Amaç Madde 1- Bu Kanunun amacı, etkin ve demokratik bir kamu yönetiminin kurulması, kamu hizmetlerinin düzenli, süratli, etkili, kaliteli ve ekonomik bir şekilde sunulması, rekabetçi piyasa koşullarının oluşturulması, devletin düzenleyici fonksiyonunun güçlendirilmesi ve sosyal devlet anlayışının yerleştirilmesi ilkeleri doğrultusunda, bakanlıkların ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının kurulması ve yeniden yapılandırılması ile merkezi idare ve yerel […]
Amaç
Madde 1- Bu Kanunun amacı, etkin ve demokratik bir kamu yönetiminin kurulması, kamu hizmetlerinin düzenli, süratli, etkili, kaliteli ve ekonomik bir şekilde sunulması, rekabetçi piyasa koşullarının oluşturulması, devletin düzenleyici fonksiyonunun güçlendirilmesi ve sosyal devlet anlayışının yerleştirilmesi ilkeleri doğrultusunda, bakanlıkların ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarının kurulması ve yeniden yapılandırılması ile merkezi idare ve yerel yönetimlerin teşkilat, görev ve yetkilerine ilişkin esas ve usulleri düzenlemektir.
Kamu Yönetiminin Kuruluş ve İşleyişinin Temel İlkeleri
Madde 2- Kamu yönetiminin kuruluş ve işleyişinde esas alınacak temel ilkeler şunlardır.
a) Kamu hizmetinin sunulmasında, sürekli gelişim, katılımcılık, şeffaflık, hesap verebilirlik, öngörülebilirlik, hizmetin sonucuna ve hizmetten yararlananların ihtiyacına odaklılık ve beyana güven esastır.
b) Kamu hizmetinden yararlanmada herkes eşittir. Kamu hizmetinin sunulmasında temel hak ve hürriyetleri kısıtlayıcı düzenleme yapılamaz.
c) Kamu kurum ve kuruluşlarında yetki ve sorumluluk hizmetten yararlananlara en uygun ve en yakın birime verilir
d) Kamu hizmetleri ile ilgili kararların alınmasında vatandaşların, meslek örgütlerinin ve sivil toplum kuruluşlarının görüş ve önerileri alınır.
e) Milli güvenlik konulan dışında vatandaşların bilgi edinme hakkı vardır. İdarenin eylem ve kararları ilgililerine gerekçeli olarak bildirilir.
f) Kamu hizmetlerinin sunulmasında bilgi teknolojilerinden en üst düzeyde yararlanılır. Kamu kurum ve kuruluşları kendi aralarında bilgi-hizmet ağını en yaygın şekilde kullanırlar.
g) Kamu hizmetinin standartları belirlenerek, hizmetten yararlananların önceden bu standartları bilmesi sağlanır Kamu kurum ve kuruluşlarının yöneticileri bu standartların yerine getirilmesinden sorumludur.
h) Kamu kurum ve kuruluşları piyasada rekabet koşullan içinde üretilen mal ve hizmetleri üretemez ve piyasada haksız rekabet oluşturamaz Bu ilkelere aykırılık teşkil eden bütün birimler tasfiye edilir ve yenileri kurulamaz
Kapsam
Madde 3- Bu Kanun, merkezi ve yerel yönetimler ile kamu idaresine dahil bütün kurum ve kuruluşları kapsar. Kamu idaresine dahil bütün kurum ve kuruluşların kurulması,
kaldırılması, mevcutların bölünmesi veya birleştirilmesi, görevleri, yetkileri ve teşkilatı bu Kanunla belirlenen temel ilke, esas ve usullere göre düzenlenir.
İKİNCİ BOLUM
Merkezi İdare ve Yere! Yönetimlerin Temel Fonksiyonları ve Görevleri
Merkezi İdarenin Fonksiyonları
Madde 4- Merkezi idarenin ulusal ve bölgesel düzeyde olmak üzere kamusal hizmetlerin yürütümündeki temel fonksiyonları şunlardır:
a) Hizmetlere ilişkin ulusal politikaları ve standartları belirlemek.
b) Ekonomik, sosyal ve fiziki arazi kullanım planlarını hazırlamak ve uygulanmasını sağlamak
c) Ulusal düzeyde görevli olduğu asli görevleri merkez, taşra ve yurtdışında örgütlenerek doğrudan yerine getirmek.
d) Hizmetlerin merkezi kuruluşlar arasında, merkez taşra ve yerel yönetimler arasında etkili, verimli ve koordinasyon içerisinde yerine getirilmesini sağlamak, özel sektör ve sivil toplum kuruluşları ile iletişimi ve işbirliğini sağlayıcı mekanizmaları oluşturmak.
e) Hizmetlerin hukuka, belirlenen politika ve standartlara uygun yürütülüp yürütülmediğini izlemek, değerlendirmek, denetlemek.
f) Hizmetlerle ilgili veri toplamak, istatistik ve bilgi üretmek,
g) Rehberlik etmek ve hizmetiçi eğitimi yürütmek.
