Mayısta yüzde 9.2 olan işsizlik oranı, haziranda (mayıs-haziran-temmuz dönemi ortalaması) tarım sektörünün artan istihdamı nedeniyle yüzde 9.1’e indi. Tarım dışı işsizlik oranı ise yüzde 12.6 olarak gerçekleşti. Devlet İstatistik Enstitüsü, üçer aylık hareketli ortalamalara göre mayıs-haziran ve temmuz dönemine ilişkin hanehalkı işgücü anketinin sonuçlarını açıkladı. DİE’nin ifade kolaylığı açısından ortadaki ayın ismiyle açıkladığı verilere göre haziranda işgücüne katılanların sayısı 348 bin kişilik artışla 25 milyon 363 bin kişiye yükseldi. 337 bin kişinin iş bulduğu ve istihdamdakilerin toplamının 337 bin kişiye çıktığı bu dönemde işsiz sayısı ise 11 bin kişilik artışla 2 milyon 305 bine yükseldi. Mayısta yüzde 9.2 olan işsizlik oranı ise işgücüne katılanların büyük bölümünün iş bulması nedeniyle yüzde 9.1’e indi.

İşgücünün 15 ve yukarı yaştaki nüfus içerisindeki payını gösteren işgücüne katılma oranı yüzde 49.3’ten yüzde 50’ye çıkarken, istihdamdakilerin 15 ve yukarı yaştaki nüfusa oranını gösteren istihdam oranı ise yüzde 45.4’te kaldı. Türkiye genelinde tarım dışı işsizlik oranı yüzde 12.6 olarak hesaplanırken, Türkiye genelinde yüzde 9.1 olan işsizlik oranı kentlerde yüzde 12.2’yle oldukça yüksek kalmaya devam etti. Kırsal kesimdeki işsizlik oranı yüzde 4.8’e kadar indi. Türkiye genelinde genç nüfus arasındaki işsizlik yüzde 17.4 olarak belirlendi. Kentlerdeki her 100 gençten 22.5’inin kırsal kesimde ise 10.2’sinin işsiz olduğu belirtildi.

Eksik istihdamdakilerin oranı ise yüzde 3.6’dan yüzde 3.5’e indi. Eksik istihdam oranı kırsal kesimde yüzde 4, kentlerde ise yüzde 3.1 olarak belirlendi. Türkiye genelinde işsizlik oranı erkekler arasında yüzde 9.1, kadınlar arasında ise yüzde 9 olarak belirlendi. Erkekler arasındaki işsizlik oranı kentlerde yüzde 11, kırsal kesimde ise yüzde 6 düzeyinde bulunurken, kentlerdeki kadınlar arasındaki işsizlik oranı yüzda 16.8, kırsal kesimde ise aile işçiliğinin yaygınlığı nedeniyle yüzde 2.6 olarak belirlendi.

Bu dönemde işgücüne katılım ve istihdamdaki artış tarım sektöründe çalışanların mevsimlik nedenlerle artmasından kaynaklandı. Sektörde çalışanların sayısı bir önceki döneme göre 228 bin kişilik artışla 7 milyon 494 bin kişiye yükselirken, sanayi sektörünün istihdamı ise 83 bin kişi artarak 4 milyon 248 bine çıktı. İnşaat sektörünün istihdamı ise 51 bin kişilik genişlemeyle 1 milyon 303 bin kişiye çıktı.

Hizmetler sektöründeki istihdam ise 26 bin kişilik daralmayla 10 milyon 12 bine indi. İstihdama katılanların 143 bin kişiyle büyük bölümünü ücretsiz aile işçileri oluşturdu. Ücretli olarak çalışanların sayısı 19 bin kişilik artışla 10 milyon 260 bine, yevmiyeli çalışanların sayısı 125 bin kişilik artışla 1 milyon 807 bine, kendi hesabına çalışanların sayısı 57 bin kişilik artışla 5 milyon 640 bine kadar çıkarken, işverenlerin sayısı ise 7 bin kişilik azalmayla 1 milyon 164 bine indi.

İşsizlerin dağılımı

Haziran itibarıyla 2 milyon 305 bin kişi olarak belirlenen işsizlerin 886 binle büyük bölümünün daha önce hizmetler kesiminde çalıştığı belirlendi. 506 bininin sanayi, 292 bininin inşaat ve 130 bininin de daha önce tarım kesiminde çalıştığı belirlenen işsizlerin 510 binini ise ilk kez iş arayanlar oluşturuyor. DİE’nin verilerine göre Türkiye’de çalışabilir yaştaki nüfusun 25 milyon 413 bininin yarısı çeşitli nedenlerle işgücüne katılmıyor. İş gücüne katılmayanların 1 milyon 603 binini, işsiz olduğu halde iş bulamayacağı gerekçesiyle iş aramayan, bu nedenle işsiz kabul edilmeyen ancak iş bulsa hemen işbaşı yapmaya hazır olanlar meydana getiriyor. Mevsimlik çalışan, ancak çalışma mevsimi olmadığı için çalışmayan 184 bini kişi de işgücüne dahil edilmedi. İşgücüne katılmayanların 12 milyon 847 binini ev işyeriyle ilgilenenler, 3 milyon 266 binini öğrenciler, 3 milyon 70 binini çalışamaz haldekiler, 1 milyon 610 binini de diğer nedenlerle işgücüne katılmayanlar oluşturuyor.

Kayıt dışında durum

Bu arada Türkiye’de çalışanların 10 milyon 259 binle yüzde 52.3’ünün herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı olmadığı, diğer bir ifadeyle kayıt dışı çalıştığı belirlendi. Söz konusu oran mayısta yüzde 51.5 olarak gerçekleşmişti. Tarım sektörünün istihdamındaki artış kayıt dışı çalışma oranını da artırdı.

DİE’nin verilerine göre Türkiye’deki ücretli çalışanların yüzde 23.1’i, yevmiyeli çalışanların yüzde 93’ü, işverenlerin yüzde 27.7’si, kendi hesabına çalışanların yüzde 65.2’si ve ücretsiz aile işçilerinin yüzde 95.7’si herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşuna kayıtlı bulunmuyor.

ANKA