IMF dayatmasıyla Meclis’te görüşülmekte olan ”Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasa Tasarısı”na göre emekli olacakların maaşı kademeli olarak düşecek, emekli olma yaşı 68’e çıkacak. Tasarıya göre, emekli olmak için prim ödeme gün sayısı 7 binden 9 bine çıkarılırken malullük ve ölüm aylıklarını hak etme koşulları da zorlaştırılıyor.

TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda görüşülmekte olan ”Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Yasa Tasarısı” , emekli olacakların aylık bağlanma oranını, bugünkü yüzde 75’ten kademeli olarak yüzde 50’ye düşürecek. Tasarıya göre, emekli olmak için prim ödeme gün sayısı 7 binden 9 bin güne çıkarken emeklilik yaşı da erkek ve kadınlarda kademeli olarak 68’e çıkarılacak. Tasarıyla malullük ve ölüm aylıklarını hak etme koşulları da zorlaştırılıyor.

Emek Platformu Dönem Sözcüsü ve Türk-İş Genel Başkanı Salih Kılıç , IMF’-nin 1. Gözden Geçirmeler’in tamamlanması için şart olarak koştuğu tasarı ile ilgili olarak ”Tasarının tek amacı, çalışanların mevcut sistemdeki haklarını geriye götürerek daraltmak, yükümlülüklerini ağırlaştırmak, böylece sistemin açıklarını kapatmaktır” dedi. Sistemin sorunlarını kalıcı olarak çözmenin, sosyal güvenlik kurumlarının aktif-pasif dengesinin sağlanmasına bağlı olduğunu söyleyen Kılıç, ”Kayıt dışı istihdamın yüzde 52’ye ulaştığı bir yapıda bu dengenin sağlanması imkânsızdır” diye konuştu.

Kılıç, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı yetkilileri ile Emek Platformu temsilcilerinden oluşan teknik komitenin pazartesi günü bir araya gelerek tasarı üzerinde görüşmelere devam etmesine karar verildiğini söyledi. Meclis’te görüşülmekte olan tasarı ile yapılacak düzenlemeler şöyle: Aylık bağlama oranı, bugünkü yüzde 75’ten kademeli olarak yüzde 50’ye düşürülüyor: Bugün için 422 milyon lira olan asgari işçi emeklisi aylığı daha aşağı düzeyde hesaplanacak. Ancak bu düzeyin ne kadar düşürüleceği açıklanmıyor. Bu uygulama, sisteme girecek, yani emekli olacak bütün sigortalıları doğrudan ilgilendiriyor.

Bir işverene tabi olarak çalışanların normal emeklilikleri için prim ödeme gün sayısı 7 bin günden 9 bin güne çıkarılıyor: Buna göre emekliliğe hak kazanacaklar fiilen 25 yıl çalışacaklar. İşçiler için 9 bin gün rakamı, hiçbir AB ülkesinde uygulanmıyor. Yılda üç ay gibi çalışma olanağı bulan mevsimlik işçiler emekli olamayacak. Çok ağır şartlarda çalışan maden işçilerinin de erken emekliliğe yönelik hakları kaldırılıyor.

Emeklilik yaşı, kadın ve erkekte kademeli olarak 68’e çekiliyor: Hiçbir AB ülkesinde bu kadar yüksek bir yaş sınırı bulunmuyor.

Malullük aylığı hak etmede prim gün sayısı 1800’den 3 bin 600 güne çıkıyor: Sakatların özürleri nedeniyle erken emekli olma hakları ağırlaştırılıyor, yaş sınırı öngörülüyor. Birinci derece sakatlığı olan sigortalılar 45, ikinci derecede 50, üçüncü derecede ise 55 yaşını doldurmadan ve gerekli görünen prim gün sayısını tamamlamadan emekli olamayacaklar.

Ölüm aylıklarını hak etme koşulları zorlaştırılıyor: 5 yıllık sigortalılık süresi olup ortalama yılda 180 gün prim ödemiş olanların ölüm aylığı hak etme olanakları ortadan kaldırıldı. Ölmüş sigortalının eşine bağlanması öngörülen yüzde 75 oranındaki aylık, eş çalışıyor ise yüzde 50’ye indirilecek. 27 yaşını dolduran kız çocuğu sistemin dışına çıkarılıyor ve yetim aylığından mahrum bırakılıyor.

Memurların tüm aylıkları prim kesintisi kapsamına alınırken işçiler ve bağımsız çalışanlar için belli sınırlamalar getiriliyor: Sistemdeki açıkların kısa sürede finanse edilmesi için norm ve standart birliğinin sağlanması ilkesi çiğnendi.

Kaynak: Cumhuriyet