. Bütün sektörlerden greve güçlü bir şekilde katılmaları istendi. Miting olaysız bir şekilde dağıldı.
*Ali Solmaz: FNV-DAF İşyeri İşçi Temsilcisi, Eindhoven/ Hollanda
Sendika.Org, yayın hayatına başladığından bu yana işçi sınıfı hareketinin, solun ve genel olarak toplumsal muhalefetin gündemine ilişkin, farklı politik perspektiflerden düşünsel katkılara açık bir tartışma platformu olagelmiştir. Sitemizde yayımlanan yazılar yayın kurulunun politik perspektifiyle uyumluluk göstermeyebilir. Amacımız, mücadelenin gereksinim duyduğu bilimsel ve politik bilginin üretimini zenginleştirecek tüm katkılara, yayın ilkelerimiz çerçevesinde, olabildiğince yer verebilmektir.