Türkiye’nin en büyük sorunlarından işsizlikte tablo kötüleşiyor. Ağustos ayında işsizlik 3.4 puan artarak yüzde 13.4’e yükselirken, işsiz sayısı 3.5 milyona yaklaştı. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ise, açıklanan işsizlik rakamları için, “Dünyada işsizliğin en az olduğu ülkelerdeniz. Rakamlar mevsimsel olarak değişiyor” dedi.

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), üçer aylık dönemler itibarıyla her ay açıkladığı Hanehalkı İşgücü Araştırması’nın “Temmuz Ağustos-Eylül” dönemini kapsayan “Ağustos 2009” sonuçlarını açıkladı.

Anket sonuçlarına göre, geçen yıl ağustos ayında yüzde 10,2 olan işsizlik oranı bu yıl 3,2 puan artışla 13,4’e çıktı.

2008 Ağustos ayında işsizlik oranı daha önce yüzde 9,8 olarak açıklanmıştı.

Oran, yeni nüfus projeksiyonlarına göre yapılan revizyon sonrası yüzde 10,2’ye çıkarıldı.

İşsizlik oranı, bir önceki döneme göre de artış gösterdi ve mart döneminden bu yana süregelen artış eğilimi sekteye uğramış oldu.

İşsizlik oranı 2009 Ocak’ta yüzde 15,5, şubatta yüzde 16,1, martta yüzde 15,8, nisanda yüzde 14,9, mayısta yüzde 13,6, haziran yüzde 13,0 ve temmuzda yüzde 12,8 düzeyindeydi.

2009 Ağustos döneminde yüzde 13,4 olan işsizlik oranı, kentsel yerlerde yüzde 16,5, kırsal yerlerde yüzde 7,4 oldu.

Geçen yıl yüzde 12,9 olarak hesaplanan tarım dışı işsizlik oranı da bu yıl ağustos döneminde yüzde 17’ye yükseldi. Genç nüfustaki işsizlik oranı ise yüzde 19,7’den yüzde 23,5’e çıktı.

Bu yılın ağustos döneminde istihdam edilenlerin sayısı bir önceki yılın aynı dönemine oranla 40 bin kişi artarak, 22 milyon 108 bin kişiye yükseldi.

İstihdam oranı yüzde 42,7’ye geriledi

Bu dönemde tarım sektöründe çalışan sayısı 232 bin kişi arttı, tarım dışı sektörlerde çalışan sayısı 192 bin kişi azaldı.

İşgücü araştırmasına göre, ağustos döneminde Türkiye’de kurumsal olmayan nüfus bir önceki yılın aynı dönemine göre 815 bin kişi artışla 70 milyon 639 bin kişiye, kurumsal olmayan çalışma çağındaki nüfus ise 873 bin kişi artarak 51 milyon 789 bin kişiye ulaştı.

İstihdam oranı, yüzde 42,7’ye geriledi. Söz konusu oran, 2008 Ağustos döneminde yüzde 43,3 düzeyindeydi.

2008 Ağustos döneminde yüzde 48,3 olan işgücüne katılma oranı bu yıl söz konusu dönemde yüzde 49,3’e yükseldi.

Ağustos dönemi itibarıyla istihdam edilenlerin yüzde 72’sini erkekler, yüzde 59,4’ünü lise altı eğitimliler oluşturdu. İstihdam edilenlerin yüzde 59’u ücretli, maaşlı ve yevmiyeli, yüzde 25,6’sı kendi hesabına ve işveren, yüzde 15,4’ü ücretsiz aile işçisi.

İstihdam edilenlerin yüzde 60,9’u “1-9 kişi arası” çalışanı olan işyerlerinde çalışıyor. Yüzde 2,5’i ek bir iş yapıyor, yüzde 2,9’u mevcut işini değiştirmek veya mevcut işine ek olarak bir iş yapmak istiyor. Ücretli olarak çalışanların yüzde 87,8’i sürekli bir işte istihdam ediliyor.

İşsiz sayısı, 3,4 milyonu aştı

Türkiye genelinde işsiz sayısı geçen yılın aynı dönemine göre 927 bin kişi artarak 3 milyon 429 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranı ise 3,2 puanlık artışla yüzde 13,4 seviyesinde gerçekleşti.

Kentsel yerlerde işsizlik oranı 4,3 puanlık artışla yüzde 16,5, kırsal yerlerde ise 1,3 puanlık artışla yüzde 7,4 oldu. Türkiye’de tarım dışı işsizlik oranı geçen yılın aynı dönemine göre 4,1 puanlık artışla yüzde 17 seviyesinde gerçekleşti.

Bu oran erkeklerde geçen yılın aynı dönemine göre 3,8 puanlık artışla yüzde 15,1, kadınlarda ise 4,5 puanlık artışla yüzde 23,6 oldu.

Anket sonuçlarına göre bu dönemdeki işsizlerin, yüzde 69,3’ünü erkek nüfus oluşturdu. İşsizlerin yüzde 55’i lise altı eğitimli, yüzde 27,3’ü 1 yıl ve daha uzun süredir iş arıyor, işsizlerin çoğunlukla (yüzde 30,8) “eş-dost” vasıtasıyla iş bulmaya çalışıyor, yüzde 88’i (3 milyon 18 bin kişi) daha önce bir işte istihdam ediliyor.

