Hükümet özelleştirme kapsamında 2009 yılına kadar 29 bin kişinin işten çıkarılmış olacağını itiraf etti. Hükümet adına Maliye Bakanı Kemal Unakıtan imzasıyla 14 Nisan’da Dünya Bankası’na (DB) gönderilen ve özelleştirme detaylarını içeren ‘gizli’ mektup, özelleştirme uygulamalarının sosyal faturasını ortaya çıkardı. Özelleştirmenin sosyal etkilerinin hafifletilmesi amacıyla talep edilen kredi için hükümet, Dünya Bankası Başkanı VVolfensohn’a gönderdiği mektupta, […]
Hükümet özelleştirme kapsamında 2009 yılına kadar 29 bin kişinin işten çıkarılmış olacağını itiraf etti. Hükümet adına Maliye Bakanı Kemal Unakıtan imzasıyla 14 Nisan’da Dünya Bankası’na (DB) gönderilen ve özelleştirme detaylarını içeren ‘gizli’ mektup, özelleştirme uygulamalarının sosyal faturasını ortaya çıkardı.
Özelleştirmenin sosyal etkilerinin hafifletilmesi amacıyla talep edilen kredi için hükümet, Dünya Bankası Başkanı VVolfensohn’a gönderdiği mektupta, 2005 ortasından, 2009 Haziran’ına kadar 21 kamu işletmesinin satılacağını ve 9 bin 381 kişinin işten çıkarılacağını belirtti. Hükümet mektupta 2003 yılından 2009 Haziran ayına kadar toplam 29 bin çalışanın işten çıkarılmış olacağını belirtti. Hükümet ayrıca l Ocak 2003’ten 30 Haziran 2009’a kadar işten aülan işçilerin kıdem tazminatı ve diğer maliyetler toplamının da 561.3 milyon dolan bulacağını açıkladı.
İşten atılacaklar
İşten atılacaklar tek tek sıralandı Öte yandan mektupta, özelleştirmelerin bir sonucu olarak işten çıkarmaların yaşanacağı KiT’ler teker teker sıralandı ve her bir kurumdan kaç kişinin işten atılacağı anlatıldı. Mektuba eklenen “Yıllara göre işten çıkarılacaklar” listesine göre; (VVorkers Laid Offs by Years) 2005 yılında hükümet 5 bin 826 kişiyi işten çıkarmayı planlıyor. Planlanan işten çıkarmalardan en fazla etkilenecek kurumların başında, 1.502 kişiyle ilk sırayı Tekel aldı. 1.175 kişiyle ikinci sırada Telekom bulunuyor. Üçüncü sırada 752 kişiyle TEDAŞ, ardından da 700 kişiyle Şeker Fabrikaları geliyor. TÜPRAŞ’ta 2005 yılında işten çıkarılması planlanan işçi sayısı ise 325 kişi olarak bildirildi.
Hükümetin işte bu rakamları sıraladığı “Türkiye’nin Özelleştirme Politikası” mektubu DB yönetimince ikna edici bulundu. DB, hükümetin belirlediği rakamın yüzde 83’ünü kredi olarak vermeye karar verdi. DB, 465.4 milyon dolarlık, 4 yılı geri ödemesiz, 17 yıl vadeli m krediyi serbest bıraktığını 15 Haziran Çarşamba günü kamuoyuna açıkladı.
14 Nisan’da Wolfensohn’a hitaben yazılan 5662 sayılı mektupta hükümet, özelleştirmeyi hızlandırmakta kararlı olduğunu belirterek, uygulamaların sosyal maliyetini şöyle anlattı:
İşçi çıkarılacak kurumlar
” … 2005 yılı ortasından 2009 yılı ortasına varan dönemde hükümet 21 kamu işletmesini özelleştirecektir. Bu Tekel, Seka’nın diğer şubeleri, Sümer Holding’ten geriye kalanlar ve hatta Petkim, TÜPRAŞ, TEDAŞ, THY ve Türk Telekom gibi stratejik işletmeleri kapsamaktadır… Hükümetin büyük bir kaygısı özelleştirme sonucunda gereksinim duyulmayacak olan işçilerin sosyal maliyetinin hafifletilmesidir. Sözleşmelerin statüsüne göre bu işçilere kıdem tazminatı ile özel iş kaybı tazminat alacaklardır. Bizim öngörümüz, 2003 başından itibaren 30 Haziran 2009 tarihine kadar 29 bin işçinin işsiz kalacağını yönünde. Bunların toplam tazminat tedbirleri, 561 milyon dolara eşit 420 milyon euro olarak hesaplanmıştır.”
Mektup “Hassas doğası” nedeniyle saklandı
Söz konusu krediyi alabilmek amacıyla hükümetin gönderdiği mektubu değerlendiren DB Başkam VVolfenson, mektubu Banka yönetiminin onayına sundu. DB’nin 10 Mayıs 2005 tarihinde aldığı tavsiye kararında, bu kredinin, ‘Türkiye’de KiT’lerin özelleştirilmesinde ortaya çıkacak olumsuz sosyal etkilerin hafifletilmesi’ amacıyla verileceği ifade edildi. Tavsiye Kararı’nda, Türk Hükümeti’nin, DB’den, söz konusu mektubu ‘gizli ve hassas doğası gerekçesiyle’ gizli tutmasını istediğini belirten Wolfensohn, bu nedenle Özelleştirme Politikası mektubunun kredinin ekspertiz/proje dokümanından çıkartılıp kamuoyuna açıklanmamasına karar verildiğini belirtti.
Haber: Vatan