Merkezi İdarenin Görevleri
Madde 5- Merkezi idarenin görevleri şunlardır:
a) Adalet, iç ve dış güvenlik, dış ilişkiler, gümrük, maliye, vergi, dış ticaret, sosyal güvenlik, acil durum yönetimi, din hizmetleri, tapu kadastro, ekonomik, sosyal ve fiziki planlama, nüfus ve vatandaşlık, ulusal ve bölgesel ormanların korunması ve yönetimi hizmetleri; merkezi idarenin merkezde, taşrada ve dış ülkelerde teşkilat kurarak bizzat yerine getireceği asli ve sürekli görevlerdir.
b) Milli eğitim, sağlık, şehircilik, iskan, ulaştırma, haberleşme, tarım, sanayi, teknolojik ve bilimsel araştırma geliştirme, enerji ve tabi kaynakların yönetimi, kültür, turizm, çevre ve spor hizmetleri, Merkezi İdarenin taşrada ve dış ülkelerde teşkilat kurmadan, ulusal ve bölgesel düzeyde 4 ncü maddede belirtilen yetkilerini kullanarak yerine getireceği görevlerdir.
c) Yerel yönetimlere ilişkin kanunlarda yer alan ve yerel yönetimlerin sorumluluğuna bırakılan görev ve hizmetler için bakanlıklar ayrıca teşkilat kuramaz, doğrudan harcama yapamaz, görev ve hizmetin ilgili yerel yönetimlerce etkin bir biçimde yapılabilmesi için gereken yardım ve desteği sağlar.
d) Taşra teşkilatı kaldırılan Bakanlıkların taşra teşkilatlarına ait, taşınır, taşınmaz malları, personeli, araç ve gereçleri, malzemeleri, bunlara ilişkin olarak Genel Bütçede ayrılan ödenekleri ve benzer lıer türlü kaynağı ilgili yerel yönetim birimlerine devredilir. (Bu hüküm geçici maddeler bölümünde düzenlenecek)
Yerel Yönetimlerin Görevleri
Madde 6- Yerel yönetimlerin görevleri şunlardır:
a) Kanunlarla ve merkezi idare tarafından belirlenen standartlar çerçevesinde eğitim, sağlık, sosyal lıizmetler, gençlik ve spor, kültür, turizm, tarım, orman ve ağaçlandırma, hayvancılık, çevre, imar, ekonomik, sosyal, fiziksel planlama, kırsal ve kentsel altyapı, ekonomi, ticaret, teknoloji geliştirme alanlarında mahalli ve müşterek nitelikli hizmetleri yürütmek,
b) Bu görev ve hizmetlerin yanı sıra, kanunların açıkça yasaklamadığı veya başka bir kuruluşa vermediği her türlü mahalli ve müşterek hizmetleri genel karar organlarının karan ile yerine getirmek,
Merkezi İdarenin Yerel Yönetimlerle İlgili Görev ve Yetkilen Madde
7- Merkezi İdare yerel yönetimlere bırakılan yerel nitelikli kamu hizmetleriyle ilgili olarak şu görev ve yetkilere sahiptir.
a) Yerel yönetimlere bırakılan hizmetlerin, ulusal ve bölgesel düzeyde uyumlu bir biçimde uygulanmasını sağlamak üzere; genel politikasını ve bu politikaya uygun standartlarını belirlemek,
b) Yerel yönetimleri desteklemek, rehberlik ve eğitim hizmetleri vermek, özendirmek, yardım etmek, ‘_
c) Yerel yönetimlerle merkezi yönetim kuruluşları arasında koordinasyon sağlamak,
d) Genel bütçeden ayrılacak ödenekleri, kurulacak mali denge sistemine uygun olarak, yerel yönetimlere objektif kurallar içinde dağıtmak,
e) Genel politikalara, standartlara ve hukuka uygunluğu sağlamak amacıyla yerel yönetimleri izlemek ve denetlemek,
ÜÇÜNCÜ BÖLÜM
Merkezi İdarenin Teşkilatlanması
Merkezi İdarenin Kuruluş ve Teşkilatlanmasına İlişkin İlke ve Esaslar
Madde 8- Merkezi idarenin kuruluş ve teşkilatlanmasına ilişkin ilke ve esaslar şunlardır.
a) Merkezi idare kendisine verilen işlevleri yerine getirmek üzere; Bakanlar Kurulu, Başbakanlık, Bakanlıklar, Bakanlıklara bağlı ve ilgili kurum ve kuruluşlar ile düzenleyici kurum ve kurullar biçiminde teşkilatlanır.
