Muhalefet, daha önce referandum için imza toplamış ve bunları Seçim Komisyonuna sunmuştu. Ancak bu imzaların büyük çoğunluğunun sahte olduğu Seçim Komisyonu tarafından açıklandı. Bu hafta sonu sahte imzalar için düzeltme ve daha önce imza atıp vazgeçenler için ise çekilme imkanı tanıyan masalar ülke genelinde Seçim Komisyonu tarafında açılacak. Bu işlem sonunda yeterli imza toplanır ise 8 Ağustos’ta Hugo Chavez’in başkanlığı için referandum yapılacak.

Geçen haftasonu ise muhalefet ve hükümet partilerinin milletvekilliğinden
düşürülmesi için imza düzeltme masaları ülke genelinde açıldı. Sonuçlara göre 9
muhalefet milletvekilinin milletvekilliği düşürülecek. Venezüella seçimle işbaşına gelen görevlilerin geri çağrılma hakkına anayasal
olarak sahip olan bir ülke.

Hugo Chavez Dönemi
Venezüella dünya’nın beşinci büyük petrol üreticisi ülke. Ancak bu zenginlik topluma yansımış değil. Ülke genelinde fakirlik %80 düzeylerinde. %20’lik kesim ise ülkenin zenginliğinden yararlanmakta.

80’li yıllarda petrol fiyatlarının düşmesi ile birlikte Venezüella derin bir
ekonomik krize girdi. IMF’nin tavsiyeleri ile uygulanmaya başlanan özelleştirmeler,
zamlara karşı Caracas’ın tepelerinde yaşayan yoksulların yanıtı neo-liberalizme karşı
ilk ayaklanma olan 1989 Caracas(El Caracoza) ayaklanması oldu. Bu ayaklanmada resmi rakamlara göre 200 kişi yaşamını yitirdi.

Başarısız ayaklanma sürecin sonu olmadı.Daha sonraki süreçte ordu içerisindeki solcu subaylardan olan Hugo Chavez önderliğinde 1992 yılında ülkenin milyar dolarlarını yurtdışına kaçıran yönetime karşı başarısız bir darbe gerçekleşti. Chavez tutuklandı ama onu destekleyenler başarısız bir darbe girişiminde daha bulundular.

2 yıl sonra Chavez hapisten çıktı. Yoksulların içersinde örgütlenmesine devam etti. Uzun süren ekonomik kriz içersinde umut arayışı içinde olan orta sınıfların da desteği ile Chavez 1998 yılında başkanlık seçimlerini açık bir şekilde kazandı. İlk iş olarak yeni bir anayasa yazılmasına başlandı. Yeni anayasa katılımcı demokrasi anlayışı ile yazıldı.

2000 yılında yeni anayasa halkoyu ile kabul edildi, Chavez yeniden açık farkla başkan seçildi.

Chavez yeni anayasa ile birlikte içlerinde toprak reformu kanununda bulunduğu 49 reform kanunu 2001 yılında yürürlüğe soktu. Başlangıçta Chavez’in etrafında bulunmaya çalışan Venezüella medyası, büyük mülk sahipleri ve büyük işadamları reform kanunları ile birlikte açık bir şekilde Chavez karşıtı saldırılara başladılar.

Yıllardır Venezüella halkının varlığı olan petrol şirketini kendilerini zengin
etmek için kullanan gruplar Chavez’in petrol şirketine el atmasıyla iyice hırçınlaştılar.
Sarı sendikaların, petrol şirketleri yöneticilerinin, Venezüella İşadamları Federasyonun, Kilisenin ve muhalefet partilerinin işbirliği ile grevler ve gösteriler 2002 yılına girerken başladı. Amerika’nın ve ordu içindeki bir grup subayın desteği ile muhalefet bir darbe gerçekleştirerek Chavez’i 11 Nisan günü hapse attılar. Ancak Caracas’ın tepelerinden yoksullar bu kez başkanlarına sahip çıkmak için Caracas’a indiler. Bir ilk gerçekleşerek yoğun gösteriler ve bir grup subay’ın desteği ile Chavez başkanlık görevine geri döndü.

2002 yılı aralık ayından itibaren iki ay boyunca, ayrıcalıkları ellerinden alınan zenginler yeni bir deneme yaparak işyeri kapatma ve devlet ait petrol şirketini çalıştırmama eylemi gerçekleştirdiler. Bu dönemde zenginler ayrıca yüklü miktarda kaynağı ülke dışına çıkardılar. Chavez bu süreçten de yoğun halk desteği ile başarıyla çıktı.

Serbest kurdan vazgeçildi, döviz kontrol sistemi kuruldu ve devlet ait petrol şirketi yeniden halkın hizmetinde çalışabilecek duruma getirildi. Bu süreçler sonunda Chavez yoksullar için yeni sosyal programlar başlattı. Okuma-yazma kursları açıldı, yoksullar için ücretsiz sağlık programları başlatıldı, toprak reformu hızlandırıldı, kooperatif sistemleri yaygınlaştırıldı, bağımsız medya çalışmaları hızlandırıldı, küçük işletmelerin desteklenmesi arttırıldı, kadınlar ve yoksullar için mikro krediler arttırıldı. Yıllarca halktan çalınan ve bir kısım insanı zengin eden petrol gelirleri yeniden halk için sosyal projelerde harcanmaya başlandı.

Zorla Chavez’i devirmesinin kolay olmadığını anlayan muhalefet anayasal yol olan referandum için 2003 Kasım sonunda imza topladı. Bu imzalar Seçim komisyonuna sunuldu. Ancak bu imzaların bir kısmının geçersiz, bir kısmının da sahte olması sonucu imzalar yeterli bulunmadı ve düzeltme işlemine tabi tutulmasına karar verildi.

Bu arada muhalefet’in radikal unsurları ve ABD boş durmadı. Plan-Kolombiya ile Kolombiya’ya yerleşen ABD’nin desteği ile radikal unsurlar Kolombiya’dan paramiliter grupları Venezüella’ya geçirip eğitmeye başladılar. Ancak Chavez bu çabaları boşa çıkardı. Paramiliterlerin eğitildiği çiftlik polis tarafından basılarak paramiliterlerin büyük çoğunluğu tutuklandı. Tutuklama ile birlikte planlarda ortaya çıktı. Paramiliterlerin amacının karışıklık çıkarmak ve bu amaç için hükümetin ve muhalefet’in önde gelen kişilerine suikast düzenlemek olduğu açıklandı.

Şimdilik oligarşinin planları boşa çıktı ancak oligarşi ve ABD boş durmayacak gibi görünüyor. Buna karşılık Venezüella yoksul halkının da örgütlü mücadelesi her alanda gün geçtikçe artıyor.

Derleyen: Caner Çınar
http://www.vheadline.com
http://www.venezuelanalysis.com
http://www.zmag.org/venezuela_watch.cfm