İncirlik Üssü’nü ABD’ye açan AKP’nin, buna karşılık Suriye’nin kuzeyinde tampon bölge kurma hayalleri, burnunun dibindeki Rus hava üssüyle suya düşüyor 5. yılındaki Suriye savaşında kartlar yeniden karılıyor. Şam yönetiminin en önemli müttefiklerinden Rusya, diplomatik ve askeri cephede atağa geçti. Moskova yönetimi, IŞİD’e karşı yeni bir uluslararası koalisyon kurulması için diplomatik temaslarda bulunurken, bölgedeki dengeleri değiştirecek […]
İncirlik Üssü’nü ABD’ye açan AKP’nin, buna karşılık Suriye’nin kuzeyinde tampon bölge kurma hayalleri, burnunun dibindeki Rus hava üssüyle suya düşüyor
5. yılındaki Suriye savaşında kartlar yeniden karılıyor. Şam yönetiminin en önemli müttefiklerinden Rusya, diplomatik ve askeri cephede atağa geçti. Moskova yönetimi, IŞİD’e karşı yeni bir uluslararası koalisyon kurulması için diplomatik temaslarda bulunurken, bölgedeki dengeleri değiştirecek asıl atağı Suriye’de hava üssü kurarak gerçekleştiriyor. Türkiye’nin dibindeki Lazkiye’de kurulacak bu üs ile ABD’ye “ben buradayım” mesajı veren Rusya, Şam yönetimine güçlü bir destek sağlarken AKP’nin tampon bölge hayallerini de suya düşürmüş olacak.
Rusya’nın bu hamlelerinin gelişme sürecine kısaca değinelim:
Eylül ayı başında Rusya’da düzenlenen Doğu Ekonomik Forumu’nda konuşan Vladimir Putin, IŞİD başta olmak üzere “terörle mücadelede” uluslararası bir koalisyonun kurulması çağrısında bulundu. Moskova yönetimi her fırsatta, ABD öncülüğündeki koalisyonun IŞİD’e karşı sadece havadan düzenlediği operasyonların yetersiz olduğunu belirtiyor. Bu noktada Ruslar, Batı’ya ve bölge ülkelerine yerel güçlerle (özellikle Suriye ve Irak orduları) işbirliği yapmayı öneriyor.
Washington yönetimi halihazırda Bağdat yönetimi ve Kürtlerle temas halinde. Ancak Rusya bu hamlesiyle uluslararası arenaya, IŞİD’e karşı en önemli müttefik olarak Şam yönetimini işaret ediyor. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, bu hususta Moskova’nın net tavrını tek cümlede özetliyor: “Eğer öncelik terörle mücadele ise artık bu şartlarda Suriye’de rejim değişikliği gibi şeylerin bir tarafa bırakılması gerekir.”
Hesaplar bozuluyor
“IŞİD’e karşı savaş” gerekçesiyle Ortadoğu’daki askeri varlığına meşruiyet sağlayan ABD emperyalizmi, bu gerekçesinin sürekliliğini istiyor. Ancak Moskova yönetiminin, IŞİD’e karşı savaş için güçlü bir hamlede bulunması, ABD’nin bu hesaplarını bozuyor.
Üstelik Moskova’nın diplomatik hamlesine paralel olarak İngiltere “çözüme yardım edecekse” geçiş döneminde Esad’ın iktidarda kalmasını kabulleneceğini dile getirdi, Fransa Dışişleri Bakanı Laurent Fabius krizin çözümünde Beşar Esad’ın gitmesinin şart olmadığını söyledi. Avusturya “IŞİD’e karşı savaş Esad’sız olmaz” derken, İspanya Şam yönetimi ile müzakerenin şart olduğunu açıkladı. Almanya lideri Angela Merkel de bu süreçte, “Rusya’nın katılımı olmadan Suriye krizini çözemeyiz” diyerek Moskova’nın planına olumlu yaklaştıklarını gösterdi.
Ortaya çıkan bu tabloda kuşkusuz Rusya’nın payı büyük. Ve Moskova yönetiminin doğrudan etki ettiği bu sürecin ilerleyen günlerinde hava Şam’dan yana esmeye başlayabilir.