b) Teşkilatlanmada, görev ve yetkilerin tespitinde idarenin bütünlüğü ilkesi bozulamaz.
c) Merkezi idarenin teşkilatlandırılmasında etkili ve verimli bir yapı kurulması a
macıyla, kurum ve kuruluşların görev, yetki ve sorumluluklar tanımlanır. Benzer hizmet ve görevler birden fazla kurum ve kuruluşa verilemez.
d) Merkezi idareye dahil bütün kurum ve kuruluşlar, performansa dayalı yönetime temel teşkil edecek bir yaklaşım içinde, temel amaç ve fonksiyonlarını, politika ve önceliklerini ortaya koyar, ölçülebilir başarı kriterleri ilan eder.
Bakanlar Kurulu
Madde 9-…………. ,…,,-……
Başbakan
Madde 10- Başbakan Başbakanlık teşkilatının ve diğer tüm Bakanlıkların en üst düzeyde amiri olup, hükümetin genel siyasetinin yürütülmesini gözetler ve denetler……………………..
Devlet Bakanı ve Barbakan Yardımcıları
Madde 11- Başbakana yardım etmek ve Başbakan tarafından verilecek görevleri yerine getirmek, Bakanlar Kurulunda koordinasyonu sağlamak, özel önem ve öncelik taşıyan konularda tecrübe ve bilgilerinden istifade edilmek amacıyla Başbakanın teklifi ve Cumhurbaşkanının onayı ile sayıları sekizi geçmemek kaydıyla Devlet Bakanları görevlendirilebilir. Devlet Bakanlarından en çok üçü, Başbakan adına birden çok bakanlığın görev alanına giren konularda bakanlar arasında koordinasyonu sağlamak üzere Başbakan Yardımcısı olarak görevlendirilebilir. Bakanlıkların Teşkilatlanması Madde 11- Bakanlıkların teşkilatlanması;
a) Sadece merkezde teşkilatlanan bakanlıklar; merkez teşkilatından, bağlı ve ilgili kuruluşlardan,
b) Merkez ve taşrada teşkilatı bulunan bakanlıklar; merkez, taşra teşkilatı, bağlı ve ilgili kuruluşlardan,
c) Dışişleri Bakanlığı, merkez ve yurtdışı teşkilatından meydana gelir.
Bakanlık Merkez Teşkilatı
Madde 12- Bakanlık merkez teşkilatı, bakanlığın sorumlu olduğu hizmetlerin yürütülmesi, bu hizmetlerle ilgili amaç, politika ve standart belirleme, planlama, koordinasyon, eğitim, izleme, değerlendirme ve denetim gibi görevleri yerine getirmek üzere aşağıdaki birimlerden meydana gelecek şekilde düzenlenir.
a) Bakanlıkların hizmet ve görev alanlarına giren faaliyetlerini yürüten anahizmet birimleri,
b) Bakana ve anahizmet birimleri ile bağlı ve ilgili kuruluşlara istişari mahiyette yardımcı olan teknik, eğitim, idari, hukuki, mali, araştırma-geliştirme konularında faaliyette bulunan danışma ve denetim birimleri,
c) Yukarıdaki birimlere yardımcı olan ve her bakanlıkla zorunlu olarak yürütülmesi gereken personel, idari ve mali hizmetleri yerine getirmekle görevli yardımcı birimler.
Bakanlık Merkez Teşkilatı Ana Hizmet Birimleri
Madde 13- Bakanlıkların yürütmekten sorumlu oldukları hizmet ve görevlerden bağlı kuruluş kurulmasını gerektirmeyenler, bakanlığın merkez teşkilatı bünyesinde kurulan anahizmet birimlerince yerine getirilir. Anahizmet birimleri her bakanlığın hizmet ve görev özelliklerine ile faaliyet alanlarına göre, bu bakanlıklara ait kuruluş kanunlarıyla düzenlenir.
Bakanlık Taşra Teşkilatı
Madde 14- Merkezi idareye verilen asli işlevleri yerine getirmek üzere ;..nci maddenin (a) bendinde belirtilen görevleri üstlenen ve ekli l sayılı cetvelde yer alan Bakanlıklar kuruluş amaçlarını gerçekleştirmek amacıyla ihtiyaca göre aşağıdaki kuruluşların tamamından veya birinden meydana gelecek şekilde taşra teşkilatı kurabilirler.
a) İl valisine bağlı il kuruluşu,
b) Kaymakama bağlı ilçe kuruluşu,
Bakanlıklar il ve ilçelerde birden fazla il veya ilçe teşkilatı kuramazlar. Yerinden yönetim ilkesine göre yürütülmesi bu kanunla ve diğer kanunlarla uygun görülen hizmet alanlarında (II) sayılı cetvelde yer alan Bakanlıklar taşra teşkilatı kuramazlar.
