İrili ufaklı birçok Türk şirketinin, işgal altındaki Irak ve Afganistan dahil olmak üzere, Orta Asya ve Ortadoğu ülkelerinde faaliyetlerini arttırması, yurtdışına giden “gurbetçi işçilerin” rotasını da değiştirdi.

Genellikle Avrupa ülkelerine giden Türk işçilerin sayısında son 4 yılda gerileme yaşandı. Bu gerilemenin nedeni olarak, Avrupa ülkelerinde son yıllarda işsizlik oranlarının artması gösteriliyor. Almanya’ya giden işçi sayısı 3 bin 367’den bin 74’e gerilerken, 2005’de İsveç’e sadece 10 işçi gitti. Hollanda’ya ise hiç giden olmadı.

Özellikle Irak ve Afganistan’ın işgali sonrası, emperyalizm eliyle yeniden yapılandırılması sürecinde bu iki ülkede alt yapı işlerinin taşeronluğuna soyunan Türk şirketleri’nin buralara götürdüğü işçi sayısında önemli oranda artış yaşandı.

Yurtdışına Giden işçi sayısı 2.5 kat arttı

Türkiye İş Kurumu’nun (İŞKUR) kayıtlarına göre, yurtdışına giden işçi sayısı, 2002 yılından 2005 yılına kadar sürekli artış gösterdi. 2002 yılında 26 bin 916 olan yurtdışına giden işçi sayısı, 2003’te 34 bin 151’e, 2004’te 40 bin 198’e, 2005’te de 60 bin 353’e ulaştı.

Geçen yıl en fazla Türk işçi Rusya’ya gitti. Rusya’ya 2002 yılında10 bin 137 Türk işçi giderken, bu sayı 2005 yılında 19 bin 540’u buldu. Rusya’da özellikle inşaat sektöründe faaliyet gösteren Türk firmaları, ince işçilik gereken alanlarda, kalifiye işçileri dünya emek piyasasının altında ama Türkiye’deki ücretlerin üstünde rakamlarla Rusya’ya rahatlıkla götürebiliyorlar.

İşgal’in Taşeronları

En çok işçi gönderilen ikinci ülke ise Irak oldu. Irak’a 2002’de giden Türk işçilerin sayısı 191’de kalırken, 2005’te gidenlerin sayısı yaklaşık 43 kat artarak 8 bin 237’yi buldu. Irak’a giden işçi sayısında görülen yüksek artışın en önemli nedeni, özellikle Güney Kürdistan’da “yeniden yapılanma” faaliyetlerinin büyük çoğunluğunun Türk şirketlerince üstlenilmesi. Güney Kürdistan pazarında en büyük paya sahip olan 200 Türk şirketinden en büyükleri arasında Oyak, Vestel, Arçelik ve Çevikler İnşaat da var.

Irak’ı, geçen yıl 6 bin 385 işçinin gittiği Suudi Arabistan izliyor. Suudi Arabistan’a 2002 yılda giden Türk işçi sayısı 6 bin 399’da kalmıştı.

Orta Asya ülkelerinde de çok sayıda Türk şirketinin bu ülkelerde faaliyet göstermeye başlaması, Türkiye’den giden işçi sayısında da önemli artışlar yarattı. Kazakistan’a giden Türk işçi sayısının son 4 yılda bin 102’den 5 bin 842’ye yükselmesi bu artışa en dikkat çekici örnek olarak gösteriliyor.

2002-2005 yıllarını kapsayan dönemde, Ortadoğu ve Arap ülkelerine giden Türk işçi sayısında da belirgin bir artış yaşandı. Örneğin, Birleşik Arap Emirlikleri’ne 2002 yılında giden işçi sayısı sadece 1 iken, geçen yıl gidenlerin sayısı bin 843’e çıktı. Türk inşaat firmalarının Ortadoğu ve Arap ülkelerinde etkin bir şekilde faaliyet göstermesinin,buralara giden işçi sayısını da artırdığı kaydedildi.

ABD işgali altındaki, Afganistan’a giden Türk işçi sayısında da son dönemde çarpıcı bir artış yaşandı. 2002 yılında Afganistan’a giden Türk işçi bulunmazken, ülkenin yeniden yapılandırılması çerçevesinde 2005 yılında 6 bin 48 Türk işçi görev yaptı.

Sendika.Org