İstanbul Büyükşehir Belediyesi müfettişleri, Osmanbey Metro İstasyonu’nda yeteri kadar uyarı levhası bulunmadığı için raylara düşen Mahmut Keçeci’nin şikayetini inceledi. Tedbirsiz davrandığı için kusuru raylara düşen Keçeci de buldu. Yasalara göre engellilerin güvenli ulaşımı için tedbir almak belediyenin görevi

İstanbul’da 2011 Temmuz’unda Osmanbey Metro İstasyonu’nda raylara düşen ve şans eseri raylardaki yüksek gerilim hattına dokunmayan görme engelli Mahmut Keçeci, vücudundaki kırıklar nedeniyle günlerce hastanede kaldı ve 6 ay iş göremez raporu aldı.

Belediyenin metroda engellilerin güvenli ulaşıma erişmesi için gereken önlemleri almaması nedeniyle böyle bir olayın yaşandığını söyleyen Keçeci, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve İstanbul Ulaşım A.Ş.’yle ilgili savcılığa suç duyurusunda bulundu. Bunun üzerine olayı ve olayda belediyenin bir kusuru olup olmadığını araştırmak üzere yine olayın yaşanmasına neden olan İstanbul Büyükşehir Belediyesi müfettişleri görevlendirildi.

Ancak İstanbul Valiliği savcılığın soruşturma talebini Belediye müfettişi Kaya Albayrak tarafından hazırlanan teftiş raporunu dikkate alarak geri çevirdi.

Belediyeyi denetleyen, belediyenin kendi müfettişi
Müfettişler hazırladığı raporda Mahmut Keçeci’nin tedbirsiz hareket etttiğini öne sürüyor ve kusurun Keçeci’de olduğunu söylüyor.

Müfettişler kamera kayıtlarının izleyerek hazırladıkları raporda şöyle diyor: “Bastonu açıyor ama dik konumuna getirmiyor ve tarama yapmadan hızlı bir şekilde yürümeye başlıyor. Kolunun sağa sola hareket etmediği, yani bastonuyla tarama yapmadığı görülüyor. Ayağıyla çizgiyi hissetmediği, hızlı bir şekilde yürüdüğü, düşene kadar olan 50 cm’lik alanı da bastonuyla kontrol etmediği ve boşluğu hissetmediği, toplam 80 cm alanı geçerek, boşluğa düştüğü görülmüştür. Dolayısıyla ‘kontrolsüz hareket etmiştir ve kusur kendisindedir.’ Müfettişler bu nedenle soruşturmaya gerek yoktur diyor.

Müfettişlerin raporunda tedbirsiz davrandığı öne sürülerek Keçeci kusurlu bulunmuş. Oysa engellilerin raylı sistemler başta olmak üzere ulaşım hizmetini güvenli alması için bu hizmeti sunan belediyelerin bazı yükümlülükleri yerine getirmesi gerektiği belirtilmemiş. Engelliler raylı ulaşım araçlarının bulunduğu duraklara açılır-kapanır presli kapılar konularak tren yanaşmadığı sürece bu kapıların kapalı tutulmasını istiyor. Engellilerin raylara düşmek başta olmak üzere güvenli ulaşımı için “tedbir almak” belediyelere düşüyor.

Güvenlik için duraklarda açılır-kapanır kapı
2005 yılında kabul edilen ve engellilere yönelik düzenlemeler içeren 5378 Sayılı Yasada, “Büyükşehir belediyeleri ve belediyeler, şehir içinde kendilerince sunulan ya da denetimlerinde olan toplu taşıma hizmetlerinin özürlülerin erişilebilirliğine uygun olması için gereken tedbirleri alır” maddesi ile bu konu belediyelerin görevi olarak tanımlanmış ve belediyelerin gerekli düzenlemeleri yapması için 7 yıllık bir süre tanınmıştı. Bu süre 2012 Temmuz ayında doluyor.

Valiliğin soruşturma kararını Sendika.Org’a değerlendiren Keçeci olayın tam da Halkevleri Engelli Hakları Atölyesi’nin ‘Engelsiz ulaşım’ çalışmlarının sürdüğü bir dönemde yaşandığını belirtti. “Yaşayarak bu sorunu derinden kavradık” diyen Keçeci, yaşadığı kazayı belediye hizmetlerinin insan odaklı bir anlayışla verilmemesine bağladı. Raporda hastaneye ziyarete gelen Belediye yetkililerinin , yardım tekliflerini geri çevirdiğinin de yer aldığını söyleyen Keçeci, bu tavrının sadaka yerine hak istemeye, dilenmek yerine direnmeye dair bir mücadele tercihinden kaynaklandığını söyledi. Yine hazırlanılan raporda, engellilere tanınan parasız ve indirimli ulaşım hizmetinin bir lütuf gibi sunulduğunu belirten Keçeci, raporun başlı başına soruşturma nedeni olduğunu ifade etti. Keçeci, İdare mahkemisene itarazda bulunduklarını kararın değişmemesi durmunda konuyu Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine götüreceklerini söyledi.

Sendika.Org