Madde 15- Merkezi idarenin taşrada örgütlenebilecek nitelikte hizmetleri il düzeyinde ve mülki sisteme dahil olarak teşkilatlanır
Yurt Dışı Hizmetlerinin Yürütülmesi
Madde 16- Dışişleri Bakanlığı ve Ekonomik Kültürel Eğitim ve Teknik İşbirliği Başkanlığı hariç Bakanlıklar ve diğer kamu kurum ve kuruluşları yurtdışı teşkilat kuramazlar. Bakanlık ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarından hangilerinin hangi devletlerde yurt dışı hizmeti sunacağı Bakanlar Kurulu tarafından belirlenir. Bu surette belirlenecek kurum ve kuruluşların yurt dışı hizmetleri Dışişleri Bakanlığı yurt dışı teşkilatı bünyesinde ilgili Bakanlık personelinin Dışişleri Bakanlığı kadrolarına geçici süreli olarak görevlendirilmesi suretiyle yürütülür.
Bakanlık Bağlı Kuruluşları
Madde 17- Bağlı kuruluşlar bakanlığın hizmet ve görev alanına giren anahizmetleri yürütmek üzere, bakanlığa bağlı olarak özel kanunla kurulan, genel bütçe içinde ayrı bütçeli veya katma bütçeli veya özel bütçeli kuruluşlardır. Bağlı kuruluşlar merkez teşkilatı ile ihtiyaca göre kurulan taşra teşkilatından meydana gelecek şekilde düzenlenir. Ancak, kural olarak, (I) sayılı cetvelde yer alan bakanlıklara bağlı kuruluşların taşradaki hizmetleri bu bakanlıkların taşra teşkilatı eliyle yerine getirilir. Bağlı kuruluşların taşra teşkilatı bölge ve il kuruluşları şeklinde kurulabilir. Bağlı kuruluşlar Başbakanın teklifi ve Cumhurbaşkanının onayı ile diğer bir bakanlığa bağlanabilir.
Bakanlık ilgili Kuruluşları
Madde 18- İlgili kuruluşlar, bakanlığın hizmet ve görev alanına giren ve özel kanun veya statü ile kurulan iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları ile bunların müessese, ortaklık ve iştirakleri veya özel hukuki, mali ve idari statüye tabi, hizmet bakımından yerinden yönetim kuruluşları şeklinde düzenlenir. Bu kuruluşların ilgili olduğu bakanlık kuruluş kanun veya statülerinde belirlenir. İlgili Kuruluşların Analıizmet birimleri ile Danışma, Denetim ve Yardımcı Hizmet Birimleri
Madde 19- İlgili kuruluşların anahizmet, danışma, denetim ve yardımcı hizmet birimleri hizmet özelliklerine göre kuruluş kanunlarında belirlenir
Hiyerarşik Kademeler ve Birim Unvanları
Madde 20- Bakanlık merkez ve taşra teşkilatı ile bağlı ve ilgili kuruluşların hiyerarşik kademeleri; hizmetin özelliklerinden kaynaklanan farklılıklar dikkate alınmak suretiyle aşağıdaki şekilde düzenlenir.
a) Bakanlık merkez teşkilatında:
1. Müsteşarlık,
2. Genel Müdürlük,
3. Daire Başkanlığı,
4. Bakana bağlı Kurul Başkanlığı,
5. Şube Müdürlüğü,
b) Bağlı kuruluşlarda:
1. Genel Müdürlük,Bağlı kuruluşlarda:
2. Daire Başkanlığı
3. Şube Müdürlüğü
c) Bakanlık Taşra teşkilatı:
1. Valiye bağlı İl Müdürlüğü,
2. Şube Müdürlüğü,
3. Kaymakama bağlı İlçe Müdürlüğü,
4. İhtiyaç bulunan ilçelerde Şube Müdürlüğü
DÖRDÜNCÜ BÖLÜM
Bakanlık Merkez ve Taşra Teşkilatının Düzenlenmesinde Uyulacak Esas ve Usuller
Madde 21- Bakanlık merkez teşkilatının kurulmasında aşağıdaki esas ve usuller uygulanır.
a) Ana hizmet, danışına, denetim ve yardımcı birimlerin kurulması, kaldırılması, görev, yetki ve sorumlulukları kanunla düzenlenir. Daire Başkanlıkları ve şube müdürlüklerinin sayısı Bakanlıkların kuruluş kanunlarında gösterilir.
b) İhtiyaç duyulan bakanlıklarda birden fazla müsteşarlık kurulabilir.
c) Bakanlık bağlı ve ilgili kuruluşları eliyle yürütülen hizmetler için bakanlık merkez te