Ortadoğu’da ilk Rus hava üssü
Son dönemde Suriye yönetimine askeri yardımları artıran Rusya, ABD’nin İncirlik hamlesi karşısında, İncirlik Üssü’nün yaklaşık 180 km güneyindeki Ceble’de bir hava üssü kurmaya başladı.
İlk olarak, Şam’da yaşayan gazeteci Mehmet Serim’in yerel kaynaklara dayandırarak duyurduğu bu gelişmenin detayları da mevcut. Serim, Suriye’nin Lazkiye iline bağlı Ceble’deki Basil Esad Uluslararası Havalimanı ve çevresinde hava üssü için hummalı bir çalışmanın olduğunu yazdı.
Ayrıca Rusya’nın, Suriye’nin liman kenti Tartus’ta bulunan deniz üssünü de Ceble’nin kuzeyindeki Rimeyli’ye taşıyacağı iddiasını dile getiren Serim, bu sayede Rus askeri konuşlanmasının daha entegre bir yapıya kavuşacağını belirtiyor. Bu gelişmenin ekonomik bir boyutu da var. Suriye’nin iç bölgelerine daha fazla erişim imkânı sunan Tartus limanı için genişletme çalışmalarının yapılması, limanın uluslararası bir yapıya kavuşturulması ve serbest bölgeye dönüştürülmesi planları yapılıyor.
AKP’nin hayalleri suya düşüyor
Ortadoğu’daki ilk Rus hava üssünün açılmasıyla bölgedeki dengelerin değişeceği aşikar. Rusya, bu üssü kurarak sadece askeri bir hamlede bulunmuyor, aynı zamanda bölgedeki siyasi varlığını da güçlü bir biçimde yerleştirmiş oluyor.
İncirlik Üssü’nü ABD’ye açan AKP’nin ise buna karşılık Suriye’nin kuzeyinde tampon bölge kurma hayalleri, burnunun dibindeki Rus hava üssüyle suya düşüyor.
Ceble’deki hava üssü sayesinde sahaya daha fazla, etkili ve hızlı müdahale etme imkanı kazanacak olan Ruslar, Suriye ordusunun AKP destekli cihatçı çetelere yönelik hamlelerinde de etkili olacak.
Türkiye’ye ve NATO’ya mesaj
Rusya’nın hava üssü hamlesinin, kısa ve uzun vadede askeri-siyasi karşılığının ne olabileceğini sorduğumuz gazeteci Mehmet Serim “Rusya’nın üs kurmak istediği zaten sır değil. Ruslar artık açıktan oynuyor. Çünkü bugüne kadar Batı teneke çalıp çok yalan söyledi. Rusya kısa vadede bölgeye gönderdiği modern savaş uçaklarıyla Suriye ordusuna hava desteği verecek. Diğer yandan siyasi açıdan Ruslar ‘ben buradayım’ diyerek Türkiye ve NATO ülkelerine mesaj vermiş olacak” dedi.
Serim, Moskova ve Şam yönetimlerinin artık daha saldırgan bir politika izleyeceğini belirterek şunları söylüyor:
“Belki sahada Rusya’nın özel timleri olur ama şimdilik kara birliklerinin olacağını sanmıyorum. Ancak sahada subay düzeyinde var oldukları biliniyor. Sanırım Suriye ve Rusya bundan sonra şimdiye dek yapmadıkları şekilde hem sahada hem de siyasi alanda saldırgan bir politika izleyecekler.”
Sendika.Org, yayın hayatına başladığından bu yana işçi sınıfı hareketinin, solun ve genel olarak toplumsal muhalefetin gündemine ilişkin, farklı politik perspektiflerden düşünsel katkılara açık bir tartışma platformu olagelmiştir. Sitemizde yayımlanan yazılar yayın kurulunun politik perspektifiyle uyumluluk göstermeyebilir. Amacımız, mücadelenin gereksinim duyduğu bilimsel ve politik bilginin üretimini zenginleştirecek tüm katkılara, yayın ilkelerimiz çerçevesinde, olabildiğince yer verebilmektir.