İşsizlerin yüzde 24,3’ünün çalıştığı iş geçici olup işi sona erenler, yüzde 25’ini işten çıkarılanlar, yüzde 15,3’ünü kendi isteğiyle işten ayrılanlar, yüzde 8,7’sini işyerini kapatan/iflas edenler, yüzde 6,2’sini ev işleriyle meşgul olanlar, yüzde 11,2’sini öğrenimine devam eden veya yeni mezun olanlar, yüzde 9,3’ünü diğer nedenler oluşturdu.

Kayıtdışı istihdam yüzde 45,7’ye yükseldi

TÜİK’e göre, kayıtdışı istihdam edilenlerin oranı, Ağustos 2009’da 2008 yılı aynı dönemine oranla 0,4 puanlık artışla yüzde 45,7 oldu.

Bu dönemde 2008 yılının aynı dönemine oranla tarım sektöründe sosyal güvenlikten yoksun çalışanların oranı yüzde 88,3’ten yüzde 87’ye düştü. Tarım dışı sektörlerde yüzde 30,6’dan yüzde 30,8’e çıktı.

Maliye Bakanlığı tarafından derlenen verilere göre 2009 yılı üçüncü döneminde toplam kamu istihdamı 2 milyon 977 kişi oldu.

İşgücü dışında olanlar

Araştırmaya göre, ağustos dönemi itibarıyla işgücüne dahil olmayanların sayısı, 26 milyon 252 bin kişi olarak hesaplandı. Bu kişilerin yüzde 45,6’sı daha önce bir işte çalıştı.

Söz konusu dönemde daha önce bir işte çalışanların yüzde 15,1’i “tarım”, yüzde 11,9’u “sanayi”, yüzde 3,1’i “inşaat”, yüzde 20,4’ü “hizmetler” sektöründe çalışmış, yüzde 49,5’i ise 8 yıldan önce işten ayrılmış.

Daha önce bir işte çalışıp, söz konusu dönemde işgücü dışında olanlar 11 milyon 978 bin kişi olarak belirlendi.

Ağustos 2009 döneminde 1 milyon 691 bin kişi işe yeni başlamış veya iş değiştirmiş olup, bunun toplam istihdam içindeki oranı yüzde 7,6 oldu.

İşe yeni başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 30’u 25-34 yaş grubu oluşturdu. Bu dönemde işe başlayan veya iş değiştirenlerin yüzde 18,9’u “sanayi”, yüzde 35,3’ü “hizmetler”, yüzde 22,5’i “inşaat” sektöründe, yüzde 23,3’ü ise “tarım” sektöründe işe başladı. Mevcut işsizlerin yüzde 14,8’ini (508 bin kişi) bu dönemde işten ayrılanlar oluşturdu.

TÜİK verilerine göre, 2007, 2008 ve 2009’da işsizlik oranları şöyle:

Aylar	2007	2008	2009
Ocak	11,0	11,6	15,5
Şubat	11,4	11,9	16,1
Mart	10,4	10,7	15,8
Nisan	9,8	9,6	14,9
Mayıs	8,9	8,9	13,6
Haziran	8,8	9,0	13,0
Temmuz	8,8	9,4	12,8
Ağustos	9,2	10,2(x)	13,4
Eylül	9,3	10,3
Ekim	9,7	10,9
Kasım	10,1	12,3
Aralık	10,6	13,6

(x): 2008 Ağustos dönemi sonuçları yeni nüfus projeksiyonlarına göre revize edilmiştir. Revize sonrası 2008 Ağustos döneminde, yüzde 9,8 olan işsizlik oranı yüzde 10,2’ye çıkarılmıştır.

Başbakan işsizlik rakamlarını yorumladı

Bu arada Başbakan Recep Tayyip Erdoğan, Özürlüler Şurası’ndan ayrılırken basın mensuplarının sorularını yanıtladı.

İşsizlik rakamları konusunda bir soruyu yanıtlayan Başbakan Erdoğan, “Şu anda bakın biz dünyada yani işsizliğin artışı noktasında en az artış gösteren ül
ke konumundayız” dedi.

“ABD’den tutun, Avrupa Birliği üyesi ülkelere baktığınız zaman en az artış gösteren ülke konumundayız” diyen Erdoğan, “O da 2,6-2,7-2,8 gibi… Ama bizim dışımızdaki ülkelerde bu oranların 3,4,5,6’lara vardığını görüyoruz” şeklinde konuştu.

Erdoğan, “Tabii, çalışacağız, gayret edeceğiz ve düşürmenin gayreti içerisinde olacağız. Mevsimsel bazı oran artışları da olabilir. Çünkü hizmet sektörünün hareketlendiği dönemlerde bu çok daha tabii lehte, pozitif gelişmeler arz edebilir. Ama hizmet sektörünün zayıflamaya başladığı, özellikle turizmi kastediyorum. O dönemlerde tabii işsizlikte olumsuz gelişmeler olabilir. Tedbirlerimizi alıyoruz. Daha iyi sonuçlara varmak için çalışacağız” dedi.

Kaynak: CNN Türk