ILO: 2004 yılında yeterince yeni iş yaratılamadı ve Avrupa bu alanda yerinde saydı

Tüm dünya ölçeğindeki işsizlik oranı yüzde 6.3’ten yüzde 6.1’e geriledi. Sayısal anlamda bu, 2003 yılında 185.2 milyon olan toplam işsiz sayısının 2004 yılında 184.7 milyona düşmesi anlamına geliyor. ILO raporuna ve 14-18 Şubat tarihlerinde Budapeşte’de yapılacak 7. ILO Avrupa Bölge Toplantısı için hazırlanan analize göre, Avrupa ve Orta Asya’da işsiz sayısı değişmeden 35 milyonda kaldı.

ILO’ya göre, çok sınırlı kalsa bile işsizlikteki azalma 2000 yılından bu yana görülen ilk azalmadır ve başlangıç olarak 1994 yılı alındığında bu işsizlikte azalma görülen ikinci yıl olmaktadır. Rapor, bu gelişmede, 2004 yılında gerçekleşen yıllık yüzde 5 oranında sağlıklı ekonomik büyümenin büyük payı olduğuna işaret etmektedir. Bununla birlikte, küresel istihdamda görülen 47.7 milyonluk artış, başka deyişle tüm dünyada işlerin yalnızca yüzde 1.7 artabilmesi düş kırıklığına yol açacak niteliktedir. Nitekim, çalışabilir yaştaki nüfusa oran olarak istihdam yüzde 61.8 ile 2004 yılında değişmeden kalmıştır.

Bölgesel istihdam eğilimleri açısından bakıldığında ise işsizliğin en fazla gerileme gösterdiği bölge Latin Amerika ve Karayipler’dir. Bu bölgede 2003 yılında yüzde 9.3 olan işsizlik oranı 2004 yılında yüzde 8.6’ya düşmüştür. Bunun dışında, istihdamla ilgili olumlu gelişmeler başka bölgelerde çok sınırlı kalmıştır.

Gelişmiş ekonomilerde (ki AB-25 de bu kapsamdadır) işsizlik oranındaki azalma yalnızca yüzde 7.4’ten yüzde 7.2’ye inişle sınırlı kalmıştır. Güney Asya ve Pasifik’te 2003 yılında yüzde 6.5 olan işsizlik oranı 2004 yılında yüzde 6.4’e inmiştir. Güney Asya tek başına alındığında, değişim yüzde 4.8’den yüzde 4.7’yedir. İşsizlik oranları, Doğu Asya’da yüzde 3.3, Orta Doğu ve Kuzey Afrika’da ise yüzde 11.7’de sabit kalmıştır. Bu arada, 2004 yılında görülen yüzde 4.4’lük GSYH (gayrı safi yurtiçi hasıla) artışına karşın, Sahra Güneyi Afrika’da istihdam artışı yüzde 10.0’dan ancak yüzde 10.1’e ilerleyecek biçimde gerçekleşebilmiştir.

Avrupa ve Orta Asya’daki eğilimler

Avrupa ve Orta Asya bölgesine daha yakından bakıldığında, işsizlik oranının AB’de (AB-25) yüzde 9’dan yüzde 9.1’e, Orta ve Doğu Avrupa ile BDT’de yüzde 8.5’ten yüzde 8.3’e ve Batı Avrupa’nın AB dışındaki ülkelerinde de yüzde 4.2’den yüzde 4.1’e gerilediği görülmektedir. Raporda belirtildiğine göre, bir bütün olarak Avrupa ve Orta Asya bölgesinde yüzde 3.5’lik GSYH artışına karşın, bu bölgede istihdamda 2004 yılında yalnızca 2 milyonluk (yüzde 0.5) bir artış gerçekleşebilmiştir. Bu durumda, ekonomik büyümenin istihdam yoğunluğunda olumsuz bir gelişme görülmektedir; çünkü, 2003 yılında yüzde 2.2’lik GSYH artışı istihdamda yüzde 0.4’lük bir genişleme getirmişti.

EU-25’te bugünkü işsizlik oranı on yıl kadar önceki yüzde 11.2’lik düzeyin altında olmasına karşın, Orta ve Doğu Avrupa ile BDT 1994 yılında yüzde 6.5’lik bir işsizlik oranının ardından bugün önemli ölçüde yüksek işsizlik oranlarıyla karşılaşmaktadırlar. AB üyesi olmayan Batı Avrupa ülkelerinde ise, işsizlik oranları son on yıl içinde yüzde 4 civarında değişmeden kalmıştır. Bu son kategori dışında, diğer bölgelerdeki işsizlik oranları dünya ortalamasının üzerindedir.

Kaynak: İşçi Konseyi/ www.iscikonseyi.org//// ilo.org – 18.2.2005