1. ARTHUR ANDERSEN: Dünyanın en büyük mali tekellerinden ve muhasebecilik şirketlerinden olan Arthur Andersen, Enron skandalında şirket hesaplarında oynadığı rol nedeniyle listenin birinci sırasında yeraldı. 2. BRITISH AMERICAN TOBACCO Dünyanın Phillip Morris’in ardından en büyük ikinci sigara tekeli olan BAT, sadece ürettiği ürün nedeniyle değil, sigaranın sağlığa verdiği zararı kanıtlayan bilimsel araştırmalar hakkında kuşku yaratmak […]
1. ARTHUR ANDERSEN:
Dünyanın en büyük mali tekellerinden ve muhasebecilik şirketlerinden olan Arthur Andersen, Enron skandalında şirket hesaplarında oynadığı rol nedeniyle listenin birinci sırasında yeraldı.
2. BRITISH AMERICAN TOBACCO
Dünyanın Phillip Morris’in ardından en büyük ikinci sigara tekeli olan BAT, sadece ürettiği ürün nedeniyle değil, sigaranın sağlığa verdiği zararı kanıtlayan bilimsel araştırmalar hakkında kuşku yaratmak maksadıyla yürüttüğü “halkla ilişkiler” faaliyetleri nedeniyle listenin ikinci sırasında yer aldı.
3. CATERPILLAR
Dünyanın en büyük motorlu araç üreticilerinden Caterpillar, 1967 yılından bu yana 7 binden fazla evi yıkarak 30 bin Filistinliyi evsiz bırakan İsrail Güvenlik Kuvvetlerine yıkım araçları satmaya devam ettiği için listenin üçüncü sırasında yer aldı.
4. CITIGROUP
1998 yılında Travelers ve Citibank’ın birleşmesiyle oluşan ve ABD’nin en büyük banka sahibi grubu olan Citigroup, yoksulları evsiz bırakan spekülasyonları nedeniyle listenin dördüncü çürük elması oldu.
5. DYNCORP
2 milyar dolar yıllık ciroya sahip bir “güvenlik şirketi” olan ve ABD ordusunun (Hamid Karzai’nin korunması da dahil) özelleştirilmiş birçok faaliyetini yürüten DynCorp, Bosna ve Afganistan’da yürüttüğü kirli savaş operasyonları ve karıştığı uyuşturucu-fuhuş faaliyetleri nedeniyle listenin beşinci sırasında yer aldı.
6. M&M/MARS
Dünyanın en büyük gıda üreticilerinden birisi olan şirket, Fildişi Sahilleri başta olmak üzere Mali, Benin, Togo ve Burkina Faso gibi Afrika ülkelerinde köle olarak alınıp satılan ve kakao üretiminde çalıştırılan 6-12 yaş arasındaki çocukların emeğini suistimal ettiği gerekçesiyle listenin altıncı sırasında yer aldı.
7. PROCTER & GAMBLE
Dev gıda şirketi, kahve fiyatlarını yüzde 50 düzeyinde düşürerek 25 milyon kahve üreticisinin yoksulluğa sürüklenmesi operasyonlarında oynadığı rol nedeniyle en berbat şirketler listesinde yedinci sırada yer aldı.
8. SCHERING PLOUGH
Büyük ilaç şirketi, alerji ve kanser ilaçlarında yapay fiyat artışı yarattığı gerekçesiyle listenin sekizincisi oldu.
9. SHELL OIL
Son iki yılda “temiz enerji” kampanyalarını yaygınlaştıran Shell, çevreci grupları milyonlarca dolar karşılığında satın almaya çalışmakta suçlanıyor. Ancak Riding the Dragon: Royal Dutch Shell & the Fossil Fire isimli yeni yayınlanan kitapta, Shell’in karıştığı binlerce insan hakları ihlali, çevre kirliliği vakası, işçi hakları gaspı yeniden belgeleniyor. Toplumsal ve çevresel yükümlülüklerinin bilincinde bir şirket görüntüsü yaratmak için milyonlarca dolar harcayan dünyanın ikinci büyük petrol şirketi, dünyanın en büyük çevre katliamcısı olmaya devam ediyor.
10. WYETH
Dünyanın en büyük ilaç şirketlerinden birisi olan Wyeth, piyasanın “tüketici ihtiyacı üretme” kuralını sağlık alanına uygulayarak listenin onuncu sırasında yer aldı. “Önce hastalığı sonra ilacını üret” ilkesiyle çalışan Wyeth, adet-öncesi rahatsızlıkları “hastalık” olarak adlandırıp bağımlılık yaratan ilaçlar üretmekle kalmadı, Prempro adı altında piyasaya sürdüğü bir “ilaçla”, hormon yenileme terapisi alanında öncü bir rol de üstlendi. Estrojen ve progestin karışımından oluşan “ilaç”, dünyanın her yerindeki kadınlar açısından büyük bir sağlık riski yaratıyor. “Bilim ve tıp dünyasındaki çürümenin yeni bir örneği” olarak adlandırılan bu faaliyetlerle “hormonların önleyici ilaçlar olarak kabul ettirilmesi piyasanın bilim üzerindeki yeni bir zaferi” olarak nitelendirildi.