Sendikamız Eğitim Sen’in de katılımıyla 22 – 26 Temmuz 2004 tarihleri arasında Brezilya’nın Porto Alegre kentinde gerçekleştirilen 4. Dünya Kongresi son derece verimli geçmiş, gerek dünya siyasetini yakından ilgilendiren konularda, gerekse sendikamız aleyhine açılan kapatma davasını kınama noktasında yararlı toplantılar gerçekleştirilmiştir. 162 ülkeden 319 üye örgütü ve 26 milyon üyesi bulunan Eğitim Enternasyoneli’nin 4. Dünya Kongresi’ne Japonya’dan Kanada’ya, ABD’den Güney Afrika Cumhuriyeti’ne dek uzanan geniş bir coğrafyadan yaklaşık 1500 delege katılmıştır. Toplantı’nın ilk günkü açılış oturumuna konuşmacı olarak Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva ile birlikte Brezilya Milli Eğitim Bakanı ve Porto Alegre Belediye başkanı da katılmıştır.

Bu yılki Dünya Kongresi’nin ana başlığı olarak “Küresel İlerleme İçin Eğitim” başlığı saptanmış ve bu başlık altında eğitimin kamusal bir hizmet olma niteliği, eğitimin ticarileştirilmesi, öğretme ve öğrenme hakkı ile nitelikli öğretmenlerin yetiştirilmesi sorunları tartışılmıştır. Eğitimin küresel rekabet koşullarında kamusal bir hizmet, kamusal bir hak olma niteliğini yitirmesi, diğer bir deyişle eğitimin ticarileştirilmesi sorunu karşısında neler yapılabileceği ele alınmış ve çözüm önerileri demokratik bir tartışma ortamının getirdiği canlılıkla ortaya konulmuştur.

Kongre süresince çeşitli örgüt temsilcilerinin önergeleri de tartışıldı. Özellikle tüm dünyada demokrasiyi, insan hak ve özgürlüklerini hakim kılma maskesi altında, işgal, işkence, tecavüz görüntüleriyle insanlığın bu en önemli tarihsel kazanımlarına da leke süren ABD’nin kınanması ve ABD’nin Irak’ta işgalci olarak kabul edilmesi yönünde İspanyol katılımcıların verdiği önerge, ABD delegasyonunun tüm itirazlarına karşın oyçokluğuyla kabul edilmiştir. Ayrıca bu önerge konusunda Sendikamız delegasyonu da Kongre’de söz almış ve heyetimizin konuşması, dünyanın dört bir yanından gelen yüzlerce delege tarafından dakikalarca ayakta alkışlanmıştır. Böylece Eğitim Sen olarak, yanıbaşımızdaki işgale karşı geliştirdiğimiz anti-emperyalist tavrı bir kere daha tüm dünyadaki eğitim emekçisi kardeşlerimize duyurma fırsatı bulduk. Katılımcı örgütlerin bu konuda takındığı anti-emperyalist tavır, tüm dünyada yükselen emperyalizm karşıtlığı dalgasında eğitim emekçilerinin de ön saflardaki yerlerini aldığını göstermesi bakımından önemsenmelidir.

