Anadolu Üniversitesi bu aralar basında yine gündemde ancak alışık olduğumuz üzere akademik başarılarla değil de skandallarla. Son skandal üniversite açılış törenindeydi, program duyurusunda Cambridge Üniversitesi Rektör Yardımcısı’nın törene katılıp ilk dersi vereceği söylendi ardından dersi verenin Cambridge Üniversitesi ile akademik bağlantısı olmayan bir şirket yöneticisi olduğu ortaya çıktı. Bu skandalın kuşkusuz törende ortaya çıkmış bir isim karmaşasından çok daha derin mevzular içerdiği ortada, bunu sahte konuk rektör yardımcımız Sir David Bell’inde konuşmasına başladıktan sonra rektör yardımcısı sıfatını taşıyan konuşmalar yapmasından anlayabiliriz.Peki ortaya çıkan bu danışıklı dövüşün nedeni nedir? Daha doğru bir ifadeyle Anadolu Üniversitesi Rektörlüğü neden daha önce büyük bir anlaşma gerçekleştirdiği şirketin yöneticisini akademisyen kılıfına sokmak ister ?Meseleyi biraz geriye sarıp anlatmakta fayda var 3 Aralık 2011 günü üniversitemizde Bülent Arınç ve Nabi Avcı’nın katılımlarıyla da gerçekleşen basında da ” Yabancı Dil Eğitiminde Dev İşbirliği” diye yer alan, Cambridge University Press adlı şirket ile Anadolu Üniversitesi ve Trt Okul arasında amacı uzaktan İngilizce Dil Eğitim Programı oluşturmak olan anlaşmalar imzalanıyor. Anadolu Üniversitesi Rektörü Davut Aydın tarafından ”6 milyon kişiye İngilizce öğrenme fırsatı sunan proje” diye açıklanan bu anlaşmadan sonra Anadolu Üniversitesi ”Türkiye İngilizce Öğreniyor” sloganı ile var olan kampanyalarına bir kampanya daha eklemiş oluyordu.Bir sertifika programı olan bu kampanya ya göre 200 TL’yi aşkın bir ücret karşılığında Avrupa Dil Ölçütü Seviyesi olan B1 düzeyinde İngilizce verilebiliyor. Cambridge University Press ise bu projenin materyal sağlama kısmında yer alıyor. Ödenen 200 TL’yi aşkın ücretin büyük kısmı kitap vs. materyal gideri olduğu ve bu sertifika programının hedef sayısının milyonlar ile telaffuz edildiği düşünüldüğünde Cambridge University Press şirketi için projenin ne denli iştah kabartıcı olduğu ortada… (Burada asıl çelişki ise konuşmalarında sürekli ithalat yapan ülkeden ihracat yapan ülke konumuna geldiğimizi savunan bir rektör, elinde devasa kaynaklar olmasına rağmen bu materyalleri neden tamamen dışarıdan temin eder?)

Şimdi asıl sorumuza gelelim akademisyen kılığına sokulan bir şirket yöneticisi yazımızın konusu, bu veriler eşliğinde ortaya çıkan tablonun tek bir yorumu olabilir o da piyasaya sürülmüş eğitime akademik kılıflar aramak. Açık öğretim fakültesinden gelen yüz binlerce lirayı nereye harcayacağına karar veremeyen, veremediği için de o paranın belli bir süre sonra bakanlık kasalarına aktarılmasını sağlayan Anadolu Üniversitesi için bu piyasalaştırılma durumu çok daha önceden mevcuttu; öyle ki üniversitedeki piyasacı anlayış öğrenci kulüplerinden Rektörlüğe kadar derin bir şekilde yansımış durumda.

Yaptığı açıklamalarla bir rektörden çok şirket yöneticisi görünümü veren Davut Aydın’ın skandalın yaşandığı günkü konuşmasındaki vurgular da bunu destekler nitelikte ” Eğitim ihracı yapmak, eğitim fabrikası haline gelmek…” Akademik başarılarından çok gerçekleştirdiği kampanya reklamları ile tanınan Anadolu Üniversitesinde eğitimin piyasalaşma durumu sadece açık öğretim öğrencilerini değil örgün öğrencileri de çokça etkilemektedir.

En yakın ve yakıcı örnekler İngilizce Hazırlık öğrencileri ve İÖLP’liler ( İngilizce Öğretmenliği Lisans Programı) ; her iki guruba da İngilizce sertifika programına benzer materyaller verilmektedir ve öğrenciler kitap almadıklarında eksik not alırlar.

Yine Hazırlık öğrencilerinin üniversitenin sitesinde yer alan Yabancı Dil Yönetmeliği’nin amaç kısmında diğer üniversitelerden farklı olarak ”Hazırlık eğitimine alınan öğrencilerin Avrupa Birliği Ortak Dil Ölçütü Çerçevesince belirtilen B2 düzeyindeki yabancı dil bilgi ve becerilerini yerine getirecek yeterlilikte olmalarını sağlamaktır” yazar.

Şimdi burada ufak bir ara verelim ve sahte rektörümüz Sir David Bell’in üniversiteler için yaptığı açıklamalarındaki şu vurgulara dikkat edelim ”yetkin ve etkin birey ihtiyacını karşılamak, vasıflı istihdam sağlayabilecek kişiler yetiştirme” yetkin ve vasıflı birey yetiştirme? Peki ya bu amaçlar neye göre belirlendi? Hazırlık öğrencilerine yüksek akademik düzey olan B2 düzeyinde İngilizce dayatması ile bu açıklamalar arasındaki paralelliği bir kenara koyduktan sonra devam edelim.

Hazırlık öğrencileri, üniversitelere son yıllarda iyice dayatılan piyasacı anlayışın sorunlara yol açtığının en somut örneğidir. Bu örnekler hem Anadolu Üniversitesi’nden hem de diğer üniversitelerden çoğaltılabilir; ancak bu kadar somut ve can yakıcı olmayan asıl sorun ise üniversitelerdeki eğitim anlayışının Rektör Aydın’ın deyişiyle ” eğitim fabrikası” yani tamamen piyasacı bir yön almasıdır. Peki bu eğitim fabrikasında ki akademik ve bilimsel başarılar ne durumdadır? İşte burası ise tam bir muamma…

Basında, daha çok isim karmaşasından doğan bir skandal olarak yer alan bu olaya aslında üniversitelerde değişen eğitim anlayışının yol açtığı ortadadır ve (yerel basındaki haberlerin aksine) sadece Rektörlük seçimlerine malzeme edilebilecek bir durum olarak görülmesi de yanlıştır.

Kolektif Yürütme Kurulu Üyesi