TEKEL Yaprak Tütün İşletmeleri’nin kapatılması gündemde.

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı 50’ye yakın Yaprak Tütün İşletmesini kapatmayı planlıyor. Bunun ilk adımı da Diyarbakır’da atılacak.
Bu uygulama için hazırlıklar sürdürülürken, Diyarbakır Tek Gıda-İş Sendikası TEKEL ve tütün işletmelerinin kapatılmasının yol açacaklarına ilişkin rapor hazırladı. Rapora göre işletmelerin kapatılması “kâr ve zarardan” öte daha ciddi sıkıntılar getirecek.

Sonuçlar daha önce getirilen tütün kotalarında da kendisini gösterdi. 200 kiloya indirilen tütün kotası nedeniyle bölgede 40 bin tütün ekicisi tütün üretiminden vazgeçti ve şehir varoşlarına düştü.
İşletmelerin kapatılması ise daha büyük sorunlar yaratacak. Tütün kotasının düşük tutulması ve işletmelerin kapatılması halinde 90 bin tütün ekicisi köylerini terk edecek. Bu da, ortalama olarak 450-500 bin nüfusa karşılık geliyor. Diyarbakır da bu sorunun yaratacağı olumsuz sonuçtan nasibini alacak.

Bunun yanı sıra TEKEL’in özelleştirilmesi halinde 5 bin çalışan işinden olacak ve 9 bin 500 aile göç etmek zorunda kalacak. Rapor, büyük göç hareketini bir “sosyal patlamaya gebe” olarak değerlendirdi ve bölgede daha fazla işsizlik, yoksulluk ve suç oranlarının artacağına işaret etti.

Rapor bu sonuçların yaşanmaması için birtakım öneriler sundu:

*TEKEL’in bölgeden tütün alımlarını kesinlikle sürdürmesi gerek
Tütün kotası düşürülmemeli, tütün üretiminde ulusal politika oluşturulmalı
*Tütün tarımının yapıldığı yerlerde tütün ekimini engelleyecek uygulamalardan vazgeçilmeli.
*Yaprak tütün işletmeleri kapatılmamak Tarım ve Köyişleri Bakanlığı’na bağlanmalı.

TEKEL EKMEK KAPISI
Rapora göre, gerek tütün alımları gerekse yarattığı istihdamla sadece 2004 yılında TEKEL, bölgeye toplam 188 trilyon kaynak aktardı. Yine sadece TEKEL çalışanları yoluyla bölgeye 95 trilyonluk kaynak aktarıldı. TEKEL’in Doğu ve Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde bakım atölyeleri ve işletme müdürlüklerinde 4 bin 200 işçi çalışıyor. Bunların aileleri de hesaba katıldığında yaklaşık 30 bin insan deyim yerindeyse TEKEL’den ekmek yiyor. Bölge tütününün TEKEL’den başka alıcısı yok. TEKEL tarafından 2005 yılı için açıklanan verilere göre, Doğu Anadolu Bölgesi’nde; 174 köyden 20 bin 246 ekici ile sözleşme yapılmış ve beklenen tütün miktarı 5 bin 769 bin kilo. Güneydoğu Anadolu bölgesinde ise, 880 köyden 87 bin 578 ekiciyle sözleşme imzalanmış ve beklenen üretim miktarı 18 bin 960 bin kilo.

Haber: Evrensel