Eğitim Enternasyoneli 4. Dünya Kongresi sırasında gösterilen uluslararası dayanışmaya örnek olması bakımından ifade edilmesi gereken belki de en önemli noktalardan birisi de, sendikamız aleyhine açılan kapatma davasına karşı geliştirilen uluslararası destek ve dayanışma tavrıdır. Eğitim Sen olarak Kongre’ye sendikamıza açılan kapatma davasının kınanmasını, üye örgütlerin durumu kendi hükümetlerine bildirmelerini ve 15 Eylül 2004 tarihinde Ankara’da gerçekleştirilecek duruşmaya üye örgütlerin temsilcileri ile Eğitim Enternasyoneli Yönetim Kurulu üyelerinin de katılımını talep eden bir önerge sunduk. Önergemiz oybirliği ile kabul edildi. Ne ulusal ne de uluslararası hukuka uygun olan ve de temel insan hak ve özgürlükleri ile çelişen niteliği ile bu dava, tüm delegeler tarafından kınandı ve protesto edildi. Kabul edilen önergemiz, elbette beraberinde bundan sonra izlenecek bir yol haritasının, bir eylem planının saptanmasını da gerektirmekteydi. Kongre’de bunu da sağladık. 30 ülkeden örgütlü eğitim emekçilerinin temsilci heyetleriyle ikili görüşmeler gerçekleştirdik ve 3 bölgesel toplantı düzenlenmesini programımıza dahil ettik. Ayrıca görüştüğümüz ülkeleri 1-5 Aralık 2004 tarihleri arasında Ankara’da gerçekleştireceğimiz Demokratik Eğitim Kurultayı’na davet ettik ve bu konuda kendilerinden olumlu yanıtlar aldık. Filistin, İsrail, Suriye’yi de kapsayacak biçimde Akdeniz toplantısı, Balkan devletlerini ve eski Doğu Bloku ülkelerini de kapsayacak biçimde bir Orta ve Doğu Avrupa toplantısı ve son olarak da Kafkas ülkeleri ile Türki Cumhuriyetler’in temsilcilerini içine alan bir Kafkaslar ve Türki Cumhuriyetleri toplantısı düzenlenmesine karar verdik. Bu üç toplantıya katılacak ülkelerde etkinlik gösteren eğitim emekçilerinin örgüt temsilcileri ile 14 Eylül 2004 tarihinde İstanbul’da birer toplantı gerçekleştireceğiz ve ardından 15 Eylül’de bu heyetlerle birlikte Ankara’daki duruşmaya katılacağız. Duruşmaya bu heyetlerle birlikte Eğitim Enternasyoneli yönetim kurulu üyeleri ile diğer üye örgütlerin temsilcileri de, sendikamıza destek vermek amacıyla etkin olarak katılacak. Ayrıca, üye örgütler bu dava hakkında kendi hükümetlerini bilgilendirecekler ve kabul edilen önergemiz doğrultusunda da Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı’na, Başbakanı’na ve Adalet Bakanı’na kınama ve protesto mektupları göndererek davanın geri çekilmesi yönünde baskı uygulayacaklar.

Eğitim Enternasyoneli’nin bu son derece verimli geçen 4. Dünya Kongresi sırasında Uluslararası Çalışma Örgütü ILO’nun Genel Sekreteri ile sendikamız aleyhinde açılan kapatma davası hakkında bir görüşme fırsatımız oldu. Kendisine konuyla ilgili olarak sunduğumuz bir dosya aracılığıyla, bu son derece anti-demokratik davanın Türkiye’nin tanımış olduğu uluslararası sözleşmelerde ifadesini bulan “örgütlenme özgürlüğü” ilkesinin açık bir ihlali olduğunu ifade ettik. ILO Genel Sekreteri, konunun yakın takipçisi olacaklarını heyetimize iletti.

Eğitim emekçileri, neo-liberal küreselleşmenin her şeyi piyasa mantığı çerçevesinde değerlendiren, uzun mücadeleler sonucu kazanılmış sosyal hakları devletlerin sırtında birer yükmüş gibi gören zihniyetinin eğitim işkolundaki yansımalarını, eğitimin karşı karşıya olduğu tehditleri tartışırken, ne içinde yaşadığı dünyayı ne de uluslararası kardeş örgütlerinin sorunlarını unuttu. Eğitim emekçileri bu Kongre aracılığıyla “Irak’ta İşgale Hayır, Türkiye’de Demokrasiye Evet” diyebilme iradesini gösterdi. Eğitim Enternasyoneli 4. Dünya Kongresi’nin en somut kazanımı budur. Eğitim Sen’e açılan kapatma davası, Kongre’ye katılan örgütlerin uluslararası dayanışma potansiyellerini daha da geliştirmiştir. Eğitim Sen bundan sonra da tüm dünyada eğitim emekçilerinin yaşadığı sorunları paylaşacak, uluslararası dayanışma ruhunu güçlendirmeye devam edecektir. Sendikamız aleyhine açılan davanın ikinci duruşmasında bu durum daha da yakından görülebilecektir. Bütün bunların ardından tek cümleyle Kongre’yi özetlemek gerekirse şöyle söylenebilir: Emperyalizm yenilecek, demokrasi kazanacaktır.