12 yıllık AKP iktidarından illallah demiş yurttaşlar git gide belediye başkanlığı seçimlerinde oylarını muhalefetin en güçlü adayında birleştirme eğilimine giriyorlar. Bu anlaşılır bir şey. Partilerin yurt genelindeki desteği hakkında fikir veren, bir önceki seçime kadar il genel meclisi (İGM) oy oranlarıydı. Bu durum artık değişti. Yasa değişiklikleriyle büyükşehir sayısı 16’dan 29’a çıktı ve büyükşehirlerde İGM’ler […]
12 yıllık AKP iktidarından illallah demiş yurttaşlar git gide belediye başkanlığı seçimlerinde oylarını muhalefetin en güçlü adayında birleştirme eğilimine giriyorlar. Bu anlaşılır bir şey.
Partilerin yurt genelindeki desteği hakkında fikir veren, bir önceki seçime kadar il genel meclisi (İGM) oy oranlarıydı. Bu durum artık değişti. Yasa değişiklikleriyle büyükşehir sayısı 16’dan 29’a çıktı ve büyükşehirlerde İGM’ler ortadan kalktı.
Tabii Türkiye’de 52 il daha var. Bu 52 ilde seçmenler İGM için oy kullanacaklar gene. Ama Türkiye nüfusunun yalnızca beşte birinden biraz fazlası bu illerde yaşıyor.
Dolayısıyla seçimde asıl bakılması gereken oy oranları, partilerin belediye meclislerinde (BM) elde edecekleri skorlar. BM’ler 81 ilde de var. Ülke nüfusunun yüzde 77’sini içeren büyükşehirlerde de var, büyükşehir olmayan illerde de.
***
Yurttaşların siyasi eğilimlerini ortaya koymaları için en uygun oy pusulası, BM pusulası. Zira mevzu belediye başkanlığı seçimi oldu mu, adayın bireysel niteliği ya da AKP’ye kaybettirmek amacı ön plana çıkabilir.
BM’nin önemli bir özelliği, layıkıyla iş yaparsa, başkanı dengeleme ve denetleme imkanını barındırması. Maalesef Türkiye’de pek çok belediyede BM’ler formaliteden toplanıyor. Toplantılar bazen 5-10 dakika sürüyor. Eller iniyor kalkıyor. AKP’si, CHP’si, MHP’siyle parti farkları ortadan kalkıyor.
En kritik kararlar aslında BM’lerden çıkıyor. Rant yaratan projeleri onaylayan, imar izinlerini veren, bütçeden hangi işe ne kadar pay ayrılacağını belirleyen organ BM.
Türkiye’de düzen partilerinden birine mensup olup da namuslu olan belediye başkanları ve BM üyeleri yok mu? Şüphesiz ki var. Herkesi töhmet altında bırakmak hadsizlik olur.
Ancak şu da bir gerçek ki; belediyelerde sıklıkla yaşanan yolsuzluklar, usulsüzlükler, görevi kötüye kullanmalar yalnızca başkanların marifeti değil. Bal tutan parmağını yalıyor, BM üyeleri de bu çarkın parçası olabiliyor. BM’lerde parti farkı kalmıyor diye boşuna demedik.
***
BM’lerde halkın gözü kulağı olmaya, BM vasıtasıyla belediye yönetimini halk adına ve halkla beraber denetlemeye talip olduğunu açıklayan bir parti var: Özgürlük ve Dayanışma Partisi (ÖDP).
ÖDP büyükşehirlerde her yurttaşın ayrı ayrı kullanacağı dört oydan birine talip: Belediye Meclisi (BM) pusulasına basılacak oya.
Büyükşehir olmayan illerde de BM pusulasında yer alacak ÖDP. Buna ek olarak İGM pusulasında da yer alacak. Yani büyükşehir olmayan illerde parti, her seçmenin kullanacağı beş oydan ikisine talip. (Nedir o beş oy diye soracaklara: İl belediye başkanı, ilçe belediye başkanı, BM, İGM, muhtar).
Tüm Türkiye’de yalnızca 2 il (Uşak, Kırşehir) ve 7 ilçede (Arsuz, Defne, Hopa, Kemalpaşa, Mazgirt, Bodrum, Silivri) ÖDP’den başkan adayları yarışacak. Buralar istisnai yerler. Bu yerlerin bazılarında ÖDP’den seçime giren aday, solun ortak adayı niteliğinde.
Yurt genelinde ÖDP; yeşil alanların, su havzalarının, tarım alanlarının, tarihi-kültürel varlıkların, kamusal mekanların, meydanların, kıyıların, mahallelerin rant projeleriyle yağmalanmasına karşı; BM adayları için oy istiyor.
Şehirlerimizi sermayenin oyun hamuru gibi mıncıkladığı mevcut koşullarda zorlu iş doğrusu. Seçilecek olanlar başarılı olursa, bu bütün sol için bir kazanım olacak.
twitter.com/burakcop
Sendika.Org, yayın hayatına başladığından bu yana işçi sınıfı hareketinin, solun ve genel olarak toplumsal muhalefetin gündemine ilişkin, farklı politik perspektiflerden düşünsel katkılara açık bir tartışma platformu olagelmiştir. Sitemizde yayımlanan yazılar yayın kurulunun politik perspektifiyle uyumluluk göstermeyebilir. Amacımız, mücadelenin gereksinim duyduğu bilimsel ve politik bilginin üretimini zenginleştirecek tüm katkılara, yayın ilkelerimiz çerçevesinde, olabildiğince yer verebilmektir.