Sağlık Bakanlığı tarafından 2004 yılı itibariyle yürürlüğe konan döner sermaye performans uygulaması, sağlık çalışanlarının gelirlerinde kısmi bir iyileşme sağlayarak sağlıkta özelleştirme sürecine dönük tepkileri yumuşatmıştı. Hükümet yeterli kadro açmadığı için taşeron şirketlere devredilen hastane servislerinde çalışan işçilerin ücretleri de zaten sadece döner sermayeden karşılanıyordu.

Ancak 2006 bütçesinde, devletin Kamu Hastaneleri’ne olan 3.5 katrilyon liralık borcu silindi. Sağlık emekçilerinin döner sermaye katkı payları iki-üç aydır ödenmiyor ve ücretleri döner sermayeden karşılanan taşeron ve sözleşmeli işçiler de 3 aydır maaş alamıyordu.

Bugün Resmi Gazetede Yayınlanan Karar İle Sağlık Personeline Ödenecek Döner Sermaye Gelirlerine İlişkin Hüküm İptal Edildi

Anayasa Mahkemesi, sağlık personeline döner sermaye gelirlerinin nasıl ödeneceğine ilişkin 2004 yılı Bütçe Yasası’nın ilgili hükmünün iptaline karar verdi. Karar, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlandı.

Anayasa Mahkemesi, Sağlık Bakanlığı’na Bağlı İkinci ve Üçüncü Basamak Sağlık Kurumlarında Görevli Personele Döner Sermaye Gelirlerinden Ek Ödeme Yapılmasına Dair Yönerge’nin kimi madde, fıkra ve ibarelerinin iptali ve yürütmenin durdurulması talebiyle açılan davada, Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu’nun, dava konusu kuralın iptali için yaptığı başvuruyu değerlendirdi ve Kanun’un ilgili hükmünü iptal etti.

Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulu’nun itiraz gerekçesinde, “209 sayılı Sağlık ve Sosyal Yardım Bakanlığı’na bağlı sağlık kurumları ile Esenlendirme (Rehabilitasyon) Tesislerine Verilecek Döner Sermaye Hakkında Kanun ile, Sağlık Bakanlığı kurum ve hastahaneleriyle, rehabilitasyon merkezlerinden döner sermaye işletmesi kurulmuş ve Kanun’un 5. maddesinin değişik üçüncü fıkrası ve devamında,personelin katkısıyla elde edilen döner sermaye gelirlerinden, o birimde görevli personele belirli oranlarda ek ödeme yapılabileceği kurala bağlanmıştır.” denildi.

Anayasa Mahkeme’si gerekçeli kararında, 209 sayılı Yasa’nın 5. maddesinin ikinci fıkrasından sonraki hükümlerinin uygulanma şekli değiştirilerek personelin katkısıyla elde edilen döner sermaye gelirlerinin görevli personele ödenmesi usul ve esaslarının 2004 mali yılı için yeniden düzenlendiği ifade edildi. Mahkeme, 209 sayılı Yasa’nın ilgili hükümlerinin 2004 mali yılı bakımından değiştirildiği belirterek, bu nedenle diğer yasalarla değiştirilmesi gereken bir konunun bütçe yasasıyla düzenlenmesinin Anayasa’ya aykırı olduğu vurgulandı.

Döner Sermaye İflasa Mahkumdu

Türkiye genelinde Sağlık Bakanlığı çatısı altında 216 döner sermaye saymanlığı bulunuyor ve konu 460 hastaneyi ilgilendiriyor. Bu da Türkiye genelinde 120 bin sağlık çalışanına denk geliyor. Ankara Numune Hastanesi’nde 3 aydır maaş alamayan 700 sözleşmeli işçi; İzmir, Ankara ve İstanbul kamu hastanelerinde çalışıp 2-3 aydır döner sermaye katkı paylarını alamayan ve tepkilerini basın açıklamalarıyla diler getiren binlerce sağlık emekçisi buzdağının görünen kısmı.

Döner sermaye uygulaması aslında çalışanların gelirlerini düzeltmek için değil hastaneleri işletmeleştirmek için tasarlanmıştı. Bugüne kadar da, sağlık emekçilerinin hastanelerin ticarileşmesi ve gerçek ücretlerin düşüklüğü karşısında ses çıkarmamaları için bir sus payı olarak verildi. Hastaneler döner sermaye uygulamasını adım adım ilerleyince, hükümet bütçede kasıtlı bir yanlış yaparak hastanelerin 3.5 katrilyon alacağını sildi ve hastaneleri kendi kaderleriyle baş başa bıraktı.

TTB yetkilileri hükümetin getirdiği performans uygulamasıyla kimi alanlarda gereksiz yere çok fazla işlem yapıldığını bunun da harcamaları aşırı artırdığını belirtiyor. Tabii bu da hükümetin kamu sağlık kurumlarına kaynak ayırmak istememesiyle birleşince mali bir çöküntü doğuyor. Bu koşullarda hastanenin harcamalarını karşılayabileceği tek kaynak olan döner sermaye ise gerçek yüzünü gösteriyor: Hastanın cebinden çıkan artacak, sağlık çalışanının ücreti düşecek ve hastaneler yine de iflas bayrağını çekecek.

Sendika.Org