ABD’de bir araya gelen bilimadamları, Kuzey Kutbu’nun hızla eridiğine ilişkin yeni ve endişe verici kanıtlar ortaya koydular. San Fransisco’daki Amerikan Jeo-fizik Birliği toplantısında sunulan verilere göre, yıl boyu erimeyen buzullar da 2040 yılından itibaren yok olmaya yüz tutmuş görünüyor. Bilimadamları, son verilere bakarak, Kuzey Kutbu’ndaki koşulların, erimeyi daha da hızlandıracak sınıra dayandığını söylüyorlar. Son yıllarda […]
ABD’de bir araya gelen bilimadamları, Kuzey Kutbu’nun hızla eridiğine ilişkin yeni ve endişe verici kanıtlar ortaya koydular.
San Fransisco’daki Amerikan Jeo-fizik Birliği toplantısında sunulan verilere göre, yıl boyu erimeyen buzullar da 2040 yılından itibaren yok olmaya yüz tutmuş görünüyor.
Bilimadamları, son verilere bakarak, Kuzey Kutbu’ndaki koşulların, erimeyi daha da hızlandıracak sınıra dayandığını söylüyorlar.
Son yıllarda Kuzey Kutbu’ndaki buzulların hızla inceldiğine ilişkin haberler, bugüne dek pek çok defa, “yakında dönüşü olmayan bir yola gireceğimiz” yolunda uyarılarla gündeme geldi.
Bilimadamlarıysa, bu toplantıda sunulan iki yeni veriye bakarak, Kuzey Kutbu’ndaki erimenin dayandığı sınırın, gözle görülür bir hal aldığına, daha da emin olmuş görünüyor.
Kuzey Kutbu’ndaki buzulların bir bölümü her yaz eriyor ancak sonbahar geldiğinde yeniden donuyor. Bu son veriler ise okyanusların buzulları koruyamayacak denli etkiye maruz kaldığını gösteriyor.
Bu yıl Kasım ayında, Kuzey Kutbu’ndaki her yaz eridikten sonra donan buz kütlesinin ortalama boyutundan iki milyon kilometre kare daha küçük olduğu belirlendi.
Bunun yanı sıra, Kuzey Kutbu’nun böyle giderse, önümüzdeki yıllardaki görünümün nasıl olacağına ilişkin tahminler geliştiren bilgisayar programı ise yıl boyu erimeyen buzulların 2040’tan itibaren yok olacağını gösteriyor.
Bazı bilimadamlarına göre, bu, çok iyimser bir tahmin.
Colorado Üniversitesi’nden Kuzey Kutbu uzmanı Mark Serreze, “2030 yılı civarında buzul tabakasının hızla yok olduğuna tanık olacağımızı tahmin ediyorum. Gaz salımları sonucu oluşan sera etkisinin olduğu yerde doğal değişkenlik de vardır ve her zaman da var olacaktır” dedi.
Kuzey Kutbu’ndaki sorundan bahsedilirken, özellikle “geri dönüş mekanizması”nın altı çiziliyor.
Bu mekanizma şöyle işliyor:
Sıcaklıkların artmasıyla, daha fazla buz tabakası eriyerek suya karışıyor. Okyanuslar daha fazla güneş ışığına maruz kalıyor ve okyanusların daha çok ısınmasıyla buzulların hızla erimesi de devam ediyor.
BBC/Türkçe
