Putin ve Merkel’in üç ay içinde düzenledikleri ikinci yüz yüze görüşmenin ortak gündemini Trump oluşturdu
ABD’nin Rusya ve İran’a yönelik yaptırım siyaseti, bu iki ülkeyle enerji ticareti başta olmak üzere ekonomik ilişkilerini ilerletmek isteyen ve halihazırda önemli yatırımları bulunan Almanya’yı da etkiliyor. Putin ve Merkel’in üç ay içinde düzenledikleri ikinci yüz yüze görüşmenin ortak gündemini de Trump oluşturdu
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile Almanya Başbakanı Angela Merkel, Berlin’in kuzeyinde, Brandenburg eyaletindeki Meseberg Sarayı’nda bir araya geldi. Türkiye saati ile 20.00’de başlayan görüşme 23.00’te sona ererken ikili toplantı sonrası basına açıklama yapmadı.
Liderler, toplantı öncesi ikili ilişkilerin geliştirilmesinin yanı sıra Suriye, İran ve Ukrayna’daki gelişmeleri ele almak istediklerini bildirmişti.
Merkel’in sözcüsü Seibert, iki liderin Baltık Denizi’ndeki ikinci doğalgaz nakil boru hattı Kuzey Akım projesinin durumu, Ukrayna’daki gelişmeler ve Suriye’deki savaş gibi konuları ele alacaklarını duyurmuştu. Merkel ise önceki gün yaptığı bir açıklamada, Rusya, Almanya, Fransa ve Türkiye liderleri arasında İstanbul’da yapılması planlanan zirvenin Putin’le yapacakları görüşmede gündeme geleceğini ifade etmişti.
ABD Başkanı Donald Trump’ın son dönemde özellikle Rusya’ya yönelik açıkladığı yaptırımlar ile ticaret, enerji ve NATO konusunda getirdiği eleştiriler hem Rusya’da hem de Almanya’da endişe yaratmış durumda.
Alman Dış İlişkiler Konseyi’nden Rusya uzmanı Stefan Meister’in görüşme öncesinde yaptığı değerlendirmeleri aktaran Deutsche Welle Türkçe’nin haberine göre, iki liderin gündeminde fikir ayrılıkları yaşadıkları konulardan çok “ortak çıkarlarının bulunduğu konular” var.
Merkel ve Putin’in geçmişteki görüşmelerinde ana gündem maddesinin genellikle Rusya’nın Ukrayna ile yaşadığı sorun olduğunu hatırlatan Meister, iki liderin kısmen Trump’ın da etkisiyle odak noktalarını değiştirdiğini belirtti. Merkel, Rusya’nın Kırım’ı ilhakının ardından Moskova’ya yaptırım uygulanmasına destek veren liderlerin başında geliyordu.
Merkel ve Putin’in “Trump’ın kendilerini baskı altına almasına izin vermeyeceklerine” dair mesaj vermek isteyebileceklerini söyleyen Meister, Rus liderin ayrıca bu görüşmeyi “ABD’nin hâlâ Rusya ile iş yapan müttefikleri olduğunu Washington’a göstermek” için de kullanabileceğini savundu.
Trump yönetiminin eski Rus çifte ajan Sergey Skripal ve kızının İngiltere’de zehirlendiği olaydan sorumlu tuttuğu Rusya’ya yönelik yaptırımlarının ilk ayağı 22 Ağustos’ta yürürlüğe girecek. Bu yaptırımlar, Rusya’nın askeri amaçla kullanma ihtimali bulunan ürünleri ABD’den ithal etmesini yasaklıyor. Daha geniş yaptırımlar içeren ikinci paket ise Rusya’nın artık kimyasal silah kullanmadığı garantisini vermemesi ve Birleşmiş Milletler müfettişlerinin yerinde incelemelerine müsaade etmemesi hâlinde 90 gün içinde devreye girecek.
Putin’in Merkel ile görüşmesinde, başta Almanya olmak üzere Avrupa Birliği’nin, özellikle de Kuzey Akım 2 projesine katılan şirketleri etkileyebilecek yeni yaptırımlara destek vermemesini sağlamaya çalıştığı tahmin ediliyor.
Daha fazla Rus gazının Ukrayna ve Polonya baypas edilerek Baltık Denizi’nin altından Avrupa’ya ulaştırılmasını amaçlayan Kuzey Akım 2 boru hattı projesi, Trump tarafından sert şekilde eleştiriliyor. Trump geçen ayki NATO zirvesinde, Almanya’nın bu proje nedeniyle enerji konusunda Moskova’ya bağımlı olduğunu ve “tamamen Rusya tarafından kontrol edildiğini” söylemişti. Moskova’nın “esiri” olarak tanımladığı Almanya’ya tepkisini, “Biz (Almanya’yı) Rusya’ya karşı korumakla yükümlüyüz ama onlar Rusya’ya milyarlarca dolar ödüyor” sözleriyle dile getirmişti. Trump’ın bu eleştirisi, Almanya’nın NATO içindeki harcamalarını arttırması için de yapılan bir baskı olarak yorumlanmıştı.
Trump’ın Kuzey Akım 2’ye yönelik tepkisine karşın hem Almanya hem de Rusya bu projeyi hayata geçirme konusunda kararlı.
Ancak Merkel’in, şu an Rus gazının Almanya’ya taşınmasında transit ülke olarak gelir sağlayan Ukrayna’nın Kuzey Akım 2 devreye girdikten sonra da tüm ekonomik kazancını kaybetmemesi için Moskova’ya baskı yapması bekleniyor. Merkel’in bu doğrultuda, belli oranda Rus gazının mevcut boru hatlarıyla Ukrayna üzerinden aktarılmasına devam edilmesi konusunda Putin’den söz almaya çalıştığı düşünülüyor.
Merkel-Putin görüşmesinde gündeme gelecek konulardan bir diğeri Suriye. Merkel, Almanya’daki Suriyeli sığınmacıların bir bölümünün bu ülkedeki iç savaşın sonlandırılması için çözüm sağlanması hâlinde geri dönebilmeleri konusunda Putin’in desteğini almaya çalışıyor. Putin, geçen Mayıs ayında Merkel ile yaptığı görüşmede, “mültecilerin ülkelerine dönmelerini teşvik etmek için” Avrupa ülkelerinin Suriye’nin yeniden inşasına yardım etmeleri gerektiğini söylemişti.
Almanya ve Rusya’nın, İran’la 2015 yılında imzalanan nükleer anlaşma konusundaki görüşleri de benzerlik gösteriyor. Trump, ABD’yi bu anlaşmadan çekerek İran’a yönelik yeni yaptırımlar açıklamıştı. Trump yönetimi, bu yaptırımların İran’la iş yapan tüm ülkelerin zarar göreceği uyarısında bulunmuştu. Ancak hem Berlin hem de Moskova, İran’la yapılan nükleer anlaşmanın sürdürülmesinden yana.
Sputnik Türkiye, Deutsche Welle Türkçe ve Amerika’nın Sesi’nden Sendika.Org tarafından derlenmiştir